Asliye Hukuk Mahkemesinin 12/12/2022 tarih, 2022/465 Esas sayılı ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz talebinin ayrı ayrı reddine ara kararı davacı tarafından istinaf edilmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle, mahkemece verilen ara kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, davaya konu olayda ihtiyati tedbir şartlarının mevcut olduğunu, HMK 389 maddesinin yanlış yorumlandığını, ayrıca davalıların mal kaçırmaya yönelik hareketlerinin bulunduğunu, davaya konu edilen kurum zararının para alacağı olup vadesinin geldiğini, bu nedenle teminatsız olarak ihtiyati tedbir konulmasının bu talebin kabul edilmemesi durumunda teminatız olarak ihtiyati haciz konulmasını talep ederek istinaf etmiştir. GEREKÇE: Dava, davacı kurum bünyesindeki kurul tarafından düzenlenen ve onaylanan soruşturma raporu doğrultusunda belirlenen kamu zararının tahsili talebine ilişkindir....
Vadesi gelmemiş borçtan dolayı yalnız aşağıdaki hallerde ihtiyati haciz istenebilir:1-Borçlunun muayyen yerleşim yeri yoksa; 2-Borçlu taahhütlerinden kurtulmak maksadiyle mallarını gizlemeğe, kaçırmağa veya kendisi kaçmağa hazırlanır yahut kaçar ya da bu maksatla alacaklının haklarını ihlâl eden hileli işlemlerde bulunursa; Bu suretle ihtiyati haciz konulursa borç yalnız borçlu hakkında muacceliyet kesbeder." hükmüne yer verilmiştir. Yargıtay 23.Hukuk Dairesi Başkanlığının 2016/5783 E. 2016/4664 K.sayılı kararında "Talep ihtiyati haciz istemine ilişkindir. İİK'nun 257 vd. maddeleri gereğince para borcu alacaklısı rehinle temin edilmemiş bir alacağı için borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz malları ile alacaklarını haczettirebilir. İhtiyati haciz kararı verilebilmesi için tam ispat gerekmemekte olup, mahkemenin alacağın ve ihtiyati haciz sebeplerinin varlığına kanaat getirmesi yeterlidir (İİK'nun 258/1- gerçeğe benzerlik karinesi)....
Dosya üzerinde yapılan incelemede, yerel mahkemece toplanan delillerin değerlendirilmesi sonucunda özetle; Talep eden/davacının ihtiyati haciz talep dilekçesinde, müvekkilinin uğradığı zararın temin edilebilmesi için, davalıların zararı karşılayacak şekilde taşınır ve taşınmaz malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacakları üzerine ihtiyati haciz konulmasını talep ettiği, yerel mahkemece talebin kabulüne ilişkin karar verildiği, bu karar üzerine itiraz eden/davalının itiraz dilekçesinde verilen ihtiyati haciz kararının tedbirde ölçülük ilkesine uygun düşmediğinin bu nedenlerle kararın kaldırılması gerektiğinin belirtildiği, "2004 Sayılı İcra ve İflas Kanununun İhtiyati Haciz Başlıklı Madde 257'de "Rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz mallarını ve alacaklariyle diğer haklarını ihtiyaten haczettirebilir....
İlk Derece Mahkemesi'nce 20/03/2023 tarihli ara karar ile; "davacının ihtiyati haciz talebinin reddine," karar verilmiştir. Kararı davacı vekili istinaf etmiştir....
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesince ihtiyati haciz şartlarının gerçekleşmediği gerekçesiyle ihtiyati haciz talebinin reddine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, yaklaşık ispat koşulunun yerine getirildiğini, davacının kaçak elektrik kullanımının müvekkili şirket çalışanlarınca düzenlenen tutanaklar ile sabit olduğunu, son ödeme tarihinde belirtilen borcun ödenmediğini, alacağın muaccel olduğunu, rehin ile de temin edil- mediğini, işbu davanın sonuçlanması ve icra takibinin kesinleşmesi beklenildiği takdirde, "kamu ala- cağı" niteliğinde olan kaçak elektrik bedelinin tahsilinin tehlikeye gireceğini, alacak miktarı düşünül- düğünde ciddi bir kamu zararı oluşacağını beyanla kararın kaldırılmasını talep etmiştir. 6100 sayılı HMK'nun 355 md gereğince, istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan incelemeye göre; İİK'nun İhtiyati haciz şartları başlıklı 257.maddesinde ; " Rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun...
Şahıslardaki hak ve alacaklarının ihtiyaten haczine, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına, davacı olarak kamu kurumu olmaları ve HMK 85/1- b sebebiyle ihtiyati haciz taleplerinin teminatsız kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece yapılan yargılama neticesinde; Somut olayda, davacının malik olarak haksız kullanım nedeni ile ecrimisil talep etme hakkı olduğu, ancak ortada muaccel olmuş bir alacağın bulunmadığı, alacağın varlığına ve muaccel olduğuna dair yeterli kanaat oluşmadığı, karşı tarafın mal kaçırdığı iddiasının ise dayanaktan yoksun ve soyut olduğu, ihtiyati haciz şartlarının oluşmadığı anlaşıldığından davacı vekilinin ihtiyati haciz talebinin reddine karar verilmiştir. HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1- Davacı vekilinin ihtiyati haciz talebinin REDDİNE ..." şeklinde karar verilmiştir....
Bu açıklamalara göre, davanın açılması sırasında veya dava sırasında, Harçlar Kanunu’na bağlı (1) sayılı tarifede yazılı olan başvuru harcı yatırılmadan ihtiyati haciz talep edilmesi halinde, ihtiyati haciz talep edene başvuru harcını tamamlaması için usulünce ihtarat yapılarak süre verilmesi, bu sürede harç tamamlanırsa ihtiyati haciz talebinin esasının incelenmesi gerekir (Bkz. Yargıtay 3. HD'nin 16/06/2022 tarihli ve 2022/1582 E., 2022/5882 K. sayılı uyuşmazlığın giderilmesi kararı). Dosya içeriğinde ihtiyati haciz talebi için başvuru harcının alındığına dair bir belgeye rastlanılmadığından, davacı vekiline ihtiyati haciz harcını yatırması için uygun bir kesin süre verilmesi, süreye uymamanın neticelerinin açıkça ihtar olunması, verilen süre içinde harcın yatırılması halinde bundan sonra ihtiyati haciz talebinin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken, ihtiyati haciz harcı alınmadan karar verilmesi doğru olmamıştır....
Yukarıda açıklanan tüm yasal düzenlemeler gözetildiğinde; ihtiyati haciz ve ihtiyati tedbir, amacı, şartları ve sonuçları itibariyle birbirinden farklı geçici hukuku korumalar olup, somut olayda üzerine ihtiyati tedbir konulması istenilen mal varlığı unsurlarının mülkiyeti hususunda ihtilaf bulunmayıp (-kazaya karışan ... plaka sayılı araç da davanın konusu değil, sadece tazminat davasının açılmasına neden olan trafik kazasına karışan araçtır.), alacak para alacağına (-tazminat) ilişkin olduğundan ve bundan ayrı mevzuatımızda ihtiyati haciz niteliğinde ihtiyati tedbir veya ihtiyati tedbir niteliğinde ihtiyati haciz şeklinde bir düzenleme de bulunmadığından ve HMK'nın 26.maddesi hükmü uyarınca hakim, tarafların talep sonuçları ile bağlı olup, başka bir şeye karar veremeyeceğinden, davanın konusunu oluşturmayan mal varlıklarının ihtiyati tedbir kararına konu olması bu sebeplerle mümkün değildir....
Vadesi gelmemiş borçtan dolayı yalnız aşağıdaki hallerde ihtiyati haciz istenebilir:1-Borçlunun muayyen yerleşim yeri yoksa; 2-Borçlu taahhütlerinden kurtulmak maksadiyle mallarını gizlemeğe, kaçırmağa veya kendisi kaçmağa hazırlanır yahut kaçar ya da bu maksatla alacaklının haklarını ihlâl eden hileli işlemlerde bulunursa; Bu suretle ihtiyati haciz konulursa borç yalnız borçlu hakkında muacceliyet kesbeder." hük- müne yer verilmiştir. Yargıtay 23.Hukuk Dairesi Başkanlığının 2016/5783 E. 2016/4664 K.sayılı kararında "Talep ihtiyati haciz istemine ilişkindir. İİK'nun 257 vd. maddeleri gereğince para borcu alacaklısı rehinle temin edilmemiş bir alacağı için borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz malları ile alacaklarını haczettirebilir. İhtiyati haciz kararı verilebilmesi için tam ispat gerekmemekte olup, mahkemenin alacağın ve ihtiyati haciz sebeplerinin varlığına kanaat getirmesi yeterlidir (İİK'nun 258/1- gerçeğe benzerlik karinesi)....
İhtiyati haciz kararına karşı itiraz ise İİK’nın 265. maddesinde düzenlenmiş olup itiraz sebepleri sınırlı olarak sayılmıştır.Borçlu,kendisi dinlenmeden verilen ihtiyati haczin, “dayandığı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata karşı” itiraz edebilir. Somut olayda; ihtiyati haciz isteyen vekilinin talebi uyarınca mahkemece dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, ihtiyati haciz kararı verilmiş olup, aleyhine ihtiyati haciz kararı verilen Güven Asfalt Pet.Ürün.Uls.Taş.Tic.ve San. A.Ş vekili tarafından karara itiraz edilmiş, yerel mahkemece itirazın reddine karar verilmiş, aleyhine ihtiyati haciz kararı verilen Güven Asfalt Pet.Ürün.Uls.Taş.Tic.ve San. A.Ş vekili tarafından ihtiyati haciz kararına karşı yaptıkları itirazın reddi kararı üzerine istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İİK’nın 257. ve devamındaki maddelerde geçici hukuki koruma tedbirlerinden olan ihtiyati haciz müessesesi düzenlenmiştir....
