Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 16/12/2021 gün ve 2021/548- 590 E ve K sayılı kararı ile, açılan davanın kabulüne, 14.769,00 TL kamulaştırma bedeline hükmedilmesine, muhdesatın davacı belediyeye aidiyetinin tespitine karar verildiği, gerekçeli karar taraflara tebliğ edilerek süresi içinde davacı tarafça istinaf yoluna başvuru dilekçesi sunulduğu görülmüştür. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı idare vekilinin istinaf dilekçesi ile özetle; ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması talep edilmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, 4650 SK ile değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 19. maddesi uyarınca zemini imar yolu niteliğindeki taşınmaz üzerinde bulunan muhdesatın kamulaştırma bedeli ile aidiyetinin tespiti istemine ilişkindir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ : Mahkemece; asıl ve birleşen davalarda davacıların dava konusu taşınmazdaki muhdesatın aidiyetinin tespiti talebiyle eldeki davayı açtıkları, ancak asıl davada davacının, dava konusu taşınmazda pay satın aldığını, bu satın almadan dolayı, satın alınan pay oranında muhdesatın aidiyetinin tespitini talep ettiği, birleşen davada ise davacıların, dava konusu taşınmazdaki muhdesatın murisleri tarafından inşa edildiğini belirterek muristen intikalen muhdesatın tamamının eşit 1/4 er hisse ile davacılara ait olduğunun tespitini talep ettiği, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespitinin istenemeyeceği, asıl ve birleşen davalarda dava konusu edilen muhdesatın, harita mühendisi bilirkişi raporunda tamamı 2523 ada 2 ve 3 parsellerde bulunan yapının dava konusu 2 parsel sayılı taşınmaza basan ve ''a'' harfi ile gösterilen 58,00 m2 lik kısmı olduğu, dava konusu taşınmazın tedavüllü tapu kayıtları incelendiğinde; bu taşınmazın öncesinde aynı...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 01.12.2006 gününde verilen dilekçe ile muhtesatın aidiyetinin tespiti ve beyanlar hanesine şerh verilmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davalı ... aleyhine açılan davanın reddine, diğer davalılar aleyhine açılan davanın kabulüne dair verilen 15.01.2009 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... ve ... vekilleri tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne duruşma isteminin duruşma gideri verilmediğinden reddine karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _K A R A R_ Dava, muhdesatın aidiyetinin tespiti ve tapu siciline muhdesat belirtmesinin yazılması istemine ilişkindir. Davalı ... davayı kabul etmiş, davalı ..., ..., ... davanın reddini savunmuş, davalı ... duruşmalara katılmamış ve savunma yapmamıştır....
Dava, muhdesatın tespiti isteğine ilişkindir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 684/1.maddesi hükmüne göre, bir şeye malik olan kimse, o şeyin bütünleyici parçalarına da malik olur. 718.maddeye göre de, arazi üzerindeki mülkiyet, kullanılmasında yarar olduğu ölçüde, üstündeki hava ve altındaki arz katmanlarını kapsar. Bu mülkiyet kapsamına, yasal sınırlamalar saklı kalmak üzere kalıcı yapılar, bitkiler ve kaynaklar da girer. Açıklanan bu ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. Diğer yandan, aynı kanunun “Beyanlar” başlıklı 1012/2, 3. maddesine göre ise, taşınmaz mülkiyetine ilişkin kamu hukuku kısıtlamalarının beyanlar sütununa yazılması ve bu sütuna yazılabilecek diğer hususlar tüzükle belirlenir. Özel kanun hükümleri saklıdır. Tapu Sicili Tüzüğü'nün 60. maddesine göre de, kütüğün beyanlar sütununa, mevzuatın yazılmasını öngördüğü hususlar tarih ve yevmiye numarası belirtilerek yazılır....
Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. ./. Ne var ki; çoğun içinde azda vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir. Muhdesatın aidiyeti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin tespitine karar verilmesi gerekir. So... olayda; dosyanın içeriğine, toplanan delillere, tanık beyanlarına göre, ... parsel (ifrazla ... ada ... parsel) sayılı taşınmaz üzerinde bulunan iki katlı binanın davacı tarafından meydana getirildiği sabit olmuştur....
Ne var ki, çoğun içinde azda vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti ve tapunun beyanlar sütununa tescili isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespiti isteğini de kapsadığı kabul edilmelidir. Bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda, muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin tespiti isteğinin kabulüne, muhdesatın mülkiyetinin aidiyeti ve tapunun beyanlar sütununa tescili isteğinin ise reddine karar verilmesi gerekir....
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE: HMK'nın 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ile kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı gözetilerek ve HMK'nın 353. maddesi gereğince yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmaması nedeniyle duruşmasız olarak yapılan inceleme sonunda; Dava, muhtesatların aidiyetinin tespiti ve tapunun beyanlar hanesine şerh edilmesine ilişkindir. İlk derece mahkemesince verilen ilk kararın davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine Dairemizin 04/03/2021 tarih 2019/2159 Esas 2021/494 Karar sayılı ilam ile; "-Muhdesatın aidiyetinin tespiti davasının hukuki yarar bulunması koşuluyla açılabileceği doktrinde ve Yargıtay uygulamasında kabul edilmektedir....
Yukarıda da belirtildiği üzere dava muris muvazaası nedenine dayalı tapu iptali ile tescil, olmazsa tenkis ve ecrimisil şeklinde açılmış, ıslah ile muhdesatın aidiyetinin tespiti ve tescili ile elatmanın önlenmesi ve ecrimisil davasına dönüştürülmüştür. Mahkemece ıslahın usulüne uygun olmadığı gerekçesi ile ıslah yapılmamış gibi karar verilmiştir. Davacı taraf bu yönden istinafa başvurmuştur… Somut olayda, davacı vekili talep sonucunu kısmen değiştirecek şekilde tam ıslah yapmış olup, usule aykırı bir durum söz konusu değildir. Bu durumda davanın miras hakkına dayalı muhdesatın aidiyetinin tespiti, zilyetliğe dayalı elatmanın önlenmesi ve ecrimisil istemine ilişkindir. Yapılan yargılamada ecrimisil istemi yönünden harç tamamlama işlemi yapılmış, ancak muhdesatın aidiyetinin tespiti ile elatmanın önlenmesi davaları yönünden dava değeri tespit edilerek, harcın tamamlatılması yoluna gidilmemiştir....
Dava muhdesat aidiyetinin tespiti istemine ilişkindir. Kadastro Kanunu, kadastro bölge ve çalışma alanlarında üzerinde çalışma yapılan taşınmazlara uygulanan özel nitelikli bir kanundur. 33. maddesinde, Kadastro Kanunu'nun uygulandığı alanların dışında da uygulanabilecek genel nitelikli maddelere yer verilmiştir. 19. madde, genel nitelikli maddeler arasında sayılmamıştır. Buna göre ancak, aynı Kanunun 12/3. maddesi gereğince, on yıllık hak düşürücü süre içinde kadastrodan önceki nedenlere dayanılarak genel mahkemelerde açılan davalara 19. madde uygulanır ve iddianın kanıtlanması halinde muhdesatın mülkiyetinin arz malikinden başkasına aidiyeti ile tapunun beyanlar hanesine tesciline karar verilebilir. On yıllık süre kamu düzenine ilişkin olup, hak düşürücü niteliktedir ve olumsuz dava koşuludur. Hak düşürücü sürenin geçmesi, işin esasının incelenmesini önler. Hak düşürücü süre tüm def’i ve itirazlardan önce göz önünde bulundurulur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesatın aidiyetinin tespiti ... ve ... ile ... ve ... aralarındaki muhdesatın aidiyetinin tespiti davasının reddine dair ......
