Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Dava, tapu iptal ve tescil ile intifa hakkının terkini isteklerine ilişkindir. Mahkemece, vekalet görevinin kötüye kullanıldığı gerekçesiyle her iki istem yönünden de davanın kabulüne karar verilmiş, karar davalı ...’a 20.11.2015 tarihinde tebliğ edilmiş, diğer davalı ...’in vekili davalılar adına 08.12.2015 tarihinde temyiz dilekçesi sunarak kararı temyiz etmiş ancak davalı ...’in temyiz eden avukatı vekil tayin ettiğine ilişkin vekaletname dosyaya sunulmamıştır. Kaldı ki, böyle bir vekaletname dosyaya sunulmuş olsaydı dahi 15 günlük yasal temyiz süresinin geçtiği açık olup tapu iptal ve tescil hükmü yönünden çekişmeli taşınmazda kayıt maliki olan davalı ... tarafından yapılmış usulüne uygun bir temyiz başvurusu bulunmamaktadır....
in satın aldığı pay üzerine aynı tarihte..... lehine tesis ettiği intifa hakkının da danışıklı olduğunu belirtmek suretiyle terkinini talep etmiştir. Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, şufa hakkının kullanılmasından kaynaklanan tapu iptal tescil davasının kabulüne karar verilmiş, intifa hakkı bedeli verilen kesin süre içerisinde ödenmediği gerekçesiylede intifa hakkının terkini istemi reddedilmiştir. Hükmü davacı, intifa hakkının terkini isteminin reddine dair verilen kararın yerinde olmadığını belirterek temyiz etmiştir. Temyiz incelemesine konu olan dava, intifa hakkının terkini isteğine ilişkindir. Türk Medeni Kanununun 794.maddesindeki tanıma göre intifa hakkı; taşınır ve taşınmazlar, haklar ve bir mal varlığı üzerinde tesisi mümkün olan ve hak sahibine konusu olan şeyden yararlanma hakkı sağlayan bir irtifak türüdür....
HUKUK DAİRESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL KANUN YOLU : TEMYİZ Dava, kadastro tespitinden sonra yapılan kıyı kenar çizgisi belirleme çalışmalarında, kıyı kenar çizgisi içerisinde kaldığı ileri sürülen taşınmazın tapu kaydının iptali ve kamuya bedelsiz terkini istemine ilişkin olup, Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 09.02.2018 gün ve 2018/1 sayılı iş bölümü kararı uyarınca temyiz inceleme görevi Yargıtay 8. Hukuk Dairesi'ne ait bulunmaktadır. Bu nedenle dosyanın, anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 21.12.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece, dava konusu 312 ada 1 numaralı parsel tapu kaydı üzerindeki “Sultan Beyazıt Vakfı” şerhinin terkini isteminin hak düşürücü süre nedeniyle reddine, tespite ilişkin istem bölümünün kabulü ile Sultan Beyazıt vakfının taviz bedeline tabi nitelikte vakıf olmadığının tespitine karar verilmiş, hükmü davalı ... temyiz etmiştir. Burada öncelikle belirtilmelidir ki vakıf şerhinin terkini için 10 yıllık süreye bakılmaksızın dava açılabilir. 10 yıllık süre geçmiş olsa bile açılan davada önemli olan vakfın niteliğinin belirlenmesidir. Şayet terkini istenen şerh gayrisahih bir vakfa ait ise kayıtlardaki vakıf şerhi ... İdaresinin ivaz hakkı bulunmadığından bedelsiz kaldırılacak ve fakat bu şerh sahih bir vakfa ait ise terkin ivaz karşılığı yapılacaktır. Çünkü vakıf taşınmazlardaki ... İdaresinin hakkı taviz bedeliyle sınırlıdır. Somut uyuşmazlıkta, mahkemece kurulan hüküm sonucu davacı tarafından temyiz edilmediğinden aleyhine kesinleşmiştir....
Davacı, davalının intifa hakkına konu taşınmazın korunması için gerekli önlemleri almadığını, bu hakkın yüklediği yükümlülükleri yerine getirmediğini, tüm bunların intifa hakkının kullanılmasının kendisi için katlanılmaz boyutlara ulaştığını da kanıtlayamamıştır. ..." gerekçelerine yer verilmiştir. Dolayısıyla TMK'nın 796 vd. maddelerinde intifa hakkının terkini nedenleri, tahdidi olarak sayılmıştır. (Emsal; Yargıtay 14.Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın 2016/7046 E - 2019/1554 K sayılı ilamı) Yukarıda değinilen intifa hakkının sona erme sebepleri ve bu sebepler söz konusu olmasa dahi hakkın malike yüklediği külfetin ağırlığı nedeniyle sona erdirilmesini isteme olanakları dışında, daha sözleşmenin kuruluşu aşamasındaki irade sakatlıkları, danışıklı işlem iddiası ya da ehliyetsizlik iddiası ile de kayıttaki intifa hakkının terkini istenebilir....
Öncelikle davacının bu konuda talepte bulunabilmesi için intifa hakkının terkin edilerek bu davanın açılmış olması gerekir. İntifa terkini için 3. bir kişiye vekalet verilmiş olması intifanın terkini anlamına gelmez. Bu durumda taşınmazın tapu kaydı getirtilerek intifanın terkin edilip edilmediği belirlenerek şayet davanın açıldığı tarihte intifa ihtirazi kayıtla terkin edilmemişse bu konudaki istemin reddine; terkin edilmişse bedelsiz kalan süre için ödenen paranın iadesine karar verilmesi gerekir. Ancak intifa bedelsiz kaydıyla terkin edilmişse bu durumda davacının talebinin reddine karar vermek lazımdır." gerekçeleriyle bozulmuş, ----------bu bozma kararına karşı karar düzeltme talebinde bulunulması üzerine, ------------ intifa bedelinin bakiyesi ve 36.832,00 TL kalıcı yatırım bedeli olmak üzere toplam 284.656,99 TL alacak talebinde bulunmuştur. İntifanın bakiye bedelinin talep edilebilmesi için öncelikle intifanın kaldırılmış olması gerekir....
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin Şanlıurfa İli Merkez Yenişehir Mah. 86 ada 12 parsel üzerinde kayıtlı taşınmazın maliki olduğunu, taşınmazın T3 adına kayıtlı iken T1 tarafından 23/06/2008 tarihinde satın alındığını ve aynı tarihte kullanım hakkının da bedelsiz ve süresiz olarak T3 adına şerh edildiğini, birliktelikleri sona erdikten sonra taşınmaza yerleşmek isteyince davalının evin kullanım hakkının kendisinde olduğunu belirtiğini, dava konusu taşınmazın evlenme vaadi ile ve intifa hakkının içeriği konusunda bilgilendirme yapılmadan, çıplak mülkiyetin davacıda, intifa hakkının davalıda olacak şekilde tapuda işlem yapıldığını, taraflar arasındaki resmi sözleşmenin hata, hile, yanılma ve edimler arası açık nispetsizlik sebepleri ile hükümsüz olduğunu, davalının TMK 2 maddesine aykırı hareket ettiğini, davalının uzun süredir kullanımına rağmen bir bedel ödemediğini, taşınmazı kendisinin kullanmadığını ileri sürerek intifa hakkı şerhinin mülkiyet...
Dava, intifa hakkının terkini isteğine ilişkindir. Türk Medeni Kanununun 796. maddesi uyarınca intifa hakkı konusunun tamamen yok olması ve taşınmazlarda tescilin terkini; yasal intifa hakkının ortadan kalkması ile sona erer. Sürenin dolması veya hak sahibinin vazgeçmesi ya da ölümü gibi diğer sona erme sebepleri, taşınmazlarda malike terkini isteme yetkisi verir. Görüldüğü gibi, intifa hakkı sahibinin ölümü ile intifa hakkı sona ereceğinden malik terkin isteyebilir. Ayrıca, Tapu Sicil Tüzüğünün 78. maddesi uyarınca da malikin terkin isteme hakkı vardır. Somut olayda da; paydaşlığın giderilmesi davası sonucu intifa hakkı ile yükümlü olarak taşınmazın satışına karar verilmiş ise de, intifa hakkı sahibinin ölümü üzerine bu hak sona ermiştir. Davacı da İzmir 3.Sulh Hukuk Mahkemesinin 2007/2 sayılı dosyada verilen yetkiye dayanarak eldeki davayı açmıştır....
Burada öncelikle belirtilmelidir ki, vakıf şerhinin terkini için 10 yıllık süreye bakılmaksızın dava açılabilir. 10 yıllık süre geçmiş olsa bile açılan davada önemli olan vakfın niteliğinin belirlenmesidir. Şayet terkini istenen şerh gayrisahih bir vakfa ait ise kayıtlardaki vakıf şerhi ... İdaresinin ivaz hakkı bulunmadığından bedelsiz kaldırılacak ve fakat bu şerh sahih bir vakfa ait ise terkin ivaz karşılığı yapılacaktır. Eski hukukumuzda kaynağını Arazi Kanununun 4. maddesinden alan ve vakıfları mülkiyet hakkının devredilip edilmemesine göre vakfın nitelik bakımdan ayıran iki türünden bahsetmek yerinde olacaktır. Bunlardan ilki, sahih vakıflardır. ...., aynı anda akara tahsisli gelirlerinden yararlanılan vakıf türüdür. .....,vakıflarda getirdikleri gelirlere göre ya mukataalı vakıf veyahutta icareteynli ... olarak ayrıma tabi tutulur. Diğeri ise, sahih olmayan ... yani tahsis ve irsat kabilinden gayrisahih vakıflardır....
Burada öncelikle belirtilmelidir ki vakıf şerhinin terkini için 10 yıllık süreye bakılmaksızın dava açılabilir. 10 yıllık süre geçmiş olsa bile açılan davada önemli olan vakfın niteliğinin belirlenmesidir. Şayet terkini istenen şerh gayrisahih bir vakfa ait ise kayıtlardaki vakıf şerhi ... İdaresinin ivaz hakkı bulunmadığından bedelsiz kaldırılacak ve fakat bu şerh sahih bir vakfa ait ise terkin ivaz karşılığı yapılacaktır. Olayın 3402 sayılı Kadastro Kanunun 12/3 maddesi ve 2.4.2004 tarih 1/1 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı ile bir ilgisi yoktur. Çünkü vakıf taşınmazlardaki ... İdaresinin hakkı taviz bedeliyle sınırlıdır. Eski hukukumuzda kaynağını Arazi Kanununun 4. maddesinden alan ve vakıfları mülkiyet hakkının devredilip edilmemesine göre vakfın nitelik bakımdan ayıran iki türünden bahsetmek yerinde olacaktır. Bunlardan ilki, sahih vakıflardır. Sahih ... aynı anda akara tahsisli gelirlerinden yararlanılan vakıf türüdür....