İpotek kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır. İpotek tesisi için rehin edilecek taşınmaz maliki ile alacaklı arasındaki Anlaşmanın (rehin sözleşmesi) bulunması ve rehin sözleşmesinin TMK’nun 856. maddesi gereğince tapu siciline tescil edilmesi gerekir. Tapu Sicil Tüzüğü’nün 22. maddesinde de tapu sicilinde yapılan işlemlerin niteliği, tarihi, saat ve dakikasının yevmiye defterine işleneceği düzenlenmiştir. Somut uyuşmazlıkta, dava konusu 243 parsel sayılı taşınmaza davalı yararına davacı aleyhine 12.11.2009 günü saat 15:31'de 129.900TL bedel ile kanuni faizli, 12.05.2011 süreli ipotek tesis edilmiştir. Bu niteliğe göre ipotek, kesin borç (karz) ipoteğidir....
Bu itibarla, 136.000 TL ipotek bedelinin herhangi bir güncelleme yapılmadan, yukarıda belirtilen ilkeler doğrultusunda ipotek akit tablosunda bila faiz 1 yıl müddetle 136.000 TL üzerinden ipotek konulduğu anlaşıldığından 07.10.1978 tarihinden itibaren dava tarihine kadar yasal faizi ile birlikte ulaşacağı değerin depo ettirilerek davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken güncelleştirilmiş ipotek bedelinin depo ettirilerek davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir....
Limit ipoteğinde ipotek verenin sorumluluğu asıl borç ve fer’ileri de dahil olmak üzere ipotek limiti ile sınırlıdır. İpotek limitini aşacak şekilde ipotek verenin sorumluluğuna hükmedilemez. Somut olayda dava konusu ipotek limiti 30.000,00 TL. olup, davalı ipotek borçlusunun daha önce 25.000,00 TL.lik ödemesi bulunmaktadır. Bu durumda mahkemece ipotek limitinden ödenen miktar düşüldükten sonra ipotekli takip içerisinde ancak kalan 5.000,00 TL.lik miktar ile ipotek sorumluluğuna hükmedilmesi, alacağın ipotekle karşılanamayan kısmı için genel haciz yolu ile takibe girişilebileceği, başka bir anlatımla ipotek limitini aşan alacağın ipotekli takibe konu edilemeyeceği gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir....
İpotek alacaklısının, satışın, ipotek bedelinden daha aşağıya yapılmasına muvafakat etmesi halinde ihalenin, rüçhanlı alacak olan ipotek alacağının altında bir bedelle yapılması mümkündür. İhale bedelinin, İİK.'nun 129. maddesinde öngörülen kriterlere uygun olmaması ise, tek başına ihalenin feshi sebebi olup; mahkemece re’sen nazara alınmalıdır. Somut olayda, dava konusu 15 nolu bağımsız bölüm üzerinde, 03.09.2014 olan haciz tarihinden önce, ... Bankası A.Ş. lehine ipotek tesis edilmiş olduğu görülmektedir. Bu durumda, icra müdürlüğünce, ipoteğin devam edip etmediği ve devam ediyorsa miktarı ipotek alacaklısından sorulup tespit edilmeksizin taşınmazın satışının gerçekleştirildiği anlaşılmakta olup, ipotek alacaklısının, ipotek bedeli altında satışa muvafakat ettiğine dair bir belgeye de dosya içinde rastlanılmamıştır....
İpotek alacaklısının, satışın, ipotek bedelinden daha aşağıya yapılmasına muvafakat etmesi halinde ihalenin, rüçhanlı alacak olan ipotek alacağının altında bir bedelle yapılması mümkündür. İhale bedelinin, İİK.'nun 129. maddesinde öngörülen kriterlere uygun olmaması ise, tek başına ihalenin feshi sebebi olup; mahkemece re’sen nazara alınmalıdır. Somut olayda, şikayete konu, 124 parsel sayılı taşınmaz üzerinde ,26.01.2015 olan haciz tarihinden önce, Yıldırım Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi lehine ipotek tesis edilmiş olduğu görülmektedir. Bu durumda, icra müdürlüğünce, ipoteğin devam edip etmediği ve devam ediyorsa miktarı ipotek alacaklısından sorulup tespit edilmeksizin taşınmazın satışının gerçekleştirildiği anlaşılmakta olup, ipotek alacaklısının, ipotek bedeli altında satışa muvafakat ettiğine dair bir belgeye de dosya içinde rastlanılmamıştır....
Alacaklı bu müddet içinde gelmediği veya gelip de kanunen makbul bir sebep beyan etmeksizin parayı almaktan ve ipoteği çözmekten imtina eylediği takdirde borçlu borcunu icra dairesine tamamıyla yatırırsa icra mahkemesi verilen paranın alacaklı namına hıfzına ve ipotek kaydının terkinine karar verir. Bu karar tapu dairesine tebliğ edilerek ipotekli taşınmazın siciline geçirilir" hükmü yer almaktadır. Yukarıda yer verilen yasal düzenlemeden de anlaşılacağı üzere, kendisine bu madde şartlarında ihbar çıkarılan ipotek alacaklısı, ipotek bedelinin günün koşullarına uyarlanması için genel mahkemelerde dava açabilir ve böyle bir dava açtığını belirterek, icra müdürlüğündeki ipoteğin fekki talebine itiraz edebilir. İpotek alacaklısı, böyle bir dava açmadan, ipoteğin fekki talebi üzerine, ipotek bedelinin günün koşullarına uyarlanması gerektiği sebebi ile borçlunun yatırdığı parayı almaktan ve ipoteği çözmekten imtina edebilir....
Alacaklı bu müddet içinde gelmediği veya gelipte kanunen makbul bir sebep beyan etmeksizin parayı almaktan ve ipoteği çözmekten imtina eylediği takdirde, borçlu borcunu icra dairesine tamamiyle yatırırsa, icra mahkemesi verilen paranın alacaklı namına hıfzına ve ipotek kaydının terkinine karar verir” düzenlemesine yer verilmiştir. Yukarıda yer verilen yasal düzenlemeden de anlaşılacağı üzere, kendisine bu madde şartlarında ihbar çıkarılan ipotek alacaklısı, ipotek bedelinin günün koşullarına uyarlanması için genel mahkemelerde dava açabilir ve böyle bir dava açtığını belirterek, icra müdürlüğündeki ipoteğin fekki talebine itiraz edebilir. İpotek alacaklısı, böyle bir dava açmadan, ipoteğin fekki talebi üzerine, ipotek bedelinin günün koşullarına uyarlanması gerektiği sebebi ile borçlunun yatırdığı parayı almaktan ve ipoteği çözmekten imtina edebilir. Bu sebep, İİK'nun 153. maddesinde yazılı "kanunen makbul" sebep niteliğindedir....
davacı banka lehine 1. derece 1. sıra süresiz ipotek tesisini, bakiye kısım için davalı adına kayıtlı diğer taşınmazlar üzerine ipotek tesisini, bu talep de yerinde görülmezse 350.000 CHF kadar davalı üzerine kayıtlı başkaca taşınmazların üzerine davacı banka lehine ipotek tesisine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
O halde, ipotek alacaklısı mirasçılarından olan ... tarafından süresinde yapılan itiraz nedeniyle ipotek bedeli yargılamayı gerektirip İİK'nun 153. maddesindeki koşullar oluşmadığından mahkemece istemin reddi gerekirken, kabulü ile ipoteğin fekki yönünde hüküm tesisi isabetsiz olup, kararın bu nedenle bozulması gerekirken onandığı anlaşıldığından ipotek alacaklısı mirasçılarının karar düzeltme taleplerinin kabulü gerekmiştir. SONUÇ : İpotek alacaklısı ... mirasçılarının karar düzeltme istemlerinin kabulü ile Dairemizin 26.10.2015 tarih ve 2015/13630 E.- 25749 K. sayılı onama ilamının kaldırılmasına, mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 01.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü: İpotek borçlusu taşınmaz üzerindeki ipoteğin fekki için icra müdürlüğüne başvurmuş, müdürlük taleple ilgili muhtırayı ipotek alacaklısına tebliğ etmiş ancak; ipotek alacaklısı ipotek bedelini almadığı ve ipoteği fekketmediği için, ipotek borçlusu icra mahkemesinden ipoteğin kaldırılmasını talep etmiştir....
