Loading Logo

sonkarar

Sayfa Yükleniyor

Bu durumda dava konusu taşınmazların maliki tarafından dava açılmayarak muvafakat edilen toplulaştırma işleminin intifa hakkı sahibi tarafından iptalinin istenilmesi, malikin aleyhine olacak şekilde, Medeni Kanun hükümleri ile düzenlenen intifa hakkının kapsamının ve bu hak sahibine sağlanan hakların genişletilmesi dolayısıyla da sübjektif dava ehliyetinin mülkiyet hakkının önüne geçirilmesi sonucunu doğuracak olup, Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile güvence altına alınmış olan mülkiyet hakkının bu yolla sınırlandırılamayacağı tartışmasızdır. Davacının dava konusu taşınmazlarda mülkiyet değil, intifa hakkı sahibi olduğu ve taşınmazın maliki tarafından da söz konusu toplulaştırma işleminin iptali istemiyle dava açılmadığı göz önünde tutulduğunda, 5403 sayılı Kanun kapsamında yapılan toplulaştırma uygulamasına ilişkin işlemin iptali istemiyle malik olmayan intifa hakkı sahibi davacının dava açmasının hukuken mümkün olmadığı sonucuna varılmaktadır....

    Satış suretiyle ortaklığın giderilmesi istenen taşınmaz üzerinde intifa hakkı varsa bu hak sahibinin davaya dahil edilmesi zorunlu olduğu gibi taşınmazın 14.3.1960 gün ve 1/3 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca intifa hakkı ile yükümlü olarak satılması gerekir. İntifa hakkı sahibi yalnız başına bu hakkının paraya çevrilmesini, taşınmazın intifasız satışını isterse diğer paydaşların muvafakatlarını aramaksızın taşınmazın intifasız satışına karar verilmesi gerekir. Olayımıza gelince; dava konusu edilen ve satışına karar verilen ... ada ... parsel nolu taşınmaz davacı ve davalı adına paylı mülkiyet hükümlerine göre kayıtlı olup, davacının hissesinin .../... si üzerinde ... lehine intifa hakkı bulunmaktadır. İntifa hakkı sahibi dava dilekçesinde davalı olarak gösterilmemiş ve adına dava dilekçesi ekli duruşma gününü bildirir davetiye tebliğ edilmemiş ise de davacı vekiline intifa hakkı sahibi tarafından verilen vekaletname ibraz edilmiştir....

      Pay Sahibi'nin Süresi içinde yazılı bir talimât ulaştırmamış olması halinde ise İntifa Hakkı Sahibi oy kullanmayacaktır. Yukarıda belirtilen haller dışında İntifa Hakkı Sahibi intifa konusu paylarla ilgili tüm hakları oy kullanma, temettü v.s dilediği gibi ve hiçbir sınırlama olmaksızın kullanabilecektir. İntifa hakkı nedeniyle bu oylara ilişkin dava hakları İntifa Hakkı Sahibi'ne ait olmakla birlikte, ...'nun Şirket yönetim kurulu Üyelerinin sorumluluğuna ilişkin dava açma hakkı ve bu İntifa Hakkı Sözleşmesi çerçevesinde verilen yazılı talimatlara uyulmaması sonucunda genel kurul kararlarının iptali davası açma hakkı saklıdır. ..., Şirket'teki hissesinin kendisine bahşettiği yeni pay alma haklarını da şahsen kullanacak olup, böylece veya başka yolla iktisap edeceği yeni hisseler üzerinde de bu İntifa Hakkı Sözleşmesi hükümlerine tabi olmak kaydıyla İntifa Hakkı Sahibi lehine intifa hakkı tesis edecektir....

        Türk Medeni Kanununun 794. maddesince intifa hakkı; taşınırlar, taşınmazlar, haklar veya bir mal varlığı üzerinde kurulabilen ve aksine düzenleme olmadıkça hak sahibine konusu üzerinde tam yararlanma yetkisi sağlayan irtifak haklarındandır. İntifa hakkı sahibi, hakkın konusu üzerinde feri zilyet olduğundan öz ve değerine zarar vermeden o eşyayı kullanabileceği gibi, yasanın zilyede tanıdığı haklardan da yararlanabilir. Buna karşılık intifa hakkı sahibinin hakkın konusunu iyi bir idareci gibi idare etmesi, o şeyin normal bakım ve işletme giderlerine katlanması ve eşyayı intifa süresi bitiminde malike iyi bir şekilde iade etmesi gerekir. Görülüyor ki, intifa hakkı sahibi ile hakkın konusu olan eşya arasında sıkı bir ilişki bulunmaktadır. Zira intifa hakkı başkasına devir ve intikali mümkün olmayan, ölümle mirasçılarına geçmeyen şahsi irtifak haklarındandır. Şahıs ile eşya arasında bir bağlantı yoksa intifa hakkının da bir amacı kalmaz....

          . - K A R A R - Davacı vekili, müvekkili şirket ile davalılardan ... arasında 08.09.1998 tarihinde akaryakıt sözleşmesi akdedildiğini, sözleşmenin 22. maddesinde istasyon üzerinde ofis lehine asgari 15 yıllık intifa hakkı verilmesinin kabul edildiği gibi, sözleşmenin ofis tarafından feshi halinde ofisin intifa hakkı süresince satış istasyonundan istifa edeceğinin belirlendiğini, bu hükme istinaden ...a ait taşınmaz üzerinde 26.06.1997 tarihinde davacı lehine 15 yıl müddetli intifa hakkı kurulduğunu, davacı lehine intifa hakkı veren ...ın 21.08.1998 tarihinde vefatı üzerine mirasçıları tarafından davacı lehine intifa taahhütnamesi verdiklerini, bayi ...’ın sözleşme ve taahhütleri gereği yeterli mal almadığı, başka yerlerden ürün temin edip pazarladığından, sözleşmenin 04.04.2001 tarihinde feshedilip bunun tarafına tebliğ edildiğini, akdin feshine ve uyarılara rağmen ...’ın taşınmazı davacıya teslim etmediği gibi diğer davalının intifa hakkı sahibi davacının rızası hilafına akaryakıt istasyonu...

            Hemen belirtilmelidir ki; ortaklığının giderilmesi istenen taşınmaz üzerinde intifa hakkı var ise bu hak sahibinin davaya dahil edilmesi zorunludur. Satış suretiyle ortaklığın giderilmesi istenen taşınmaz üzerinde 4721 sayılı TMK'nın yürülüğe girdiği 01.01.2002 tarihinden önce kurulmuş bir intifa hakkı varsa taşınmazın 14.03.1960 tarihli ve 1/3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca intifa hakkı ile yükümlü olarak satılması gerekir. İntifa hakkı sahibi yalnız başına bu hakkının paraya çevrilmesini, taşınmazın intifasız satışını isterse diğer paydaşların muvafakati aranmaksızın taşınmazın intifasız satışına karar verilmelidir....

              İntifa hakkı 01.01.2002 tarihinden sonra kurulmuş ise, 4721 sayılı TMK'nın 700. maddesi uyarınca “Bir paydaşın kendi payı üzerinde intifa hakkı kurması halinde, diğer paydaşlardan biri intifa hakkının kurulduğunun kendisine tebliğinden başlayarak üç ay içinde paylaşma isteminde bulunursa; satış yoluyla paylaşmada intifa hakkı, buna ilişkin paya düşecek bedel üzerinde devam eder.” Somut olaya gelince; dava konusu ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi, 5115 ada 1 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydında Lütfi oğlu ... adına 1/71 hissenin intifa hakkının olduğuna dair açıklama bulunmaktadır. Bu durumda mahkemece; adı geçen intifa hakkı sahibinin davada taraf olması sağlandıktan sonra işin esası hakkında karar verilmesi gerekirken, intifa hakkı sahibinin hukuki dinlenilme hakkı ihlal edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. Ayrıca davalı ... ... vekili temyiz dilekçesinde dava konusu taşınmaz hakkında ... 2....

                A.Ş. aracılığı ile kullandığını, bayilik sözleşmesinin 4. maddesi uyarınca sadece kendilerinden veya onay verecekleri dağıtım şirketlerinden temin edecekleri ürünleri satabileceği halde bayinin diğer davalı şirketten temin ettiği LPG ürünlerini intifa hakkına konu taşınmazda satışa sunduğunu ileri sürerek elatmanın önlenmesi, kal ve çekişmenin giderilmesi isteminde bulunmuştur. Davalılar, davanın reddini savunmuşlar, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hükmü davalı ... San. Tic. A.Ş. temyiz etmiştir. Dava, intifa hakkına elatmanın önlenmesi, kal ve çekişmenin giderilmesi istemine ilişkindir. Bilindiği gibi intifa hakkı; başkasına ait bir eşya, hak veya mal varlığı üzerinde belirli bir kişiye tam olarak yararlanma olanağını sağlayan bir irtifak türüdür. Kuşkusuz, intifa hakkı sahibinin eşya üzerinde oluşan saldırının kaldırılmasını istemesi olanaklarıdır. Bu isteği ise intifa hakkı sahibinin hakkı üzerinde muaraza çıkartan yana dava açılarak yöneltmesi gerekir....

                  Başka bir deyişle, davadaki hasım intifa hakkı sahibinin o eşyadan tam yararlanma hakkını engelleyen kişidir. Somut olaya gelince; davacı şirket ile ... Ltd. Şti. arasında bayilik sözleşmesi bulunmaktadır. İntifa hakkı sahibi davacı şirket bu hakkını kendisine sağladığı kullanımı bayilik sözleşmesi ile ... Ltd. Şti.ne devretmiştir. İntifa hakkı sahibi adına bu hakkı kullanan bayii davalı aynı zamanda davalı ...den temin ettiği LPG ürünlerinin aynı taşınmaz üzerinde satışını yapmakta, taşınmaz üzerinde yakıt pompası ile LPG yakıt deposu bulundurmaktadır. Davalı ...nin ise davacının intifa hakkı sahibi olduğu petrol istasyonuna aktif bir elatması yoktur. Ayrıca, bu şirkete davacı tarafından ihtarname gönderilerek bayisine LPG ürünü vermemesi konusunda herhangi bir uyarıda da bulunulmamıştır. Bu durumda davalı ...nin bir çekişme yarattığından da söz edilemez. Mahkemece tüm bu hususlar gözetilerek ......

                    Bilindiği gibi intifa hakkı; başkasına ait bir eşya, hak veya mal varlığı üzerinde belirli bir kişiye tam olarak yararlanma olanağını sağlayan bir irtifak türüdür. Kuşkusuz, intifa hakkı sahibinin eşya üzerinde oluşan saldırının kaldırılmasını istemesi olanaklarıdır. Bu isteği ise intifa hakkı sahibinin hakkı üzerinde muaraza çıkartan yana dava açılarak yöneltmesi gerekir. Başka bir deyişle, davadaki hasım intifa hakkı sahibinin o eşyadan tam yararlanma hakkını engelleyen kişidir. Somut olaya gelince; davacı şirket ile ... arasında bayilik sözleşmesi bulunmaktadır. İntifa hakkı sahibi davacı şirket bu hakkını kendisine sağladığı kullanımı bayilik sözleşmesi ile ...'na devretmiştir. İntifa hakkı sahibi adına bu hakkı kullanan bayii davalı aynı zamanda davalı ... San. ve Tic. A.Ş.den temin ettiği LPG ürünlerinin aynı taşınmaz üzerinde satışını yapmakta, taşınmaz üzerinde yakıt pompası ile LPG yakıt deposu bulundurmaktadır. Davalı ... San. ve Tic....

                      UYAP Entegrasyonu