İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 22/01/2020 NUMARASI : 2019/55 Esas - 2020/14 Karar DAVA KONUSU : Sigorta Başlangıç Tarihinin Tespiti KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 52 sigorta sicil numaralı müvekkili Necla Acar'ın 06.02.1979 tarihinde 24043.41 sicil sayılı iş yerinde işe girdiğini ve bir süre fiilen çalıştığını, işyerinin 06.02.1979 tarihli işe giriş bildirgesini davalı kuruma verdiğini, ancak kurumun, 06.02.1979 tarihli işe giriş bildirgesine göre 24043.41 sicil sayılı işyerinde hizmet akdine dayalı olarak en az 1 gün çalıştığını ve sigortalılık başlangıç tarihini 18 yaşını dolduğu 10.01.1983 tarihi olarak kabul etmediğini, bu nedenle 52 sigorta sicil numaralı müvekkili Necla Acar'ın 06.02.1979 tarihinde 24043.41 sicil sayılı işyerinde en az 1 gün çalıştığının ve sigorta başlangıç tarihinin 18 yaşını doldurduğu 10.01.1983 tarihi olduğunun tespitine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı kuruma yükletilmesine karar verilmesini...
K A R A R 1.Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun tüm, davacının ise aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine, 2.Dava, sigortalılık başlangıç tarihinin 01.01.1980 olarak tespiti, davacının bu tarihten itibaren yurt dışında geçen süreyi 3201 sayılı Kanun'un 1.maddesine göre borçlanma hakkı bulunduğunun ve yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti istemine ilişkindir....
KARAR Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının 14.08.1989 tarihinde Serdar Yılmaz işyerinde hurdacı olarak işe başladığı ve işe giriş bildirgesinin Kuruma süresi içinde 15.08.1989 tarihinde verildiğini, 11.04.2016 tarihindeki emeklilik başvurusunun sigorta başlangıç tarihinin 03.08.1998 olarak baz alınması nedeniyle reddedildiği, sigorta başlangıç tarihi olarak 14.08.1989 tarihi alınsaydı, emeklilik için gerekli şartları taşıdığının kabul edileceğini, o tarihte verilen sigorta sicil numarasını aynen kullanmaya devam ettiğini belirterek, 14.08.1989 tarihinin sigorta başlangıç tarihi olduğunun, 11.04.2016 tarihli tahsis talebi dikkate alınıp, 01.05.2016 itibariyle yaşlılık aylığı almaya hak kazandığının tespiti ile bu tarihten itibaren her bir aylığın ödenme tarihi esas alınıp, ay be ay yasal faiz işletilmek suretiyle ödenmesi gerektiğine karar verilmesi etmiştir....
Maddesi gereği Türkiye hizmet başlangıç tarihi olarak kabulünün tespiti gerektiği, zira uluslararası sözleşmelerinin yerel kanundarla farklı olması halinde uluslararası sözleşmenin uygulanması gerektiğini belirterek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava; yurt dışında ev hanımlığında geçen ve borçlanılan 01/04/1990 tarihinin sigorta başlangıç tarihi olarak tespiti istemine ilişkindir. Davanın yasal dayanağı 3201 sayılı Yasada düzenlenmiştir....
Diğer yandan işbu davada mevcut hali ile ıslah geçersiz olduğundan eldeki davanın hizmet tespiti davası olduğu, SGK'nın hizmet tespiti davasına feri müdahil sıfatı ile yasadan kaynaklanan zorunluluk nedeniyle katıldığı, bu nedenle hizmet tespiti davalarında SGK'nın davalı sıfatının bulunmadığı, bu durumda dava hizmet tespiti davası olduğu için SGK'nın taraf sıfatı bulunmadığından lehine ya da aleyhine vekalet ücretine ve yargılama giderine hükmedilemeyeceği anlaşılmakla ilk derece mahkemesince davada taraf sıfatı bulunmayan kurumun davalı olarak kabul edilerek yargılama gideri ve vekalet ücretinden sorumlu tutulması hatalı olmuştur....
III) Çalışma Olgusunun Tespiti: Somut olayda, davacının 10.01.1984 tarihli işe giriş bildirgesi ile iş yerinde çalışmaya başladığı ve tüm dosya kapsamına göre 31.08.1992 tarihine kadar kesintisiz çalıştığı ve çalışmasının tam süreli olduğu, işin işverene ait atölye ve fabrika benzeri bir işyerinde, işverenin denetim ve gözetimi altında ve ona bağımlı olarak geçmesi nedeniyle yapılan işin hizmet akdi niteliğinde olduğu ve uzun vadeli sigorta kollarına tabi olacağı, Kırklareli ilinde halı dokuma işinde çalışanlar tarafından açılan sigorta başlangıç tarihinin tespiti davalarının kabulüne dair kararlarının Yargıtay tarafından onandığı, Yargıtay 10.Hukuk Dairesinin 21.04.2016 gün ve 2016/5478 - 2016/6136 E.K; Yargıtay (kapatılan) 21.Hukuk Dairesinin 16.11.2017 gün ve 2016/15755 - 2017/9339 E.K.; Yargıtay (kapatılan) 21.Hukuk Dairesinin 16.11.2017 gün ve 2016/16248 - 2017/9342 E.K.; Yargıtay (kapatılan) 21.Hukuk Dairesinin 25.01.2018 gün ve 2016/15537 - 2018/611 E.K.; Yargıtay (kapatılan) 21...
III) Çalışma Olgusunun Tespiti: Somut olayda, davacının 10.01.1984 tarihli işe giriş bildirgesi ile iş yerinde çalışmaya başladığı ve tüm dosya kapsamına göre 31.08.1992 tarihine kadar kesintisiz çalıştığı ve çalışmasının tam süreli olduğu, işin işverene ait atölye ve fabrika benzeri bir işyerinde, işverenin denetim ve gözetimi altında ve ona bağımlı olarak geçmesi nedeniyle yapılan işin hizmet akdi niteliğinde olduğu ve uzun vadeli sigorta kollarına tabi olacağı, Kırklareli ilinde halı dokuma işinde çalışanlar tarafından açılan sigorta başlangıç tarihinin tespiti davalarının kabulüne dair kararlarının Yargıtay tarafından onandığı, Yargıtay 10.Hukuk Dairesinin 21.04.2016 gün ve 2016/5478 - 2016/6136 E.K; Yargıtay (kapatılan) 21.Hukuk Dairesinin 16.11.2017 gün ve 2016/15755 - 2017/9339 E.K.; Yargıtay (kapatılan) 21.Hukuk Dairesinin 16.11.2017 gün ve 2016/16248 - 2017/9342 E.K.; Yargıtay (kapatılan) 21.Hukuk Dairesinin 25.01.2018 gün ve 2016/15537 - 2018/611 E.K.; Yargıtay (kapatılan) 21...
Somut olayda; Mahkemece, bozma ilamı doğrultusunda davacının usulüne uygun olarak geçerli bir yurtdışı borçlanması yapmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiş ise de uluslararası sözleşmeye dayalı olarak sigortalılık başlangıç tarihinin tespiti için yurt dışı borçlanması zorunlu değildir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 09.12.2015 gün ve 2015/10-783 E. 2015/2892 K.sayılı kararı da bu yöndedir) . Yapılacak iş, davacının yurt dışı sigortalılık başlangıç tarihinin Türkiye sigortalılık başlangıç tarihi olarak tespiti isteminde hukuki yararı bulunduğunun kabulü ile davacının bu istemi hakkında olumlu ya da olumsuz yönde bir karar vermekten ibarettir. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi Davacı, yurt dışı sigorta başlangıcı olan 01.03.1990 tarihinde Türkiye'de sigorta başlangıcı olarak tespitine yaşlılık aylığı almaya hak kazandığına, biriken aylıkların faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir. Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi. K A R A R Dava, davacının Alman sigortasına giriş tarihi olan 01.03.1990 tarihinin Türkiye'de sigorta başlangıcı olarak tespiti,davacının yaşlılık aylığı almaya hak kazandığının tespiti ve 01.12.2013 tarihinden itibaren biriken aylıklarının faizi ile tahsili istemine ilişkindir....
UYUŞMAZLIK KONUSU : Davacının sigorta başlangıç tarihinin 01/04/1985 tarihi olup olmadığının tespiti konusudur. G E R E K Ç E : Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa'nın 79/10 ve 5510 sayılı Yasa'nın 86/9 maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliğinin kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay'ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir. Sigortalılık başlangıç tarihi ve sigortalılık süresinin tespitine ilişkin davalarda, saptanacak sigortalılık başlangıcı ve tespit edilecek sigortalılık süresi, kişiye, devredilmez ve vazgeçilmez temel hak olan sigortalı olma hakkını ve tespit edilecek süreye bağlı olan hakları kazandıracağı için bu tür davaların kamu düzenine ilişkin davalardan olduğunun kabulü kaçınılmazdır....
