İşçi ve sigortalı kavramlarının tanımında hizmet sözleşmesinden hareket edilmekteyse de, 4857 sayılı İş Kanunu ile yürürlükten kaldırılan 1475 sayılı İş Kanunu’nda ve 506 sayılı Kanun’da bu sözleşmenin tanımına ilişkin bir hükme yer verilmemiştir. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 8. maddesinde, “İş sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir.” tanımlaması yapılmıştır. Belirtmek gerekirse, 4857 sayılı İş Kanunu’nda “Hizmet akdi” sözcüğü terkedilmiş, yerine “İş sözleşmesi” ifadesi kullanılmıştır. Hizmet akdi, 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 313. maddesinin birinci fıkrasında ise, “Hizmet akdi, bir mukaveledir ki onunla işçi, muayyen veya gayri muayyen bir zamanda hizmet görmeyi ve iş sahibi dahi ona bir ücret vermeği taahhüt eder.” şeklinde tanımlanmıştır....
Mahkemece yapılacak iş; öncelikle “hizmet tespiti” ve “iş kazası tespiti” ile ilgili davaların, taraflarının ve dava şartlarının farklı olduğunu dikkate alarak; iş kazası tespitine ilişkin ıslah ile yapılan talebin usulüne uygun olup olmadığını, talebin ayrı bir dava ile istenilip istenilmeyeceğini ya da davaların tefrik edilip edilmeyeceğini değerlendirmek, hizmet tespiti davasına ilişkin olarak; davalı tanığının beyanlarından komşu işyerlerinin bulunduğu anlaşıldığından; yeniden zabıtaya, fer'i müdahil Kurum'a ve ilgili Belediye'ye yazı yazılarak talep tarihindeki komşu işyerlerinin ve talep tarihindeki işyeri sahipleri ile bu işyerlerinden çalışmaları kayıtlara geçmiş kişilerin tespit edilmesini istemek, tespit edilen komşu işyeri tanıklarını dinlemek, davalı tanığının beyanında geçen Sefa Kütük'ü dinlemek, 26.04.2019 Tarihli denetmen raporunda; davacının 11.07.2017 Tarihinde çalıştığının kabulünün gerektiği bildirildiği halde davacının hizmet cetvelinde bu çalışma görünmediğinden, fer'i...
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 2007/21-69 Esas ve 2007/55 Karar sayılı ve 07.02.2007 tarihli kararı da bu yöndedir. Mahkemenin bu maddi ve hukuki olguları gözetmeksizin, birbirinden tamamen farklı iki davayı bir arada görmesi ayrıca hizmet tespiti davası bakımından eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. Yapılacak iş; öncelikle hizmet tespiti ile işçilik alacaklarına ilişkin davaları birbirinden tefrik ederek yargılamalarını birbirinden bağımsız olarak sonuçlandırmak, akabinde ise hizmet tespiti davası bakımından, davacı ile davalı arasında hizmet ilişkisinin varlığı kabul edilerek, 4/6/2005 tarihli apartman yönetimi tarafından hüküm altına alınan süreler yönünden çalışma süresini kabul edip, toplanan deliller doğrultusunda sonucuna göre karar vermekten ibarettir. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın davanın reddine şeklinde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir....
Davalı SGK vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacının sigorta başlangıç tespiti talebi yönünden davanın ispatlanamamış olduğunu, kaldırma kararı sonrasında davacının ilk celse talebini değiştirdiği ve hizmet tespiti yönünden davayı takip etmeyeceği sabit olup davacının talebinin yerinde olmadığının yargılama sonucunda ortaya çıkmış olduğunu, bu durumda kısmen kabul kararı karşısında kurum lehine vekalet ücretine hükmedilmemesinin yerinde olmadığını belirterek istinaf talebinde bulunmuştur. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE: İşbu dava sigorta başlangıç tespiti ve hizmet tespiti istemine ilişkindir....
de 1 ve 6 numaralı iş mahkemeleri bu yetkiye haizdir.), alacak ve tazminat davası kapsamında hizmet tespitine yönelik araştırma yapılmasının işin ruhuna aykırı olduğu gibi görev aşımını da beraberinde getireceği, görev bölümüne rağmen yapılacak böyle bir araştırma sonunda verilecek karar da hizmet tespiti için kuvvetli delil teşkil edeceği, usul ve yasaya uygun olan hizmet tespiti davası ile fiili ve gerçek çalışmanın kesinleşmesi, bu davanın alacak tazminat davasına bekletici mesele yapılması olacağı, davaya konu olayda davacı taraf davanın görüldüğü zaman ve şartlarda fiili ve gerçek çalışmayı ispatlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. D) Temyiz: Kararı davacı temyiz etmiştir. E) Gerekçe: Taraflar arasında iş ilişkisinin olup olmadığı ile bu olgunun nasıl ispatlanması gerektiği hususlarının açıklığa kavuşturulması gereklidir. Davacı işçi iş ilişkisini her türlü delil ile ispatlayabilir....
Belediyesi park bahçe işi ile ilgili 1099500.009 sicil numaralı işyerinde çalıştığı, 2009 yılının 5, 6, 7, 8 ve 9. aylarına ait bordrolarının Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderildiği, dosyada bulunan ihaleye ilişkin belgeler, şartnameler, yer gösterme ve işe başlama tutanağı, işin kabulü ve hak edişine dair belgeler ve tutanaklarla davalı şirketin fiilen faaliyette olduğu belirlenmiştir. Bir diğer ifade ile kesinleşen hizmet tespiti davasında, dava dışı şirketin davalı Belediyenin park bahçe işlerini yürüttüğü kabul edilmiştir. Eldeki davada davalı ... Belediye Başkanlığının savunmasında bu şirketten söz edilmemiş ve bu şirket ile Belediye arasında düzenlenen hizmet alım sözleşmesi dosyaya sunulmamış ise de, kesinleşen hizmet tespiti kararındaki bilgi ve belgeler dikkate alınarak hizmet tespiti kararına konu dönemde dava dışı ... İnş. Tur. San.ve Tic. Ltd. Şti. ile davalı ......
Somut uyuşmazlıkta, davacı işçilik alacakları ile ilgili dava açmış, alacaklara esas hizmet süresi ve ücreti toplanan delillerle belirlenmiş ve buna göre alacakları hesaplanmıştır. Mahkemece buna göre alacaklar hüküm altına alındıktan sonra davacı alacaklara esas hizmet süresinin Sosyal Güvenlik Hakkı kapsamında tespiti ve priminin belirlenmesi için karardan sonra bu dava dosyasını delil de göstererek hizmet tespit davası açmıştır. Hizmet tespiti davası, karardan (hükümden) sonra açılmıştır. Davacının işçilik alacaklarına esas hizmet süresi davalı tanığı beyanı esas alınarak belirlenmiştir. Bu durumda karardan(hükümden) sonra açılan hizmet tespiti davasının bekletici mesele yapılmasına gerek yoktur. Zira bu dava dosyası hizmet tespiti için delil olarak gösterilmiştir. Deliller toplandığına ve yargılama davam ederken açılan bir hizmet tespiti davası açılmadığına göre kararın yazılı gerekçe ile bozulması hatalı olmuştur....
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davanın hizmet tespiti ile birlikte bir kısım işçilik alacaklarının tahsili istemi ile açıldığı 27.09.2006 tarihli duruşmada işçilik alacaklarına ilişkin davanın tefrik edilerek hizmet tespiti davasının bu dosya üzerinden yürütülmesine karar verildiği,bu davanın açıldığı tarihte davacının bu davanın davalısı olan ... oğlu A.. A..'ten farklı olan ... oğlu A.. A.. aleyhine ... AH (İş) Mahkemesinde de ayrı bir hizmet tespiti ve işçilik alacakları istemli dava açtığı,bu davada da işçilik alacaklarının tefrik edildiği, böylece davacının iki ayrı A.. A.. aleyhine iki ayrı mahkemede aynı tarihte hizmet tespiti ve işçilik alacakları davası açtığı, her iki dosyada da işçilik alacaklarının tefrik edildiği,her iki mahkemede açılan tespite ilişkin sürelerin ve davalıların farklı kişiler olduğu anlaşılmaktadır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen alacak davasının temyiz incelemesi sırasında taraflar arasında hizmet tespiti davası olduğu anlaşıldığından, hizmet tespiti dosyasının incelenmek üzere gönderilmesi için dosyanın mahalline GERİ ÇEVRİLMESİNE 17.04.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ Y A R G I T A Y K A R A R I Davalı tarafından davacının hizmet sözleşmesi ile çalışmadığı iddiası ile menfi hizmet tespiti davası açtığı savunulduğu ve bu yönde dava açıldığı anlaşıldığından, bahsi geçen hizmet tespiti dava dosyasının belirlenip, eklenerek gönderilmesi için dosyanın yerel mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 23/01/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi....