İSTİNAF SEBEPLERİ: Feri Müdahil kurum vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, davacı tarafından kuruma verilmiş herhangi bir belgenin bulunmadığını, davanın sübut bulmadığını belirterek, kararın istinaf incelemesi ile kaldırılmasını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, hizmet tespiti ve prime esas kazanç tespiti istemine ilişkindir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 16/03/2022 NUMARASI : 2016/390 Esas - 2022/71 Karar DAVA KONUSU : Hizmet Tespiti Ve Prime Esas Kazancın Tespiti KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı Sarıoğulları Nakliyat T3 işverenliğine ait, halk otobüsünde tek şoför olarak 01.09.2006- 31.05.2011 tarihleri arasında kesintisiz olarak çalıştığını, 2011 yılı mayıs ayı ücretinin yemek dahil 2.100- TL net olduğunu, aynı tarihteki asgari ücretin 2.7 katı üzerinden ücret aldığını, davacının işçilik alacaklarını ödenmemesi nedeniyle Gebze 3....
Somut olayda, davacının 02/01/1986 tarihinden itibaren davalı işveren yanında kesintisiz çalıştığı ancak 1986/3. dönemde 120 gün ve 1987/3. dönemde 120 gün olmak üzere toplam 240 günlük hizmetinin Kuruma bildirilmediği, davacının Kuruma bildirilmeyen bu hizmet süresinin tespitini talep ettiği ve davacının prime esas kazancının tespitine yönelik herhangi bir talebinin olmadığı anlaşılmış olup mahkemece talep aşılarak davacının prime esas kazancının tespitine karar verilmiştir. Yapılacak iş, davacının talebinin davalı işveren nezdinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen 1986/3. dönem ve 1987/3. dönemdeki 240 günlük hizmet süresinin tespiti istemine ilişkin olduğunu ve davacının prime esas asgari kazancının tespitine yönelik herhangi bir talebinin olmadığını göz önünde bulundurarak taleple bağlılık ilkesi gereğince davacının talebi doğrultusunda karar vermekten ibarettir....
Şti. ve Sosyal Güvenlik Kurumu vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur. 13. Yargıtay 10. Hukuk Dairesinin 29.09.2016 tarihli ve 2016/11843 E., 2016/11834 K. sayılı kararı ile; “…Mahkemenin hizmet tespitine yönelik kararı isabetli ise de, sigorta primine esas kazanç tutarına yönelik kabulü isabetsizdir. Davanın yasal dayanaklarından olan 506 sayılı Kanunun “Prime esas ücretler” başlığını taşıyan 77. maddesinin 1. fıkrası ile 5510 sayılı Kanunun “Prime esas kazançlar” başlıklı 80. maddesinin birinci fıkrasında, sigortalıların prime esas kazançlarının nasıl belirleneceği açıklanmıştır....
Bu nedenle fiili çalışma olgusunun somut şekilde ispatlanabilmesi için sadece taraf delilleriyle yetinilmeyip Mahkemece resen araştırma yapılmalıdır. 3.Değerlendirme Dava hizmet tespiti ile prime esas kazanç tespiti davasıdır. Davacı, 28.09.2006 - 28.11.2006 tarihleri arasındaki hizmetlerinin tespiti ile davalılarda bildirim yapılan tüm süre boyunca prime esas kazançlarının tespitini talep etmiştir. Mahkemece, davacının talep döneminde yurt dışı giriş çıkışlarının olması ve işçilik alacağı davasında belirlenen ücretin kesinleşmiş olmasından dolayı tüm hizmetleri boyunca hesaplanan prime esas kazançlarının tespitine karar verilmiştir. Mahkemece, davacının prime esas kazançlarının, işçilik alacaklarındaki kabul doğrultusunda belirlenmiş olması hatalı değerlendirmeye dayalıdır. Zira ayni yardımlar ve görev yolluklarının, prime esas kazanç olarak değerlendirilmeyeceği işveren uygulama tebliği ile belirlenmiştir. Hizmet tespiti yönünde de verilen karar eksik araştırmaya dayalıdır....
İş Mahkemesi Dava, hizmet ve prime esas kazanç tespiti istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı ve feri müdahil vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı ve feri müdahil vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Davacı, davalı şirket nezdinde geçen hizmetlerinin ve prime esas kazancının tespiti talebiyle dava açmıştır. Davalı şirket ....'nin kuruluşundan itibaren ticaret sicil kayıtlarının ve ... Araştırma ve Promosyon Hizmetleri Ltd.Şti.'...
Yazılı delille ispat sınırının altında kalan miktar için tanık dinlenebileceği gibi, tespiti istenen miktar sınırı aşsa dahi varlığı iddia edilen çalışmanın öncesine ve sonrasına ait yazılı delil başlangıcı sayılabilecek belgeler bulunuyorsa tanık dinlenmesi mümkündür. Nitekim Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 20.10.2010 gün ve 2010/10-480 Esas - 2010/523 Karar, 20.10.2010 gün ve 2010/10-481 Esas - 2010/524 Karar, 20.10.2010 gün ve 2010/10-482 Esas - 2010/525 Karar, 19.10.2011 gün ve 2011/10-608 Esas - 2011/649 Karar, 19.06.2013 gün ve 2012/10-1617 Esas - 2013/850 Karar sayılı ilamlarında da aynı görüş ve yaklaşım benimsenmiştir....
Nitekim aynı hususlar Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 02.06.2020 tarih ve 2016/10-376 Esas, 2020/306 Karar, 09.07.2020 tarih ve : 2016/21-904 Esas, 2020/554 Karar ve 16.07.2020 tarih ve 2016/10-2141 Esas, 2020/585 Karar sayılı kararları ile kabul edilmiştir. 3. Prime esas kazanç tespiti davası kamu düzeninden olduğuna göre kural olarak işçilik alacakları davasında saptanan ücret, prime esas kazanç tespiti davasında kesin delil niteliğinde kabul edilemez. Ancak bu işçi ile işveren arasında kesinleşmiş ve tahsil edildiğinde anılan ücret, fazla mesai, tatil ücret alacakları gibi alacaklarda sigorta primi kesintisi yapılarak kuruma ödeneceğinden, bir anlamda prime esas kazanç dolaylı olarak belirlenmiş olacaktır. Dolayısı ile unsur etkisi yaratarak kuvvetli(ciddi) delil niteliğinde kabul edilmesi kaçınılmazdır. İşçilik alacakları davasında tespit edilen ücretin, prime esas kazanç tutarı olarak kabulü gerekir(Y. HGK. 16.07.2020 tarih ve 2016/10-2141 Esas, 2020/585 Karar)....
Nitekim aynı hususlar Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 02.06.2020 tarih ve 2016/10-376 Esas, 2020/306 Karar, 09.07.2020 tarih ve : 2016/21-904 Esas, 2020/554 Karar ve 16.07.2020 tarih ve 2016/10-2141 Esas, 2020/585 Karar sayılı kararları ile kabul edilmiştir. 3. Prime esas kazanç tespiti davası kamu düzeninden olduğuna göre kural olarak işçilik alacakları davasında saptanan ücret, prime esas kazanç tespiti davasında kesin delil niteliğinde kabul edilemez. Ancak bu işçi ile işveren arasında kesinleşmiş ve tahsil edildiğinde anılan ücret, fazla mesai, tatil ücret alacakları gibi alacaklarda sigorta primi kesintisi yapılarak kuruma ödeneceğinden, bir anlamda prime esas kazanç dolaylı olarak belirlenmiş olacaktır. Dolayısı ile unsur etkisi yaratarak kuvvetli(ciddi) delil niteliğinde kabul edilmesi kaçınılmazdır. İşçilik alacakları davasında tespit edilen ücretin, prime esas kazanç tutarı olarak kabulü gerekir(Y. HGK. 16.07.2020 tarih ve 2016/10-2141 Esas, 2020/585 Karar)....
Bu kapsamda işin ve işyerinin kapsam ve niteliği dikkate alınarak, davacı işçinin ücretinin ve davalı T5 davalı işveren/işverenler tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenebilmesi amacıyla, prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur....
