Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, kambiyo senedine dayalı menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 72 nci maddesi. 3. Değerlendirme Dava, kambiyo senedine istinaden menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir. Davacı şirket, davaya konu bononun, davacı şirketin ortağı ...'ın şahsen kefil olduğu tefeci borcundan dolayı alındığından davacı şirketin borçlu olmadığını iddia etmiştir. Davalı hakkında Bingöl 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 2022/249 E. sayılı dosyasıyla açılan ceza davası halen derdesttir....
İİK'nun 72/5. maddesi gereğince borçlunun açmış olduğu menfi tespit davasında ihtiyati tedbir kararı almamış veya verilmiş olan ihtiyati tedbir kararının herhangi bir sebeple kaldırılmış olması nedeniyle dava konusu borcu alacaklıya ödemiş olursa açılmış olan menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir. Bu durumda borçlunun menfi tespit davasının istirdat davasına dönüştürülerek devam edilmesi için bir talepte bulunmasına gerek yoktur. Borcun ödenmiş olduğunu öğrenen mahkemenin yukarıda yazılı yasa hükmü gereğince davaya kendiliğinden istirdat davası olarak devam etmesi gerekir. Dava senede dayalı menfi tespit davası olup, yargılama sırasında istirdat davasına dönüştüğü anlaşılmaktadır....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit - istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı tarafın vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında yapılan harici satış sözleşmesi ile davalıdan tır çekicisi ve dorsesi alınıp karşılığında 3.000 TL nakit, bir adet 1.750 TL, 24 adet 1500 'er TL'lik toplam 25 adet senet verildiğini, ancak aracın ve dorsenin ayıplı olduğunun anlaşıldığını, harici satış sözleşmesinin geçersiz olduğunu ileri sürerek, 3.000 TL'nin yasal faizi birlikte davalıdan tahsiline, senetlerden dolayı davalıya borçlu olunmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
KANITLAR VE GEREKÇE : Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre dava kambiyo senedinden ödeme ve bedelsizlik nedeniyle borçlu olmadığı iddiasına dayalı menfi tespit davasıdır. Öncelikle usule ilişkin itirazlar değerlendirilmiş olup, davanın açıldığı tarihte yerleşik içtihatlar uyarınca menfi tespit davası Arabuluculuk Kanunu 18/a ve TTK 5/a kapsamında zorunlu arabuluculuğa tabi olmadığından bu savunma yerinde görülmemiştir. Dava süresi içerisinde açılmış olup, zamanaşımı ve hak düşürücü süre itirazları da yerinde değildir. Aktif husumet yönünden yapılan değerlendirmede her iki taraf da davaya konu senedin davacının yetkilisi olduğu şirket adına alınan taşınmaz bedelinin ödenmesi amacıyla verildiğini beyan etmiş ise de takip borçlusu davacı olmakla davacının menfi tespit davasında hukuki yararı ve aktif husumeti bulunduğu açıktır. Bu nedenle usuli savunmalara itibar edilmemiştir....
Esas sayılı takip dosyasında davacı borçlunun menfi tespit talebine ilişkindir. İcra İflas Kanunu md. 72’ye göre borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötü niyetli olduğu anlaşılırsa, talebi üzerine, borçlunun dava sebebi ile uğradığı zararın da alacaklıdan tahsiline karar verilir. Takdir edilecek zarar, haksızlığı anlaşılan takip konusu alacağın yüzde yirmisinden aşağı olamaz. Borçlu, menfi tespit davası zımnında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir. Menfi tespit davalarında davacı borçlu, davalı alacaklı ile arasında hiçbir hukuki ilişki bulunmadığını, borcun hiç doğmadığını iddia ediyorsa ispat yükü davalı alacaklı üzerindedir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2017/1043 Esas KARAR NO:2022/440 DAVA:Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ:02/10/2017 KARAR TARİHİ :12/05/2022 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı----- vekili dava dilekçesinde özetle; davalının ----- müvekkili ------- aleyhine -------- esas sayılı dosyasında Kambiyo Senetlerine Özgü Haciz Yolu ile takip başlattığını, takibe müsnet senetteki imzanın müvekkilinin eli ürünü olmadığını, senette düzenleme yerinin açık olmadığını, senede ilişkin ------ esas sayılı dosyasında imzaya itiraz, borca itiraz ve usulsüz tebliğe ilişkin davanın derdest durumda olduğunu, bu dava dilekçesinde davalı vekili tarafından senede ilişkin beyanlarda bulunulduğunu, ayrıca bir kısım evrakların dosyaya sunulduğunu, davalı vekilinin -------esas sayılı dosyada cevap dilekçesi sunduğunu, bu beyandan anlaşılacağı üzere senedin tanzim sebebi...
Mahkemece yapılan yargılama sonunda, davada senede karşı senetle ispat kuralının geçerli olduğu, davacının açıkça yemin deliline de başvurmadığı, davacının iddiasını yazılı delillerle ispatlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Dava, davacı borçlu tarafından takip nedeniyle açılmış menfi tespit davasıdır. Takip talebi incelendiğinde alacak 2.850 TL bono bedeli, 573,90 TL işlemiş faiz, 8.55 TL komisyon bedeli olmak üzere toplam 3.432,45 TL'dir. Ayrıca asıl alacağa %50 oranında temerrüt faizi istenmiştir. Bonoya dayalı takipte vade tarihinden itibaren avans faizi uygulanabilir. Takip tarihi itibariyle %50 faiz oranı, avans faizinin üzerinde olup, vade tarihinden takip tarihine kadar geçen süre için işlemiş faizin bilirkişiye hesaplattırılması gerekir....
yapıldığı, hangi taşınmazların taksim dışı bırakıldığı, taksimde her bir mirasçıya verilen yerlerin tespit gününe kadar taksime uygun kullanılıp kullanılmadığı, taksimin bozulup bozulmadığının sorulup açıklattırılması, kadastro tespitinde ortak kök muristen kalan ve kişiler adına tespit edilen her bir parselin kesinleşme nedeni üzerinde ayrı ayrı durularak harici taksime etkisi yönünden değerlendirilmesi, harici taksim sırasında senede konu taşınmazların durumunun da açıklattırılması” gereğine değinilmiştir....
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere; Davacının istirdat talebinin arabuluculuk dava şartı yokluğundan usulden reddine, Davacının menfi tespit talebinin reddine, Davalının şartları oluşmayan kötü niyet tazminat talebinin reddine, 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 179,90 TL harçtan, dava açılışında alınan 54,40 TL peşin harcın düşülmesi ile eksik alındığı anlaşılan 125,50 TL harcın müştereken ve müteselsilen davacılardan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine, Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, Davalının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca istirdat talebi üzerinden hesaplanan 9.200,00 TL ve menfi tespit talebi üzerinden hesap edilen 43.544,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine, Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK'nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu...
Maddesine göre açılan menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir. Davacı tarafından, davalıya ait 34 JF ... plakalı aracın satışı için verilen vekaletname kapsamında dava konusu ... Tuzpazarı / Bursa şubesine ait 28/02/2020 keşide tarihli Z1024986 nolu çek ve 15/07/2020 keşide tarihli Z1024988 nolu 30.000 er TL bedelli çeklerin davalıya düzenlenip verildiğini ancak araç satışının yapılmadığından çeklerin bedelsiz kaldığın ileri sürülerek menfi tespit ve çeklerin ödenmesi sebebiyle istirdat talebinde bulunmuştur. Davalı asil 26/01/2021 tarihli duruşmada, davacıdan 34 JF ... plakalı aracın satışı için 30.000 er TL bedelli iki adet çek aldığını ancak araç banka rehinli olması sebebiyle davalıya devredemediğini beyan etmiştir. Bilindiği üzere 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 187 .maddesinde ispatın konusunu ve 188. Maddesinde ise ikrar kurumunu düzenlemiştir. HMK' nın 187....
