Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, harici satıma ve zilyetliğe dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 724 üncü maddesine dayalı temliken tescil, bu da olmadığı taktirde tazminat istemine ilişkin olup uyuşmazlık, kararın eksik incelemeye ve hatalı değerlendirmeye dayalı olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. 2....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 08/09/2014 gününde verilen dilekçe ile harici satış sözleşmesine dayalı tazminat talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 10/05/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _ K A R A R _ Dava, harici satış sözleşmesine dayalı tazminat istemine ilişkindir. Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında adi yazılı şekilde düzenlenen 12.01.2004 tarihli taşınmaz satış vaadi sözleşmesine göre davalının 622 parsel sayılı taşınmazda annesi ...'...
Davalı şirket, savunmasında kendilerine dava konusu çeklerin verilmediğini savunmaktadır. 10.08.2006 tarihli harici düzenlenen gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinde satış bedeli olarak 380.000,00 YTL üzerinde anlaşıldığı, bunun 250.000 YTL sinin peşin ödeneceği bakiye bedel 130.000 YTL içinde 10 adet çek verileceği yazılı olduğu gibi dosyaya ibraz edilen çeklerinde her birinin 13000 YTL olduğu ve davalı satıcı şirket yetkilisi tarafından 3.kişilere ciro edildiği anlaşılmaktadır. Davalı şirket yetkilisi bu çeklerin alındığını kabul etmekle birlikte satış ilişkisi nedeni ile değil, başka bir hukuki ilişki nedeni ile verildiğini savunmuştur. Davalı bu iddiasını yasal delillerle kanıtlamalıdır. Davada ispat yükü davalı tarafa aittir. Davalı iddiasını ispat için herhangi bir delil ibraz etmemiştir....
Bu sebeple resmi memur önünde yapılmayan harici satış senetlerine değer verilemez ve buna dayalı olarak iptal ve tescil isteğinde bulunulamaz. Bu nedenle tapu iptal ve tescil talebinin reddine karar verilmesi gerekirken kabul kararı verilmesi doğru olmamıştır. Birleşen dosya davacısının terditli talebine yönelik değerlendirmede; Kural olarak geçersiz sözleşmeye dayalı taşınmaz alım satımlarında herkes verdiğini geri alır. 07.06.1939 tarihli ve 1936/31 Esas, 1939/47 Karar sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı ile 10.07.1940 tarih ve 2/77 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı buna imkân tanımaktadır. Sözü edilen içtihadı birleştirme kararları uyarınca alıcı ancak, harici satış senedinde yer alan bedelin tahsiline karar verilmesini isteyebilir. Harici satış senedinde yer alan satış bedeli, denkleştirici adalet ilkesi göz önünde tutularak satış tarihinden dava tarihine kadar güncellenmek suretiyle hüküm altına alınması mümkündür....
Vekili ise, davacı-karşı davalının şirketin eski ortağı olup hissesini devrettiğini, satış vaadi sözleşmesinin de gerçekte taşınmaz mülkiyetinin ileride devredilmesi amacı ile değil davacı-karşı davalının şirketteki hisse alacağının teminatı olarak düzenlendiğini belirterek, tapu iptali ve tescil isteminin reddini, satış vaadi sözleşmesinin de iptalini istemiştir. Asli müdahil ..., satış vaadine konu taşınmazın davacı-karşı davalı tarafından dava dışı ...adlı bir kişiye harici satış sözleşmesi ile devredildiğini,...'un da bu hakkını kendisine temlik ettiğini, kalan ödemeleri ...'a yaptığını ileri sürerek tapu iptali ve tescil olmadığı takdirde ise tazminat isteminde bulunmuştur. Mahkemece, 17.03.2011 tarihli celsede ...'...
Bu bakımdan iade kararı verilecek olması halinde, satış bedeli olarak verilen paranın alım gücünün, ilk ödeme tarihindeki alım gücüne ulaştırılması ve bu şekilde iadeye karar verilmesi gerekmektedir. Aksi halde ise kısmi iade durumu oluşacak, iade dışındaki zenginleşme iade borçlusu yedinde haksız zenginleşme olarak kalacak ve iade borçlularının iade de direnmelerine neden olacaktır. (Yargıtay 3. HD 2019/5860 E.-2020/1112 K.) Anılan kanun maddeleri ve Yargıtay içtihadı doğrultusunda somut olayın değerlendirilmesinde; Taraflar arasında tapulu bir taşınmaz hakkında harici satış sözleşmesi düzenlendiği ve satış sözleşmesinde davacı tarafından ödenen bedele ilişkin herhangi bir açıklama bulunmadığı anlaşılmaktadır. Davacı tarafın iddiası 02/07/2020 tarihli noter araç satış sözleşmesine konu 34 XX 491 plakalı aracın harici satış sözleşmesi karşılığından bedel olarak devredildiğine ilişkindir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki dava, taşınmaz satış sözleşmesine dayalı tapu iptali-tescil, olmadığı taktirde tazminat istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi, Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin görevine girmektedir. SONUÇ: Yukarıdaki açıklanan nedenlerle, dosyanın görevli Yargıtay 1. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 10.02.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; harici satış sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. .. Büyük Genel Kurulunun 21.01.2013 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.01.2013 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2013 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi .. 14.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden 14.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE,28.1.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava, harici satış sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 09.02.2012 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve Resmi Gazetede yayımlanarak 01.03.2012 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 14.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden 14.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE,22.10.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL YRG.GELİŞ TARİHİ:06.06.2012 -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava, harici satış sözleşmesine dayalı tapu iptal tescil istemine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 09.02.2012 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve Resmi Gazetede yayımlanarak 01.03.2012 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 14.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden 14. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 19.6.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....