DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, harici (tapu dışı) satış satış sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil talebine, aksi takdirde ödenen bedelin tahsili istemine ilişkindir. Somut olayda; davacı vekilinin, satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine ve vekaletnameye dayanarak vekil sıfatıyla yapılan harici satış sözleşmesi nedeniyle tapu iptal ve tescil aksi takdirde ödenen bedelin tahsilini talep ettiği, yerel mahkemece yapılan yargılama sonunda davacının tapu kaydının iptali ve tescil talebi ile para iadesine yönelik taleplerinin reddine, yönelik karar verildiği, verilen kararın davacı vekili tarafından istinafa taşındığı görülmüştür. Tapulu taşınmazların satışına ilişkin sözleşme, resmi şekilde yapılmadığı için TMK'nun 706, TBK'nun 237. (BK.'nun 213), Tapu Kanununun 26. ve Noterlik Kanununun 60. maddeleri uyarınca hukuken geçersizdir....
KARAR Davacı, 01.06.2007 tarihinde düzenledikleri harici satış sözleşmesi ile davalıdan 4 adet daireyi 226.000.Euro bedelle satın aldığını ve toplam 87.942.Euro ödediğini ayrıca dairelerin tadilatı ve yenilemeleri için 6.000.Euro harcadığını ancak davalının sonradan tapunun devri için ayrıca 100.000.00.TL daha istemesi üzerine anlaşma imkanlarının kalmadığını belirterek masraf için 6.000.Euro ve ödenen bedel yönünden 87.942.Euro' nun davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalı, davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, TMK.'...
ye 7.000,00 TL bedel ile satıldığını, 2012 yılında ise 13.000,00 TL'nin yeniden...'ya temlik edildiğini,... tarafından da davalı ... adına tescil edildiğini, dava konusu arsanın müvekkil tarafından harici satım sözleşmesine istinaden satın aldığını, taşınmaz bedelinin haricen ödediğini, dava konusu gayrimenkulün müvekkiline satıldığını bildikleri halde taşınmazı bilerek müvekkilden yeniden para almak gayesi ile satın aldıklarını, 2012 yılı içerisinde yapılan satış bedelleri gözetildiğinde bu bedellerin hayatın olağan akışı ve güncel değerlerine göre gerçek satış olduğunun kabulüne olanak bulunmadığını belirterek dava konusu 10494 ada, 11 parsel numaralı taşınmazın tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tescili, olmadığı takdirde taşınmazın güncel değerinin tahsili talep ve dava edilmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde kısaca davanın reddini talep etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 24/05/2007 gününde verilen dilekçe ile harici satış sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil olmazsa tazminat talebi üzerine Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; tapu iptali ve tescil talebinin reddine, tazminat talebinin kabulüne dair verilen 01/02/2022 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, harici satış sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil, ikinci kademede tazminat istemine ilişkindir. Davacı vekili, davacı ... ...'nun 545 sayılı parselde kayıtlı taşınmazın hissedarlarından ...'in gerek babası ... gerekse teyzesi ... ...'...
Davacılar davada iş yapılmak ve nakit ödeme yapılmak suretiyle daire satış bedelinin 45.810 DM'lik kısmı ödendiği halde davalıların sözleşme konusu daireyi 03.06.1998 tarihinde dava dışı bir üçüncü kişiye tapuda devretmek suretiyle harici satış sözleşmesini zımnen feshettiklerini ileri sürerek ödenmiş olan satış bedelinin istirdadını talep ve dava etmişlerdir. Taraflar arasında iç içe geçmiş olarak hem eser sözleşmesi, hem de harici satış sözleşmesi bulunmaktadır. Eser sözleşmesinde kararlaştırılan iş bedeli, harici satış sözleşmesi ile kısmen satış bedeline dönüştürülmüştür. Davada harici satış sözleşmesinin feshi nedeniyle ödenmiş olan satış bedelinin istirdadı istendiğinden, bu nitelemeye göre uyuşmazlık harici satım akdinden kaynaklandığından BK'nın 125. maddesi uyarınca 10 yıllık zamanaşımına tâbidir. Harici satış sözleşmesinin şekil yönünden geçersiz olması uygulanması gereken zamanaşımını etkilemez....
Buna göre davacı tarafın, resmi satış senedindeki bedelde muvazaa yapıldığı ve bedelin daha düşük olduğu iddiasını ancak yazılı delille kanıtlaması mümkündür. Taraflar arasındaki 08/05/2012 tarihli harici yazılı satış sözleşmesine göre taşınmazın 180.000,00-TL bedelle satıldığı, resmi senette satış bedelinin 196.000,00-TL olarak gösterildiği muvazaa iddiasının davalı tarafından yazılı delille kanıtlandığı, bu sebeple davacının alacak isteminin yerinde olmadığı anlaşılmakla davanın reddine...'' gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş ise de; dava konusu taşınmazın satışına ilişkin resmi tapu senedinde taşınmazın 1/2'sinin 98.000,00 TL bedelle ...'e, diğer 1/2'sinin 98.000,00 TL bedelle ...'e satıldığı yani toplamda 196.000,00 TL'ye satıldığı ve bedelinin satıcı tarafından nakden ve peşin olarak alındığı yazılıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil KARAR Davacı, 19.06.2001 tarihinde ve tek yanlı olarak düzenlenen harici satış senedine tutunarak eldeki davayı açmıştır. Mahkemece, vekaletin kötüye kullanılarak davacının zarara uğratıldığı gerekçesiyle tazminata hükmolunmuştur. Hüküm, süresi içerisinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dosya öncelikle Yargıtay 1. Hukuk Dairesi'ne gönderilmiş, 1. Hukuk Dairesi, mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre, davanın harici satış sözleşmesine dayalı kişisel haktan kaynaklanan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin olduğundan dosyayı 14. Hukuk Dairesi'ne göndermiştir. 14. Hukuk Dairesi ise davanın haricen satın alma iddiasına dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin olduğundan bahisle Dairemize göndermiştir. Mahkeme kararındaki nitelendirmeye ve hükmü temyiz edenin sıfatına göre görevli Dairenin (13.)...
ın dava konusu payın maliki olmadığını, harici yapılan adi yazılı sözleşmeye dayanılarak ifa talep edilemeyeceğini, ancak sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince karşılıklı edimlerin geri istenebileceğini, davalı şirket tarafından gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil davası açıldığını belirterek davanın reddini savunmuştur. Birleştirilen davada davacı asıl davada davalı ... Sağlıklı Yaşam Emlak Kuyumculuk İnşaat Gıda Turizm Tekstil ve San. Ltd. Şti. tarafından Nejat aleyhine yukarıda tarih ve yevmiye numarası belirtilen gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istemiyle dava açılmıştır....
üzerinde haciz işlemi yapıldığı ve önce kiracı olarak girdiği, bilahare harici satış sözleşmesi ile satın aldığı bu yerden tahliye edildiğini, bu konudaki dava haklarını saklı tuttuğunu, davalının kötü niyetli olarak tapunun devrine yanaşmadığını öne sürerek, öncelikle harici satış sözleşmesine istinaden davalı adına kayıtlı olan tapu kaydının iptali ile adına tesciline, bu mümkün olmaz ise satış bedeli olarak ödenen 23.500,00 YTL’nin ,ayrıca iyi niyetle yaptırdığı tadilat ve tamirat masrafı olarak 27.948,00 YTL nin ödetilmesine, keza davalı tarafın bina ortak malı olan bodrum katı sözleşmeye konu ederek edimini imkansız sözleşme yapması, malik sıfatıyla kullandığı daireden haksız yere tahliye ettirilmesi nedeniyle 3000,00 YTL manevi tazminata ticari reeskont faizi uygulanmasına , karar verilmesini istemiştir....
Mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen kararın, “Tapu iptali ve tescil davasının reddine karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik bulunmamaktadır. ….. Davacı tarafından davalıya dava konusu taşınmazın harici satışı kapsamında 2.000 TL ödendiği sabittir. ….. Davacının, harici satış nedeniyle davalı yana satış bedelinin 2.000 TL'lik kısmını ödediği sabit olduğuna göre, harici satış bedelinin denkleştirici adalet ilkesi gözetilerek belirlenmesi, bu konuda bir mali müşavir veya muhasebeci ile bir bankacıdan gerekçeli ve denetime açık rapor alınması gerekir. Mahkemece, bu hususun gözden kaçırılarak bedel isteğinin 2.000 TL'lik kısmı bakımından da yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi isabetli olmamıştır” gerekçesi ile Yargıtay 8....