ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/486 Esas KARAR NO : 2022/20 DAVA : Hal Hakem Heyeti Kararının İptali DAVA TARİHİ : 07/09/2021 KARAR TARİHİ: 11/01/2022 Mahkememizde görülmekte bulunan Hakem Kararının İptali davasının yapılan açık yargılamasının sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket adına ... tarih ve ... sayılı Manisa Büyükşehir Belediyesi Encümen Kararı ile salınan cezalı hal rüsumunun usul ve yasaya aykırı olması sebebiyle Antalya Merkez İl Hal Hakem Heyetine başvurduklarını, heyet tarafından görevsiz oldukları gerekçesiyle başvurularının reddedildiğini, oysa daha önce aynı konuda başka bir tarım firmasının itirazının kabul edildiğini, hatta ...nca Hakem Heyetinin görevli olmadığından bahisle karara karşı yaptığı itirazı inceleyen Antalya 1....
Hakem Heyetine başvurduğu ve ... Hakem Heyeti Başkanlığının 17/05/2021 tarih 2021/22 nolu kararı ile iptaline karar verildiği görülmüştür. Hal hakem Heyetleri ,Hal hakem Heyeti ve Toptancı Hal Konseyi Hakkında Yönetmeliğin 5.maddesi uyarınca üreticiler ile meslek mensupları aralarındaki kanunu uygulanmasıyla ilgili ihtilaflara bakakmaya görevlidir.Oysa cezayı düzenleyen ... Büyükşehir Belediyesi üretici veya meslek mensubu değildir.Bu nedenle düzenlenen cezalı hal rüsümuna itirazı Hal Hakem Heyeti inceleyemez.Bu gerekçeyle ... Hakem Heyetinin kararının kaldırılması gerekmiştir. Dava konusu işlemle ilgili mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, hal rüsumunun ceza olarak istenmesi ve söz konusu kararın belediyeye ait bir gelir niteliğinde olması , davaya konu edilen ... Büyükşehir Belediyesi Encümeninin kararının iptaline dair ......
-TL) Türk Lirasının altında bulunan uyuşmazlıklarda, hal hakem heyetlerine başvuru zorunludur. Bu uyuşmazlıklarda heyetin vereceği kararlar ilam hükmündedir. Bu kararlar 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun ilamların yerine getirilmesi hakkındaki hükümlerine göre yerine getirilir. Taraflar, bu kararlara karşı on beş gün içinde hal hakem heyetinin bulunduğu yerde ticarî davalara bakmakla görevli asliye ticaret mahkemesine itiraz edebilir. İtiraz, hal hakem heyeti kararının icrasını durdurmaz. Ancak, talep edilmesi şartıyla hâkim, hal hakem heyeti kararının icrasını tedbir yoluyla durdurabilir. Hal hakem heyeti kararlarına yapılan itiraz üzerine asliye ticaret mahkemesinin vereceği karar kesindir.” hükmünü içermektedir. Mahkeemizce yapılan değerlendiremede: Yukarıda ayırıtılı olarak açıklandığı üzere, davvacı borçluya hal hakem heyeti tarafından usulüne uygun olarak tebligat yapılıp savunma hakkı verilmediği açıktır....
aleyhine 29/04/2013 gününde verilen dilekçe ile hal hakem heyeti kararının kaldırılmasının istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın reddine dair verilen 18/11/2014 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dava, hal hakem heyeti kararının iptali istemine ilişkindir. Mahkemece, itirazın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir. 5957 sayılı Kanun'un 10/5. maddesine göre “ .. ”. Eldeki davaya konu uyuşmazlık miktarı elli bin Türk Lirasının altında bulunduğundan, hal hakem heyeti tarafından verilen karara karşı yapılan itiraz üzerine mahkemece verilen karar kesin niteliktedir. Bu nedenle davacının temyiz dilekçesinin reddine karar verilmesi gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle temyiz dilekçesinin reddine ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 28/03/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Başkanlığının 16.09/.2020 tarihli kararı ile kabul edilmesi haksız ve hukuka aykırı olduğunu bu sebeple Bursa Valiliği Ticaret İl Müdürlüğü Hal Hakem Heyeti Başkanlığının 16.09/.2020 tarihli kararının dava sonuna kadar uygulanmaması için ihtiyati tedbir kararı verilmesini, Bursa Valiliği Ticaret İl Müdürlüğü Hal Hakem Heyeti Başkanlığının 16.09/.2020 tarihli kararının iptalini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir....
Taraflar, bu kararlara karşı on beş gün içinde hal hakem heyetinin bulunduğu yerde ticarî davalara bakmakla görevli asliye ticaret mahkemesine itiraz edebilir. İtiraz, hal hakem heyeti kararının icrasını durdurmaz. Ancak, talep edilmesi şartıyla hâkim, hal hakem heyeti kararının icrasını tedbir yoluyla durdurabilir. Hal hakem heyeti kararlarına yapılan itiraz üzerine asliye ticaret mahkemesinin vereceği karar kesindir”. Bu düzenlemeye göre; değeri elli bin Türk Lirasının altında bulunan uyuşmazlıklarda hal hakem heyeti kararlarına karşı yapılacak itirazı inceleme görevi, hal hakem heyetinin bulunduğu yerdeki Asliye Ticaret Mahkemesine aittir. Görev kuralları, kamu düzenine ilişkin olup taraflarca ileri sürülmese bile mahkemece kendiliğinden (re'sen) göz önüne alınması gerekir. Mahkemece Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olduğu gözetilerek görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, işin esasının incelenmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir....
Hal Hakem Heyetleri, Hal Hakem Heyeti ve Toptancı Hal Konseyi Hakkında Yönetmeliğin 5.maddesi uyarınca üreticiler ile meslek mensupları aralarındaki kanunun uygulanmasıyla ilgili ihtilaflara bakmaya görevlidir.Oysa cezayı düzenleyen İzmir Büyükşehir Belediyesi üretici veya meslek mensubu değildir.Bu nedenle düzenlenen cezalı hal rüsümuna itirazı Hal Hakem Heyeti inceleyemez.Bu gerekçeyle Bursa Hal Hakem Heyetinin kararının kaldırılması gerekmiştir. Dava konusu işlemle ilgili mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, hal rüsumunun ceza olarak istenmesi ve söz konusu kararın belediyeye ait bir gelir niteliğinde olması, davaya konu edilen Mersin Büyükşehir Belediyesi Encümeninin 27/04/2021 tarih ve 1303 nolu kararının iptaline dair davanın görüm ve çözüm yerinin 2577 sayılı İYUK'nun 2/1-a bendi hükmü gereğince İdari Yargının (Vergi Mahkemesinin ) görev alanına girdiği açıktır. Bu nedenle Bursa Hal hakem Heyeti yetkisiz olup verdiği kararın kaldırılması gerekmiştir....
Dava hal hakem heyeti kararının iptali istemine ilişkindir. 5957 sayılı Kanun'un 10/5. maddesine göre "Değeri elli bin Türk lirasının altında bulunan uyuşmazlıklarda, hal hakem heyetlerine başvuru zorunludur. Bu uyuşmazlıklarda heyetin vereceği kararlar ilam hükmündedir. Bu kararlar 09/06/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun ilamların yerine getirilmesi hakkındaki hükümlerine göre yerine getirilir. Taraflar, bu kararlara karşı on beş gün içinde hal hakem heyetinin bulunduğu yerde ticarî davalara bakmakla görevli asliye ticaret mahkemesine itiraz edebilir. İtiraz, hal hakem heyeti kararının icrasını durdurmaz. Ancak, talep edilmesi şartıyla hâkim, hal hakem heyeti kararının icrasını tedbir yoluyla durdurabilir. Hal hakem heyeti kararlarına yapılan itiraz üzerine asliye ticaret mahkemesinin vereceği karar kesindir."...
İlk derece mahkemesince; cezalı hal rüsümuna yapılan itirazı inceleme merciinin İzmir Hal Hakem Heyeti olduğunu, Bursa Hal Hakem heyetinin yetkisinin bulunmadığını belirterek davanın kabulüne, hakem kararının iptaline karar verilmiştir. Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Hal Hakem Heyeti kararının görev, yetki ve esas açısından hukuka uygun olduğunu, mahkemece yeterli araştırma ve değerlendirme yapılmadığını, davalı aleyhinde vekalet ücretine hükmedilmesinin de usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri gözetilerek Dairemizce yapılan incelemede; Dava, 5957 sayılı kanun uyarınca Hal Hakem heyeti kararına itiraza ilişkindir. Uyuşmazlık konusu miktar 5957 sayılı kanunun 10/5. maddesinde belirtilen kesinlik sınırı altında kaldığından istinaf başvurusunun esastan incelenmesi mümkün değildir....
Ancak, talep edilmesi şartıyla hâkim, hal hakem heyeti kararının icrasını tedbir yoluyla durdurabilir. Hal hakem heyeti kararlarına yapılan itiraz üzerine asliye ticaret mahkemesinin vereceği karar kesindir. Hüküm, 5696 TL'ye ilişkin olup karar tarihi itibariyle kesin niteliktedir. Kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 01.06.1990 gün ve 1989/3 Esas 1990/4 Karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kurulu Kararı uyarınca Yargıtay'ca da temyiz isteminin reddine karar verilebilir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz isteminin REDDİNE ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 24/11/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
