Taraflar arasındaki uyuşmazlığın niteliğine ve Yargıtay Büyük Genel Kurulunun anılan kararına göre haksız işgal nedeniyle taşınmazın tahliyesi ve haksız işgal tazminatı isteğine ilişkin davalar sonucu verilen hüküm ve kararların temyiz incelemesi Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin görev alanı içerisine girmektedir. SONUÇ: Taraflar arasındaki uyuşmazlığın niteliğine ve Yargıtay Büyük Genel Kurulunun anılan kararına göre, dosyanın Yargıtay 6. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, 18.07.2012 gününde oybirliği ile karar verildi....
Taraflar arasındaki ilişki; işletmenin işletilmesi sonucu elde edilen kâr, hukuki ürününün konu edildiği bir hasılat kira sözleşmesidir. Hasılat kirasına ilişkin yüksek mahkemelerin belirlemelerine ayrıca değinmek gerekirse; III. Kira sözleşmesi ve ürün (hasılat) kirası: Hasılat kirası; Borçlar Kanununun 270-298 maddelerinde düzenlenmiş olup, hasılat veren bir mal veya hakkın semerelerinden yararlanılmak ve işletmek üzere bir bedel karşılığında kiralayan tarafından kiracıya devredilmesinin taahhüt edilmesidir. Bir başka ifadeyle, hasılat kirasında kiralayan hasılat getiren bir malı, ya da, hakkı, kiracının bu malın semeresinden yararlanmasını da içerecek şekilde kiralamaktadır. Hasılat kirasının konusunu, hasılat getiren bir taşınır veya taşınmaz, yahut bir ticari işletme veya hak oluşturabilir. (Doç. Dr. Hüseyin Altaş, Hasılat ve şirket kirası, Yetkin Yayınları 2009, sayfa:73) Hasılat kirasında kiracı, kiralanan şeyi işletmekle yükümlüdür....
Mahkemece asıl davanın konusu olan elatmanın önlenmesi ve karşı davadaki manevi tazminat istemlerinin reddine, 50000 TL haksız işgal tazminatının davalı ve karşı davacıdan tahsiline karar verilmiştir, Hükmü davacı ve karşı davalı temyiz etmiştir. Taraflar arasındaki ilk kira sözleşmesine gönderme yapılarak düzenlenen ve 1.9.2007 ila 1.9.2008 tarihlerini kapsayan kira sözleşmesi hak kirasına ilişkindir. “Hak” tabiri mülkiyet hakkına tamamen tekabül eden bir tabir değildir. Hak kirası maddi olmayan şeylerin kirasıdır. Hak kirası o hakkın işletilmek üzere ücret mukabilinde kiracıya terk edilmesidir ve hak mevzuunun tabii olduğu özel hükümler geçerlidir. Hak kirasında işletme müddeti sırasında kiracının elde ettiği semereler kendisine ait olur. Bu tür kiralarda ortaya çıkacak uyuşmazlıklarda hasılat kirasına ilişkin Borçlar Kanununun 270. ve devamı maddelerinin uygulanması gerekir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2022/289 KARAR NO:2022/590 DAVA:Alacak (Hasılat Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ:24/11/2020 KARAR TARİHİ:03/10/2022 ... 16.Sulh Hukuk Mahkemesinin 2020/... esas, 2022/... karar sayılı 17/02/2022 tarihli görevsizlik kararı ile mahkememize gönderilen ve Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hasılat Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında 13/10/2018 tarihli 10 yıl süreli Hasılat Paylaşımlı Taşıma İşi Yaptırılması İşine Ait Sözleşme akdedildiğini, taraflar arasında sözleşme hükmü devam ettiği sürede davalı tarafından sözleşmenin hasılat paylaşımını konu edinen 12.6.maddesinde yer alan düzenlemeye uyun ödemeler yapılmadığını, bu nedenle davacı tarafça sözleşmenin ... 49.Noterliğinin 23/03/2020 tarih ... yevmiye sayılı ihtarnamesi ile haklı nedenlerle feshedildiğini, davalının UKOME...
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi - K A R A R - Uyuşmazlığın, hasılat kirası niteliğindeki yarıcılık ilişkisinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin olup dosyanın temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek 6. Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine, 16.04.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Dosya içeriği, toplanan deliller ve Yargıtay Bozma ilamı doğrultusunda, taraflar arasında 2016 yılı için geçerli hasılat kirası olduğu uyuşmazlık dışı olup, davalıların kira sözleşmesinin 2 yıl süreli olduğu 2017 yılı sezonu için hasılat kira sözleşmesi bulunduğu iddialarını ispat edemedikleri anlaşılmakla, davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Dosya içeriği, toplanan deliller ve Yargıtay Bozma ilamı doğrultusunda, taraflar arasında 2016 yılı için geçerli hasılat kirası olduğu uyuşmazlık dışı olup, davalıların kira sözleşmesinin 2 yıl süreli olduğu 2017 yılı sezonu için hasılat kira sözleşmesi bulunduğu iddialarını ispat edemedikleri anlaşılmakla, davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Ancak adi kira sözleşmesinin aksine ürün kirası bakımından kanun ürün getirebilen hakkı da kapsama almıştır. Bu durumda ürün (hasılat kirası), kiraya verenin kiracıya ürün (hasılat) veren bir mal, işletme ya da hakkın kullanılmasını, semerelerinden yararlanılmasını veya işletilmesini belli bir bedel karşılığında terk ettiği kira türüdür. Hemen belirtmek gerekir ki, hem doğal hem de hukuki ürün getiren eşya ürün kirasına konu olabilir. Bu kapsamda işletmenin işletilmesi sonucu elde edilen kâr hukuki ürün olarak nitelendirilebilir. Bir kira sözleşmesinin adi kira mı yoksa ürün kirası mı olduğunun belirlenmesinde kiracının, kiralanan şeyin ürünlerinden yararlanma yetkisi olup olmadığı başlıca ve en önemli kriterdir....
Asliye Ticaret Mahkemesince, dava konusu ihtilaf taraflar arasında yapılan hasılat kirası niteliğindeki vekaleten işletme sözleşmesinden kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. ... Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından ise davanın tarafları arasındaki uyuşmazlığın işletme hakkının devri sözleşmesinden kaynaklanan alacağın rücuen tahsili ve sözleşmeden kaynaklanan cezai şarta ilişkin olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz üzerine Yargıtay 11....
O hâlde taraflar arasında iş sözleşmesinden kaynaklanan bir ilişki bulunmadığından mahkemenin direnme kararı yerindedir. Her ne kadar Hukuk Genel Kurulundaki görüşmeler sırasında davacının bir dönem davalının babası üzerinden sigortalı gösterildiği, davalı tanığı ...'...
