bulunduğundan reddine, 2-Temyiz istemi; haczedilmezlik şikayeti ile kıymet takdirine itirazın reddine ilişkin olduğu halde sadece kıymet takdirine yönelik değerlendirilerek reddedildiğinden karar düzeltme isteminin kısmen kabulü ile Dairemizin 11.06.2015 tarih ve 2015/10876 Esas-12943 Karar sayılı temyiz dilekçesinin reddine dair kararının kaldırılmasına karar verilerek temyiz incelemesine geçildi....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/3569 KARAR NO : 2023/567 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : TURGUTLU İCRA HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 29/09/2022 NUMARASI : 2022/109 ESAS, 2022/203 KARAR DAVA KONUSU : Maişet Şikayeti KARAR : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, vekil edeni ve ailesinin tek geçim kaynaklarının çiftçilik olduğunu, İK'nun 82/1. maddesinin 4. bendi uyarınca; “Borçlu çiftçi ise kendisinin ve ailesinin geçimi için zaruri olan arazi” haczedilemez hükmü uyarınca 12/10/2020 tarihinde Manisa / Ahmetli Ilıcakaraköy Mah. 102 Ada 17 Parsel, Manisa / Ahmetli Ilıcakaraköy Mah. 179 Parsel, Manisa / Ahmetli Ilıcakaraköy Mah. 443 Parsel, Manisa / Ahmetli Ilıcakaraköy Mah. 449 Parsel, Manisa / Ahmetli Ilıcakaraköy Mah. 465 Parsel sayılı 5 adet taşınmazı üzerindeki haczin kaldırılmasını talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir....
Dava, haczedilmezlik şikayeti ile istihkak davasına ilişkindir. 1-İstihkak davasının reddine ilişkin temyiz itirazları yönünden; dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddine, 2-Haczedilmezlik şikayetine ilişkin temyiz itirazları yönünden ise; Davacı borçlu vekilinin İcra Mahkemesine başvurusu esnasında istihkak iddiasının yanısıra haczedilmezlik şikayetinde de bulunulmasına rağmen, Mahkemece, dava istihkak davası olarak nitelenerek ve bu nitelemeye uygun gerekçe oluşturularak, sadece istihkak davasının reddine karar verilmiş, haczedilmezlik talebi yönünden olumlu-olumsuz hüküm kurulmamıştır. Mahkemece anılan hususlar üzerinde durularak haczedilmezlik şikayeti usulüne uygun şekilde değerlendirilerek sonucuna göre hüküm kurulması için hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir....
İİK'nun 82. maddesinin birinci fıkrasının 12. bendinde yer alan borçlunun haline uygun meskeninin haczedilemeyeceği düzenlemesi, haczedilmezlik şikayeti olup, haciz yoluyla yapılan takipler hakkında uygulanır. İpoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı icra takibinde haciz safhası olmadığından bir diğer anlatımla haciz bulunmadığından haczedilmezlik (meskeniyet) şikayetinde bulunma olanağı da yoktur. Bu durumda mahkemece; haczedilemezlik şikayetinin konusu bulunmadığından istemin reddi gerekirken, yazılı gerekçe ile haczedilmezlik şikayeti yönünden istemin kısmen kabulüne karar verilmesi isabetsizdir....
Anılan yasal düzenleme uyarınca, haczedilmezlik şikayeti, yalnızca takip borçlusuna tanınmış bir hak olup; takipte borçlu sıfatı taşımayan üçüncü kişinin bu şikayette bulunmaya hakkı yoktur. Somut olayda, şikayetçi 3. kişi . ... ... Ltd.Şti vekilinin ... 2.İcra Müdürlüğü'nün 2015/12278 Esas sayılı dosyasından alacaklı ... tarafından borçlu ...aleyhine icra takibi başlatıldığını, 15.01.2016 tarihinde işyerlerine ait "... Cad.Numara:398 ..." adresinde istihkaklı haciz ve muhafaza işlemi uygulandığını, haciz işleminin uygulandığı adresin müvekkile ait olduğunu ve borçlu ile ilgisi bulunmadığı ile haczedilen malların anaokulu faaliyeti kapsamında haczinin mümkün olmadığını ileri sürerek haczedilmezlik şikayetiyle icra mahkemesine başvurduğu görülmektedir....
Taraflar arasındaki maişet nedeniyle haczedilmezlik şikayetinden dolayı yapılan inceleme sonunda, İlk Derece Mahkemesince şikayetin reddine karar verilmiştir. Kararın şikayetçi borçlu tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı borçlu tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi ... tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I....
Davacı maişet nedeniyle haczedilmezlik şikayeti davası açmış, mahkemece şikayetin kabulüne karar verilmiştir. Borçlunun bu maddeden yararlanabilmesi için asıl uğraşısının çiftçilik olması gerekir. Yani geçimini çiftçilik ile temin etmelidir. Bunun için borçlunun bizzat kendisinin ziraat yapması zorunlu olmayıp tarım arazisini ortakçıya (yarıcıya) vermek suretiyle işletmesi veya kiraya vermesi halinde de bu madde uyarınca haczedilmezlik şikâyetinde bulunabilir. Asıl işi çiftçilik olan borçlunun yan gelir elde etmek amacıyla yan işler yapması, çiftçilik sıfatını ortadan kaldırmaz. Böyle bir durumda, borçlunun asıl uğraşısının çiftçilik olup olmadığı araştırılıp tesbit edildikten sonra, kendisi ve ailesinin geçimi için zaruri olan arazinin miktarı, haczedilen haczedilmeyen tüm taşınmazları, keşif ve bilirkişi incelemesi ile belirlenmeli ve borçlunun elde ettiği ek gelirler de dikkate alınarak hesaplama yapılmalı ve oluşacak sonuca göre karar verilmelidir....
DAVA KONUSU : Meskeniyet ve Maişet İddiasına Dayalı Haczedilmezlik Şikayeti KARAR : İlk Derece Mahkemesi tarafından verilen karara karşı süresinde istinaf kanun yoluna başvurulmasına üzerine dosya incelendi. Anayasanın 36.maddesinde; "herkes meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı merciileri önünde davacı ve davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir. Hiçbir mahkeme görev ve yetki içindeki davaya bakmaktan kaçınamaz" düzenlemesi bulunmaktadır; Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6.maddesinde ise; " her şahıs gerek medeni hak ve vecibeleri ile ilgili nizalar, gerek ceza-i sahada kendisine karşı serdedilen bir isnadın esası hakkında karar verecek olan kanuni, müstakil ve tarafsız bir mahkeme tarafından davasının makul bir süre içerisinde hakkaniyete uygun ve aleni surette dinlenmesini istemek hakkına haizdir " hükmü mevcuttur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Haczedilmezlik şikayeti KARAR İnceleme konusu karar haczedilmezlik şikayetine ilişkin olup, Yargıtay Büyük Genel Kurulunun hukuk daireleri iş bölümüne dair 09.02.2012 gün 2012/1 nolu kararı gereğince 12. Hukuk Dairesinin görevine ilişkin 8.maddesi kapsamında kalmaktadır. Bu durumda, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yüksek Yargıtay (12.) Hukuk Dairesine ait olmakla gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 14.09.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
O halde mahkemece yapılması gereken iş, öncelikle davacı vekiline maişet iddiasına konu taşınmazın hangisi olduğu açıklattırılması daha sonrasında şikayetçi çiftçilikle geçimini sağladığını belirtmiş olduğundan, mahkemece öncelikle borçlunun çiftçilik ile uğraşıp uğraşmadığı hususu, İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ile İlçe Ziraat Odası Başkanlığı'ndan sorularak, çiftçi olduğunun tespiti halinde söz konusu taşınmazdaki tam veya hisseli mülkiyet durumu ve ekilen ürün durumu, borçlunun ve birlikte yaşadığı eşinin adına kayıtlı taşınmaz ve araçlarla, SGK kayıtları getirtilerek aldıkları ücret veya maaşın mevcut olup olmadığı ve belirlenmek suretiyle, şikayete konu taşınmazdan elde edilen gelir değerlendirilerek borçlunun kendisinin ve ailesinin geçimi için yetecek miktarı ayrılıp varsa fazlasıyla ilgili şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken, mahkemece bu yönde bir araştırma yapılmaksızın eksik inceleme ile haczedilmezlik şikayetinin kabulü yönünde hüküm tesisi isabetsiz olup...
