ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 22/04/2021 NUMARASI : 2020/84 ESAS 2021/114 KARAR DAVA KONUSU : Geçit Hakkının Terkini KARAR : Tarafların İddia Ve Savunmalarının Özeti: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkiline ait Burdur ili, Merkez ilçesi Bahçelievler mahallesi 21 ada 64 parsel sayılı taşınmaz üzerinde davalılar lehine kurulan geçit hakkının terkinine karar verilmesini talep etmiş, davalılar cevap dilekçelerinde özetle açılan davayı kabul etmediklerini davacının bu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığını savunmuştur. İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: Davanın kabulü ile, Burdur ili, Merkez ilçesi Bahçelievler mahallesi 21 ada 64 parsel sayılı taşınmaz üzerinde aynı yer 21 ada 10 parsel sayılı taşınmaz lehine tesis edilen geçit hakkının tapudan bedelsiz olarak terkinine karar verilmiştir....
Bilahare dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, 05.08.1952 gün ve 3665 yevmiye numarası ile 3212 ada 53 parsel sayılı taşınmaz lehine, aynı ada 50 parsel sayılı taşınmaz üzerinden tesis edilen geçit hakkının terkini istemine ilişkindir....
Bu tür davalarda yararına geçit kurulan taşınmaz malikleri ile geçit ile yükümlendirilen taşınmaz maliklerinin tamamı taraf olarak davada yer alması gerekir. Geçit hakkının kaldırılması davalarında, davacı tarafından geçit ihtiyacının sona erdiğinin veya kaldırılması istenen geçitin davalının taşınmazına yüküne oranla çok az yarar sağladığının kanıtlanması gerekir. 4721 s. TMK'nun 785. maddesinde "Lehine irtifak kurulan taşınmaz için bu hakkın sağladığı hiç bir yarar kalmamışsa, yüklü taşınmazın maliki bu hakkın terkinini isteyebilir. Yüküne oranla çok az yarar sağlayan bir irtifak hakkının, bedel karşılığında kısmen veya tamamen terkini istenebilir." hükmü düzenlenmiştir. Bu hükme göre, geçit hakkının, hak sahibine sağladığı yararın kısmen ortadan kalkmış olması bu hakkın ortadan kaldırılmasını isteme için yeterli değildir....
için daha evvel İstanbul Anadolu 29.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/430 E sayılı dosyası ile dava açıldığını, bu dosyada alınan bilirkişi raporunda geçit hakkına ihtiyacın kalmadığının tespit edildiğini beyanla, geçit hakkının bedelsiz olarak kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 20/11/2018 NUMARASI : 2016/472 ESASA - 2018/797 KARAR DAVA KONUSU : Geçit Hakkının Terkini KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkilinin Ağrı, Merkez, Sıddıkiye Mahallesi 205 ada 85 parsel sayılı taşınmazı 1989 yılında satış yolu ile devraldığını, taşınmazın daha sonra 175 ve 176 parsellere ifraz gördüğünü, 176 parsel sayılı taşınmazın T9 tarafından kamulaştırıldığını, taşınmaz üzerinde aynı yer 205 ada 79 parsel lehine geçit hakkı tescil edildiğini, geçit hakkının genel yola çıkma ihtiyacı nedeniyle kurulabileceğini ancak hali hazırda 79 parselin yol olarak kullanıldığını, parselin kendisinin yol niteliğinde olması sebebiyle bu taşınmaz lehine geçit hakkının pratik bir anlamının kalmadığını, geçit hakkı koşullarının kalmadığını ileri sürerek taşınmaz üzerine kurulu geçit hakkının terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
İleri Sürülen İstinaf Sebepleri; Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın geçit hakkı tesisi davası değil, mevcut geçit güzergahının terkini ve yeniden tesisi istemine ilişkin olduğunu, kesin hüküm gerekçesiyle davanın reddine karar verilemeyeceğini, geçit güzergahının değiştirilmesinin Türk Medeni Kanunu’nun 791....
(TMK m.785) Geçit hakkı ise geçit ihtiyacının sona ermesi ile birlikte ya da yüküne oranla çok az yarar sağladığı kanıtlandığı takdirde hukuksal temelini de kaybedeceğinden, böyle bir durumda yükümlü taşınmazın maliki de bedel karşılığında taşınmazı üzerinde kurulan geçit hakkının kaldırılmasını isteyebilir. Geçit hakkının kaldırılması davalarında, davacı tarafından geçit ihtiyacının sona erdiğinin veya kaldırılması istenen geçitin davalının taşınmazına, yüküne oranla çok az yarar sağladığının kanıtlanması gerekir. Somut olayımıza gelince; gerek taraflarca sunulan dilekçe içerikleri gerekse dosya arasında mevcut tapu kayıtlarına göre, tapu kaydından terkini istenen geçit irtifakının 10.12.2004 tarihinde tesis edildiği, Kemer 1....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 15.08.2011 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkının terkini istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 13.06.2012 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, kurulan geçit hakkının terkini isteğine ilişkindir. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 14.02.2013 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkının kaldırılması istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 14.07.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, geçit hakkının kaldırılması istemine ilişkindir. Davacı vekili, ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 1986/138 Esas, 1988/509 Karar sayılı ilamıyla davalı ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, geçit hakkının terkini olmazsa geçit tesis edilen alandaki muhdesatların kal'i ayrıca mülkiyet hakkına dayalı elatmanın önlenmesi ve kal istemine ilişkindir. Mahkemece, mülkiyet hakkına dayalı elatmanın önlenmesi ve kal talebinin kabulüne diğer taleplerin reddine karar verilmiş, hüküm davalı tarafça temyiz edilmiştir. Temyiz edenin sıfatına göre ve 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14/son maddesi gereğince Yargıtay Büyük Genel Kurulunun Hukuk Dairelerinin işbölümünü düzenleyen 19.01.2015 tarihli ve 2015/8 sayılı Kararına göre ve davanın açıklanan niteliği itibariyle temyiz inceleme görevi Yargıtay 1. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden Yargıtay 1. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 05.02.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
