DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Geçit Hakkı istemine ilişkindir. Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine "Mutlak geçit ihtiyacı" veya "Geçit yoksunluğu", ikincisine de "Nispi geçit ihtiyacı" ya da "Geçit yetersizliği" denilmektedir. Türk Medeni Kanunu’nun 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır....
Bilirkişilerce tanzim edilen raporların usul ve yasaya uygun, ayrıca denetime ve hükme esas almaya elverişli oldukları; güzergah uzunluğu, eğim durumu, yola cephesi, yüzölçümleri, geçit kurulacak yolun toplam değeri dikkate alındığında taşınmazın sınırından geçen ve yola kesintisiz bağlantı sağlayan geçit hakkı kurulabilecek "YOL2" güzergahından geçit hakkı sağlanmasının komşuluk hukuku ilkelerine en uygun olduğu, en az masraf ve en az zararla geçit hakkı kurulabilecek seçenek olduğu hukuki ve vicdani kanaatine varılarak "YOL2" güzergahı üzerinde davacı lehine geçit irtifakı tesisi ile geçit bedelinin davalıya ödenmesine, diğer güzergahların bulunduğu taşınmazların maliklerine karşı açılan davanın reddine ve diğer hususlara dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir....
(fiili) yol" olarak gösterilen güzergahtan GEÇİT HAKKI TESİSİNE, 4- 30/11/2017 tarihli bilirkişi raporunun ve ekindeki krokinin kararın eki sayılmasına, 5- Kurulan geçit hakkının TMK 748/3 mad....
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; Davanın KABULÜNE, Davacıya ait Kocaeli İli, Kandıra İlçesi, Kocakaymaz Mahallesi 153 ada 652 parsel lehine ve dahili davalı T3 ait 153 ada 667 parsel aleyine fen bilirkişisi Mehmet Dede'nin 07/07/2021 tarihli bilirkişi raporu ekli krokide I2 harfi ile gösterilen 70,74 m²lik KISIMDAN, dahili davalı T4'ya ait 153 ada 666 parsel aleyine fen bilirkişisi Mehmet Dede'nin 07/07/2021 tarihli bilirkişi raporu ekli krokide I1 harfi ile gösterilen 71,36 m²lik KISIMDAN, GEÇİT HAKKI TESİSİNE, Davacı tarafından mahkeme veznesine depo edilen 24.801,25 TL geçit hakkı bedelinin; karar kesinleştiğinde 12.317,44 TL'sinin dahili davalı T4'ya, 12.483,81 TL'sinin dahili davalı T3 ÖDENMESİNE, Fen bilirkişisi Mehmet Dede'nin 07/07/2021 tarihli bilirkişi raporunun hükmün eki sayılmasına, Davalı T2 yönünden dava konusuz kaldığından KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, Hüküm özetinin İİK'nın 28. maddesine göre Tapu Müdürlüğü'ne...
Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Türk Medeni Kanunu'nun 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir. Geçit gereksiniminin nedeni, taşınmazın niteliği ile bu gereksinimin nasıl ve hangi araçlarla karşılanacağı davacının sübjektif arzularına göre değil, objektif esaslara uygun olarak belirlenmeli, taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakârlığın denkleştirilmesi prensibi dikkatten kaçırılmamalıdır....
Dava, esas dava yönünden geçit hakkı kurulması, karşı dava yönünden ise ecrimisil istemine ilişkindir. İDM tarafından asıl dava olan geçit hakkına yönelik davanın reddine karar verilmiş, davacı tarafından süresinde bu karara karşı istinaf itirazında bulunulmuştur. Ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi geçit davalarının nedenidir. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine mutlak geçit ihtiyacı veya geçit yoksunluğu, ikincisine de nisbi geçit ihtiyacı ya da geçit yetersizliği denilmektedir. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur....
Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz paylı mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir. Geçit tesisi davalarında başlangıçta davacı tarafından öngörülemediğinden dava dilekçesinde talep edilen yer dışındaki güzergahlardan da geçit kurulması gerekebilir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SEBEP : Dava, Türk Medeni Kanunu'nun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir. Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Öte yandan, zorunlu geçit hakkı, mülkiyet hakkının kanundan doğan dolaylı bir sınırlaması olduğundan bu tür sınırlamalar ancak mülkiyet hakkına konu taşınmazlar için söz konusu olabilir. Taşınmaz mallarda mülkiyet hakkı, kural olarak o taşınmazın tapu siciline tescil edilmesi ile doğar....
Alternatif olarak gösterilen 85,67 m2'lik kısımda GEÇİT HAKKI TESİSİ ile bu irtifakın TAPUYA KAYIT VE TESCİLİNE, Mahkeme veznesine depo edilen 1.288,05 TL'nin davalıya karar kesinleştiğinde ödenmesine, " karar verilmiştir....
Bu itibarla geçit hakkı kurulabilmesi için geçit ihtiyacı duyulan taşınmazın genel yola hiç veya yeteri kadar bağlantısının bulunmaması gerekmektedir. İlk hâlde mutlak, ikinci hâlde nisbi geçit ihtiyacı söz konusudur. Geçit ihtiyacı baştan itibaren olabileceği gibi sonradan gerçekleştirilen kadastro, imar uygulamaları veya kamulaştırma işlemi sonucu da doğabilir. Mutlak geçit ihtiyacının olduğu durumlarda geçit hakkının kurulması zorunlu olmasına rağmen, nisbi geçit ihtiyacının olduğu durumlarda ise geçit hakkı tesis edilip edilmeyeceği somut olaydaki durum ve şartlar dikkate alınarak hukuka ve hakkaniyete uygun bir şekilde değerlendirilmelidir. Burada dava konusu taşınmazın niteliği, kullanım amacı, geçit ihtiyacının nasıl ve hangi araçlarla giderileceği objektif kriterler dikkate alınarak belirlenmeli ve fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesi göz ardı edilmemelidir....
