Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nin 2021/81 Esas sayılı dava dosyası incelendiğinde; davaya mesnet faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü istemli dava açıldığı, açılan davanın derdest olduğu, her ne kadar mahkemesince aldırılan bilirkişi raporu ile mesnet faydalı modelin hükümsüzlüğü koşulunun oluşmadığı belirtilmişse de, bu bilirkişi raporuna itiraz edildiği, makine yüksek mühendisi bilirkişi tarafından 16/05/2022 tarihli uzman görüşü hazırlandığı ve bu uzman görüşünün gerek hükümsüzlük davasını inceleyen mahkemeye, gerekse işbu dava dosyasına ibraz edildiği, bu uzman görüşü incelendiğinde davaya mesnet faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü koşulunun oluştuğuna dair teknik değerlendirmelere yer verildiği, hükümsüzlük davasına ibraz edilen bilirkişi raporunda incelenmeyen bir kısım dokümanın bu uzman görüşünde incelenerek hükümsüzlük iddiasına mesnet gösterildiği, nitekim, İstanbul Anadolu 1....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, faydalı model belgesine tecavüzün meni ve tazminat istemine yöneliktir....
Fikri Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nin 2012/171 D.İş sayılı tespit dosyası ile de bu durumun belirlendiğini ileri sürerek tecavüzün durdurulmasına, tecavüz suretiyle üretilen makineye el konulmasına, imhasına, 551 sayılı KHK'nin 140/a maddesi uyarınca ıslah ile arttırılmış 2.500,00 TL maddi, 5.000,00 TL manevi tazminatın tespit tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, hükmün ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, müvekkiline ait dava konusu makinenin kişisel ihtiyaç sebebiyle kullanıldığını, müvekkilinin 2012/...nolu FM belgesi başvurusunun bulunduğunu, müvekkiline ait makinenin davacı makinesinden farklı olduğunu ve davacı faydalı model hakkına tecavüz etmediğini savunarak davanın reddini istemiştir....
Y sayılı faydalı model belgesinin dava derdest iken yenilik kriteri taşımadığı belirtilerek hükümsüz kılındığından, bu hükümsüzlük kararı sebebiyle faydalı model belgesi ile korunan hakların doğmamış sayılacağı, dolayısıyla faydalı model belgesine dayalı talepler yönünden davanın dayanağının kalmadığı, davacının sair yönlere ilişkin taleplerinin ise ilk karar sonrası yapılan temyiz incelemesi ile reddedildiği gerekçesiyle temyiz talepleri reddedilen hususlarda yeniden karar verilmesine yer olmadığına, bozma ilamında belirtilen hususlarda ise TR ... Y sayılı faydalı model belgesi hükümsüz kılındığından davanın dayanağının kalmaması sebebiyle davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin bütün temyiz itirazları yerinde değildir....
Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile mahkemece yalnızca 2016 tarihli tasarım ve faydalı model yönünden tecavüz hükmü kurulduğu, davacı tarafça ise 2013/00143 sayılı tasarıma tecavüz iddiası yönünden bir istinaf itirazı ileri sürülmediği, davacı adına tescilli 2016/02620 sayılı tasarımın başvuru tarihinin 30.03.2016 , 2016/04459 sayılı faydalı modelin başvuru tarihinin ise 06.04.2016 olduğu, 554 sayılı Endüstriyel Tasarımların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin (554 sayılı KHK) 12 ve 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin (551 sayılı KHK) 72 nci maddeleri uyarınca söz konusu tasarım ve faydalı modelin korumasının, başvuru tarihlerinden itibaren başlayacağı, davacı tarafça davalı aleyhine 14.04.2016 tarihinde tespit talep edildiği, tespit talebine davalı kataloğu da eklendiği, davalı iş yerinde 22.04.2016 tarihinde yapılan tespitte davacının faydalı model ve tasarımına tecavüz teşkil ettiği...
Faydalı Model Belgelerinin hükümsüzlüğü konusunda olaya uygulanacak mülga 551 Sayılı KHK’nın 165.maddesinde yer alan “a - Faydalı model belgesi konusunun, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 154 üncü, 155 inci ve 156 ncı maddelerinde belirtilen, hükümlere aykırılığı ispat edilmişse,” şeklindeki düzenleme ile KHK’nın 142.maddesindeki “Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 156 ncı maddesi hükmüne göre yeni olan ve 10 uncu madde anlamında sanayiye uygulanabilen buluşlar, faydalı model belgesi verilerek korunur” hükmüne atıfta bulunulmuştur. Buna göre, faydalı model başvurusunun kabul edilebilmesi için ortada teknik ilerleme anlamında “buluş” olması, söz konusu buluşun KHK’nın 156.maddesi anlamında yeni, KHK’nın 10.maddesi anlamında sanayiye uygulanabilir olması koşulu bulunmaktadır. Öte yandan bir buluş faydalı model belgesi verilerek korunmuş ise, faydalı modelin yeni ve sanayiye uygulanabilir olmadığını ispat yükü bu iddiayı ileri süren tarafa aittir....
Faydalı Model Belgelerinin hükümsüzlüğü konusunda olaya uygulanacak mülga 551 Sayılı KHK’nın 165.maddesinde yer alan “a - Faydalı model belgesi konusunun, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 154 üncü, 155 inci ve 156 ncı maddelerinde belirtilen, hükümlere aykırılığı ispat edilmişse,” şeklindeki düzenleme ile KHK’nın 142.maddesindeki “Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 156 ncı maddesi hükmüne göre yeni olan ve 10 uncu madde anlamında sanayiye uygulanabilen buluşlar, faydalı model belgesi verilerek korunur” hükmüne atıfta bulunulmuştur. Buna göre, faydalı model başvurusunun kabul edilebilmesi için ortada teknik ilerleme anlamında “buluş” olması, söz konusu buluşun KHK’nın 156.maddesi anlamında yeni, KHK’nın 10.maddesi anlamında sanayiye uygulanabilir olması koşulu bulunmaktadır. Öte yandan bir buluş faydalı model belgesi verilerek korunmuş ise, faydalı modelin yeni ve sanayiye uygulanabilir olmadığını ispat yükü bu iddiayı ileri süren tarafa aittir....
Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 15.03.2018 tarihli 2017/259 E. - 2018/89 K. sayılı kararıyla; "...1-Karşı davanın kabulü ile 2014/01704 faydalı model belgesi yenilik vasfı olmadığından hükümsüzlüğüne, kayıtlardan terkinine, 2-Asıl dava yönünden faydalı model belgesi hükümsüz sayılmakla hükümsüzlük geçmişe etkili olup, buna dayalı bir hak elde edilmesi mümkün olmadığından asıl davanın reddine," karar verildiği görülmüştür. Karar, asıl davada davacı-karşı davada davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir. KALDIRMA KARARI: Dairemizin 21/10/2021 tarihli 2019/12 E. - 2021/1793 K.sayılı kararıyla; "...Faydalı Model belgesinde, patentler için aranan buluş basamağı şartı aranmıyorsa da, faydalı model korumasının varlığı için, faydalı modele konu ürünün, tekniğin bu alanda bilinen son durumuna göre tekniği daha ileri taşıyan, günlük hayatı kolaylaştıran, bir işi hızlandırma veya ucuzlatma gibi yenilik unsurunun varlığı gerekmektedir. (bkz Yargıtay 11....
önce bilinen görme engelliler için kılavuz durma ve yürüme yollarının yapımında kullanılması usulünün faydalı model belgesi ile koruma altına alındığı, buna göre davaya konu 2012/07029 sayılı faydalı model belgesinin birinci ve ikinci istemleri ile bir usulün tarif edildiği, oysa 551 sayılı KHK'nin 155. maddesi uyarınca faydalı model belgeleri ile usullerin korunamayacağının belirtildiği, bu nedenle bu usulün yeni olup olmadığının araştırılmasına da gerek olmadığı, usule ilişkin faydalı modelin korunamayacağı anlaşıldığından, davanın kabulüne karar verilmiştir....
GEREKÇE : Dava, faydalı modele tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, önlenmesi, davalıya ait faydalı modelin hükümsüzlüğü, ayrıca maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkin olup, ilk derece mahkemesince yukarıda yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne, davalı adına kayıtlı 2017/00067 nolu faydalı modelin hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine, faydalı modele tecavüz ve haksız rekabetin önlenmesi, maddi tazminat ve manevi tazminat davalarının reddine karar verilmiştir. Dairemizce HMK'nın 355. maddesi uyarınca istinaf nedenleriyle ve resen kamu düzenine ilişkin sebeplerle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır. Davalıya ait ürünlerin davacının faydalı model belgesine tecavüz oluşturup oluşturmadığı, davalıya ait faydalı modelin yenilik unsuru taşıyıp taşımadığının incelenmesi için mahkemece bilirkişi raporu alınması yoluna gidilmiştir....
