Direnme yolu ile Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; ilk derece mahkemesince yapılan ön inceleme duruşmasında, taraflar arasındaki uyuşmazlığın “evliliğin yokluğunun tespiti, olmadığı takdirde mutlak butlan ile iptali” şeklinde tespit edildiği ve yapılan yargılamanın bu uyuşmazlığa yönelik olarak yürütülüp karar verildiğinin anlaşılması karşısında, bölge adliye mahkemesince yapılan incelemede davanın TMK’nın 148. maddesinde belirtilen “evlenme sırasında geçici bir sebeple ayırt etme gücünden yoksun olma” sebebine dayalı olarak açılan evliliğin iptali davası olduğu gerekçesi ile ilk derece mahkemesinin karar gerekçesinin düzeltilerek istinaf itirazının reddine karar verilmesinin yerinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. III. GEREKÇE 16. Uyuşmazlığın çözümü için ilgili yasal düzenleme ve kavramların açıklanmasında yarar görülmektedir. 17....
GEREKÇE : Asıl dava; evliliğin nisbi butlan nedeniyle iptali, bunun mümkün olmaması halinde Türk Medeni Kanununun 166/1 maddesine dayalı boşanma ve ferileri, birleşen dava; Türk Medeni Kanununun 166/1.maddesine dayalı boşanma ve ferilerine ilişkindir. Dairemizce verilen 21/12/2018 tarihli karar ile, gerekçeli karar ile tefhim edilen hüküm arasında çelişki bulunduğundan kararın kaldırılarak, dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verildiği, mahkemece yeniden karar verilerek dosyanın Dairemize gönderildiği görülmüştür. Davacı-davalı erkek, davalı-davacı kadının epilepsi (sara) hastası olduğunu, bu hastalığın kendisinden gizlenerek evliliğin gerçekleştiğini ileri sürerek evliliğin nispi butlan sebebiyle iptalini talep ettiğine göre, dava TMK'nun 149/2 maddesinde yer alan sebebe değil, aynı kanunun 150/2 maddesinde yer alan 'aldatma sebebiyle' evliliğin iptaline ilişkindir....
İleri Sürülen İstinaf Sebepleri: Davacı tarafından süresinde istinaf yoluna başvurulmuş olup, davacı istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkemedeki beyanlarını tekrarla, eksik inceleme ve araştırma ile karar verildiğini, tanıklarının dinlenilmediğini, verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. Gerekçe ve Sonuç: HMK'nın 355. Maddesi gereği, kamu düzenine aykırılık teşkil eden hususlar hariç tutularak, istinaf neden ve gerekçeleri ile sınırlı olmak üzere yapılan incelemede; Dava gaipliğe karar verilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece yasal şartların mevcut olmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Gaiplik, bir kişinin ortadan kaybolması ve cesedinin bulunamaması nedeniyle ölmüş sayılmasıdır. Bir başka ifade ile kişiliğin hâkim kararı ile (gaipliğe karar verilmesi) sona erdirilmesidir....
İleri Sürülen İstinaf Sebepleri: Davacı tarafından süresinde istinaf yoluna başvurulmuş olup, davacı istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkemedeki beyanlarını tekrarla, eksik inceleme ve araştırma ile karar verildiğini, tanıklarının dinlenilmediğini, verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. Gerekçe ve Sonuç: HMK'nın 355. Maddesi gereği, kamu düzenine aykırılık teşkil eden hususlar hariç tutularak, istinaf neden ve gerekçeleri ile sınırlı olmak üzere yapılan incelemede; Dava gaipliğe karar verilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece yasal şartların mevcut olmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Gaiplik, bir kişinin ortadan kaybolması ve cesedinin bulunamaması nedeniyle ölmüş sayılmasıdır. Bir başka ifade ile kişiliğin hâkim kararı ile (gaipliğe karar verilmesi) sona erdirilmesidir....
Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Talep, gaipliğe karar verilmesi istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesince uyuşmazlığın 6100 Sayılı HMK.'nun 382 ve 383. maddeleri uyarınca çekişmesiz yargı işi kapsamında olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Sulh Hukuk Mahkemesi ise, gaiplik konusunda sulh mahkemesinin görevli olduğuna dair yasada hüküm bulunmadığını belirterek görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Kanunda çekişmesiz yargı işlerinin neler olduğu düzenlenmiş, bir kısmı da 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun'da tadadi olarak sayılmıştır. HMK.'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Gaiplik istemi nedeniyle Körfez Asliye Hukuk ve Körfez Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Talep, gaipliğe karar verilmesi istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesince uyuşmazlığın 6100 Sayılı HMK.nun 382 ve 383. maddeleri uyarınca çekişmesiz yargı işi kapsamında olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Sulh Hukuk Mahkemesi ise, gaiplik konusunda sulh mahkemesinin görevli olduğuna dair yasada hüküm bulunmadığını belirterek görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Kanunda çekişmesiz yargı işlerinin neler olduğu düzenlenmiş, bir kısmı da 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun'da tadadi olarak sayılmıştır....
Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Talep, gaipliğe karar verilmesi istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesince uyuşmazlığın 6100 Sayılı HMK.nın 382 ve 383. maddeleri uyarınca çekişmesiz yargı işi kapsamında olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Sulh Hukuk Mahkemesi ise, gaiplik konusunda sulh mahkemesinin görevli olduğuna dair yasada hüküm bulunmadığını belirterek görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Kanunda çekişmesiz yargı işlerinin neler olduğu düzenlenmiş, bir kısmı da 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun'da tadadi olarak sayılmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : GAİPLİĞE KARAR VERİLMESİ Taraflar arasındaki davadan dolayı ....Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 20.10.2015 gün ve 2015/32 Esas 2015/287 Karar sayılı hükmün Onanmasına ilişkin olan 2.2.2016 gün ve 876-989 sayılı kararın düzeltilmesi süresinde davacı vekili tarafından istenilmiş olmakla, dosya incelendi gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Karar düzeltme dilekçesinde yazılı nedenler HUMK'un 440.maddesinde gösterilen dört halden hiçbirine uymamaktadır. Bu nedenle, 6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollamasıyla karar düzeltme isteğinin REDDİNE, davacı Hazineden harç alınmasına yer olmadığına, 26.09.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : GAİPLİĞE KARAR VERİLMESİ Taraflar arasındaki davadan dolayı İstanbul 1.Asliye Hukuk Hakimliğinden verilen 30.09.2010 gün ve 2009/244-2010/295 sayılı hükmün Onanmasına ilişkin olan 23.03.2011 gün ve 2552-3318 sayılı kararın düzeltilmesi süresinde davacı ... vekili tarafından istenilmiş olmakla, dosya incelendi gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Karar düzeltme dilekçesinde yazılı nedenler HUMK’nun 440. maddesinde (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi uyarınca) gösterilen dört halden hiçbirine uymamaktadır. Bu nedenle karar düzeltme isteğinin REDDİNE, davacı Hazineden harç alınmasına yer olmadığına, 27.10.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Gaipliğe Karar Verilmesi K A R A R İncelemesine gerek duyulan ve dosya içerisinde bulunmayan; Fethiye Sulh Hukuk Mahkemesinin; 2001/388 Esas, 2001/529 Karar, 2000/230 Esas, 2002/681 Karar ve 2000/687 Esas, 2000/887 Karar sayılı dava dosyalarının aslının ya da onaylı örneklerinin incelenmek ve iade edilmek üzere bulunduğu yerden getirtilerek dosya arasına alınması, ondan sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmesi için dosyanın Yerel Mahkemeye GERİ ÇEVRİLMESİNE, 27.6.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
