DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve HUKUKİ SEBEPLER : Dava küçüğün velisinin evlat edinmeye yönelik rızasının tespiti olmadığı takdirde küçüğün evlat edinmesinde ana baba rızasının aranmamasına karar verilmesi isteminden ibarettir. İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiş, karar davacı kurum vekili tarafından istinaf edilmiştir....
Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: ....’nın koruma altına alınan küçük hakkında gelecekte evlat edindirme hizmetlerinden yararlandırılması amacıyla ana ve babasının rızasının aranmamasına ilişkin bir talebi bulunmamaktadır. Bakanlığın talebi, Türk Medeni Kanunu’nun 309 ve 310.maddeleri çerçevesince gerekli işlemlerin yapılması isteğine ilişkindir. Başka bir ifade ile rıza beyanının alınması için gerekli işlemlerin yapılması talep edilmiştir. O halde Türk Medeni Kanunu’nun 309 ve 310.maddeleri çerçevesinde işlem yapılması ve sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, talebin ana ve babanın evlat edinmede rızasının aranmaması olarak değerlendirilip yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir....
Aile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Dava, baba tarafından tanınmayan çocuğun evlat edinilmesi halinde ana baba rızasının aranmaması ile küçük hakkında koruma kararı alınması istemine ilişkindir. Çocuk Mahkemesince;5395 Sayılı Yasa'nın korunmaya ihtiyacı olan küçükler hakkında uygulanmayacağı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Aile Mahkemesi ise; aynı yasanın 1, 2 ve 3. maddeleri uyarınca çocuk mahkemesinin görevli olduğunu belirterek görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Türk Medeni Kanunu'nun 309/1 maddesine göre, evlat edinme küçüğün anne ve babasının rızasını gerektirir. Ana ve babadan birinin rızasının aranmamasını gerektiren sebepler bulunmadıkça ve bu yönde mahkemece alınmış bir karar olmadıkça, küçük anne ve babasının rızası hilafına evlat edinilemez. Yasa, ana ve babadan birinin hangi hallerde rızasının aranmayacağını 311. maddesinde iki bent halinde göstermiştir....
Çocuk Mahkemesinin 26/02/2016 tarih 2016/40 numaralı kararı ile koruma altında kalmakta iken 22/09/2016 tarihinden itibaren koruyucu aile yanına yerleştirildiğini, davalı Gülay Terlikçioğulları'nın 04/02/2016 tarihinde çocuğa bakacak durumunun olmadığını beyan ettiğini, bebeğin müdürlüklerinde koruma altına alındığını, anne ve babanın ziyarete gelmediğini, bu nedenle küçüğün evlat edindirme işlemlerinde ana baba rızası aranmamasına karar verilmesini dava ve talep etmiştir. SAVUNMA: Davalılar davaya cevap vermemiş, duruşmalara da katılmamışlardır. İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: İlk derece mahkemesinde yapılan yargılama sonunda; Davacının davasının reddine karar verildiği görülmüştür. İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili: Davanın kabulü gerekirken reddedilmesi nedeni ile istinaf kanun yoluna başvurmuştur....
beyan ettiği, mahkemece davaya konu kurum bakımına alınan ve kuruma yerleştirilen çocuk hakkında mevcut bir evlat edinme işleminin bulunmadığı, halde rıza aranmama kararının evlat işlemi olmadan da istenebileceğini söylemenin mümkün olmadığından bahisle davanın reddedildiği, yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre, evlat edinme işlemi sırasında ana ve babanın rızasının aranmamasına ilişkin kararın kural olarak çocuğun evlat edinilmek amacıyla bir kuruma yerleştirilmesinden önce, diğer hallerde ise evlat edinme işlemleri sırasında verileceği, Türk Medeni Kanununun 312. maddesinde “Küçük, gelecekte evlat edinilmek amacıyla bir kuruma yerleştirilir ve ana ve babadan birinin rızası eksik olursa, evlat edinenin veya evlat edinmede aracılık yapan kurumun istemi üzerine ve kural olarak küçüğün yerleştirilmesinden önce, onun oturduğu yer mahkemesi bu rızanın aranıp aranmamasına karar verir....
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı Bakanlık tarafından; çocuklar İbrahim ve Hüdanur'un evlat edinilmesine, ana-baba rızasının aranmamasına yönelik talebinin reddi yönünden, davalılardan .... tarafından ise; çocuk.....hakkında verilen koruma ve evlat edinmede ana-baba rızasının aranmaması kararı ve tedbiren kişisel ilişki kurulması talebi hakkında karar verilmemesi yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Dosyadaki yazılara ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına göre, davalı ...'...
Maddesi uyarınca küçük kuruma yerleştirildikten sonra evlat edinmede ana-baba rızasının aranmaması talep edildiğinden yasal koşullar oluşmadığından ana-baba rızasının aranmamasına dair talebin reddine " kabul edilmiştir. Her ne kadar, davalı anne ve babanın velayet kendisinde bulunmasına rağmen küçüğü 15 günlükken tedavi amaçlı hastaneye bırakıp, geri almadıkları, çocuğun bakım kararı ile kuruma yerleştirildiği, anne ve babanın bu işlemler sırasında imzalı dilekçeleri ile küçüğün evlat edinme hizmet modelinden faydalanmasına izin verdiklerini belirtip, eldeki dosyanın yargılaması sırasında da ekonomik durumları iyi olmadığından çocuğa bakamadıklarını, bu nedenle velayetin kaldırılmasını kabul ettiklerini belirtmiş iseler de, davalılar istinaf dilekçelerinde davanın reddine karar verilmesini istemişlerdir. Velayetin kaldırılması kararı ana veya baba için ağır sonuçlar doğuran bir karardır....
Ana ve/veya babanın rızanın varlığının tespiti (TMK m.309) ana ve/veya babanın rızasını aramama davalarında Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin yeni uygulaması özetle şu şekildedir; küçük 5395 Sayılı Kanun gereği ister kurumu ister koruyucu aile yanına yerleştirilsin yerleştirmeden önce veya sonra bağımsız rıza aramama davası açılabilinecektir. Ancak küçük, Küçüklerin Evlat Edinilmesinde Aracılık Faaliyetlerinin Yürütülmesine İlişkin Tüzük (R.G 15/03/2009 tarihli ve 27170 Sayılı) hükümleri çerçevesinde aile yanına yerleştirildi ise bağımsız rıza aramama davası açılamayacaktır. Rıza aramama veya rızanın varlığının tespiti ancak evlat edinme davası ile birlikte açılabilecektir. (Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 23/06/2021 tarih, 2020/217 E., 2021/5414 K.) Somut olayda anne 09/08/2021 tarihinde evlat edinmeye rızası bulunduğuna dair kuruma dilekçe vermiştir. Yukarıda sözü edilen tüzüğe göre aile yanına yerleştirme yoktur....
AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 22/03/2017 NUMARASI : 2017/81 ESAS - 2017/242 KARAR DAVA KONUSU : Ana Baba Rızası Arama KARAR : Yukarıda tarihi, konusu ve tarafları gösterilen hükme karşı davacı kurum tarafından istinaf başvurusunda bulunulduğu, dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere mahkememize gönderildiği ve istinaf isteminin süresi içerisinde yapıldığı anlaşılmakla, dosya incelendi....
Dava, evlat edinme ve evlat edinmede ana-baba rızasının aranmaması talebine ilişkindir. Anayasanın 36. maddesi ve Hukuk Muhakemeleri Kanununun 27. maddesinde hukuki dinlenilme hakkı düzenlenmiştir. Hukuki dinlenilme hakkını düzenleyen, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 27. maddesinde açıkça belirtildiği üzere, mahkemece davalı taraf, dinlenmek ve savunması alınmak üzere kanuni şekillere uygun olarak davet edilmedikçe hüküm verilmesi mümkün değildir....
