davacının ----- tarihinde temerrüte düşürüldüğü tarihten teminat mektubunun nakde çevrildiği tahsil tarihine ------- kadarki faiz dikkate alındığında ---- davalı tarafından teminat mektubunun nakde çevrilmiş olması nedeniyle davacıya iadesi gerekecek tutarın ---- olduğu, sözleşmenin fiilen ---- tarihinde sona ermesi nedeniyle davacının, davalı ile arasındaki sözleşme sona erene kadar sözleşmesel yükümlüğünün ----yerine getirerek ---- satış destek primine hak kazandığı (her ne kadar ilk bilirkişi raporunda bu miktar ---- olarak hesaplanmış ise de ikinci bilirkişi raporunda taahhüdün yerine getirilme oranının ---- olup, bu oranın ---- destek priminin ---- tekabül ettiği görülmüştür) davalıya iadesi gereken prim tutarının faiz hariç---- olduğu, davacının ----- tarihinde temerrüte düşürüldüğü tarihten teminat mektubunun nakde çevrildiği tahsil tarihine ----kadarki faiz dikkate alındığında ----- davalı tarafından teminat mektubunun nakde çevrilmiş olması nedeniyle davacıya iadesi gerekecek...
Diclekent Şubesi tarafından tanzim edilen, ... numaralı, 300.000,00 TL tutarlı teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespitine ve taraflarına iadesi ile davalı tarafça teminat mektubunun paraya çevrilmesi ihtimali doğmasından ötürü, teminat mektubunun kesin ve süresiz olduğu dikkate alınarak, dava sonuna kadar paraya çevrilmesinin önlenmesinin ihtiyati tedbir yoluyla önlenmesine karar verilmesini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİNİN İHTİYATİ TEDBİR ARA KARARI İlk derece mahkemesince 14.10.2020 tarihli ara kararıyla, ihtiyati tedbir talebinin %15 teminatla kabulü ile davaya konu teminat mektubunun paraya çevrilmesinin dava sonuna kadar önlenmesine karar verilmiştir. Bu karara karşı davalı vekili, HMK'nın 394. maddesi uyarınca itiraz etmiştir....
Bankası tarafından düzenlenen 16.08.2021 tarihli 100.000-TL bedelli bir adet ve 80.000-TL bedelli 4 adet kesin teminat mektubunun davalı tarafa verildiğini, müvekkili tarafından verilen ve toplamda 420.000-TL bedelli beş adet teminat mektubunun; market iç dizayn, tuvalet, market, istasyon kanopi aydınlatma, tuvalet - market yer tavan döşeme için verilen prim amacı ile alınmış teminat mektupları olduğunu, bütün yerlerin söz konusu miktarın da fazlası harcanarak ... standartlarına getirildiğini, müvekkilinin kira sözleşmesinin mal sahibince yenilenmemesi nedeniyle, müvekkilinin yapılan inşaat ve imalatı bırakarak taşınmazdan çıktığını, bunun karşılığında bir bedel almadığını, ödenen primin amacı doğrultusunda istasyona kullanıldığını, dolayısıyla teminat mektuplarının konusuz kaldığını ve iade edilmesi gerektiğini, teminat mektuplarına ilişkin yargılama devam ederken teminat mektuplarının haksız yere bozdurulma ihtimali ve tehlikesinin mevcut olduğunu belirterek, 5 adet teminat mektubunun...
Teminat mektubunun amacı, yüklenicinin iş verenden aldığı iş nedeniyle, işveren aleyhine oluşacak maddi zararları karşılamak olup, teminat mektubu ile banka veya finans kuruluşu, başkasının edimi nedeniyle oluşacak rizikoyu taahhüt altına almaktadır. Bu nedenle teminat mektubunun, teminat kapsamına aldığı rizikonun gerçekleşip gerçekleşmediği veya gerçekleşme ihtimalinin değerlendirilmesi gerekir. Teminat mektubu özelliği gereği teminat fonksiyonlarının devam ettiği sürece iadesi talep edilemez ve teminat mektuplarının iadesi şartlarının da sözleşme yazılı hükümlere göre belirlenmesi gerekir. Kural olarak tespit davaları, bir kimse ile diğer kimse arasında var olan somut bir olaydan doğan hukuksal bir ilişkinin varlığının saptanmasına yönelik olup, bundan ötesi bir işlevi yoktur. Eda davaları ise, hem tespit hem edayı içerdiğinden, tespit davasına eda davasının öncüsü denilebilir. Tespit davasının dinlenebilmesi için, hukuksal bir ilişki ile hukuki yararın bulunması zorunludur....
Somut olayda davacı; teminat alacaklısı davalı şirketin, teminat borçlusu dava dışı şirketten, teminat miktarından daha az alacaklı olmasına rağmen, teminat mektubunda belirtilen paranın tamamı olan 400.000,00 TL'nin kendisinden tahsil edilmiş olması nedeniyle, alacaklı olunan meblağ ile kendisinden tahsil edilen meblağ arasındaki fark kadar aleyhine sebepsiz zenginleştiğini iddia ederek, fazla tahsil edilen paranın iadesi için eldeki davayı açmıştır.Temel ilişkinin tarafı olan her iki şirket de tacirdir. Bu iki şirketin aralarındaki ilişki ticari niteliktedir. Davaya konu teminat mektubunun verildiği sözleşmenin, taraflarının tacir olması ve aralarındaki ilişkinin ticari nitelik taşımasından dolayı söz konusu teminat mektubunun karşı garantörü (kontrgaranı) olduğunu iddia eden davacının gerçek kişi olması bu ilişkiyi ticari olmaktan çıkarmaz....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki kesin teminat mektubunun hükümsüzlüğü ve iadesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, taraflar arasında " Özel Güvenlik Hizmet Alım Sözleşmesi" imzaladığını, müvekkili tarafından sözleşme konusu için her türlü ayıptan ari olarak ifa edildiğini, taahhüdün 01.12.2012 tarihi itibariyle sona erdiğini, kesin teminat mektubunun iadesi için SGK tarafından düzenlenen ilişiksiz belgesinin sunulduğunu, iş mahkemesinde açılan davalar yönünden müvekkilinin kusurunun bulunmadığını ileri sürerek, kesin teminat mektubunun hükümsüzlüğüne ve iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Dosya kapsamından alınan teminat mektubunun paraya çevrilip çevrilmediği anlaşılamadığı gibi mahkemece bu yönde bir araştırma yapılmamıştır. Bu durumda mahkemece nakdi kesin teminat karşılığı alındığı anlaşılan kesin teminat mektubunun paraya çevrilip çevrilmediği, gerekirse ilgili bankadan sorulup araştırılarak, paraya çevrilmemişse teminat mektubunun iadesine, paraya çevrilmişse bedelinin davacının talebi de dikkate alınarak işin ticari olması nedeniyle ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın bozulması uygun görülmüştür. SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle tarafların diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile hükmün taraflar yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 11.05.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Bankası tarafından verilen kontrgaranti teminat mektubunun 16/01/2016, müflis... tarafından verilen kontrgaranti teminat mektubunun ise 12/07/2017 tarihine kadar uzatılması için teyit verilmesi, aksi takdirde mektup bedelinin tazmin edilmesinin talep edildiğini, bu mesajda riskin gerçekleştiğine dair bir bildirim bulunmadığını, müflis ......
Belediyesi vekili cevabında, davacı yanca yapılan kazı çalışmalarına ait ruhsatın kroki sayfasında kazı bitim tarihinden itibaren en geç bir yıl içinde iadesi istenmeyen teminatların irat kaydedileceğinin yazılı olduğunu mutabakatta geçerli olan bir yıllık sürenin aşılması nedeniyle teminat bedelinin irat kaydedildiğini belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece benimsenen bilirkişi raporu doğrultusunda davalı belediyenin teminat mektubunu iade etmemesinin yasal olmadığı gerekçesiyle davaya konu teminat mektubunun her iki davalı yönünden hükümsüzlüğünün tespitine 308.31 YTL teminat mektup komisyon bedelinin davalı belediyeden tahsiline, komisyon alacağına dair davalı banka hakkında açılan davanın husumet yönünden reddine karar verilmiş, hüküm davacı ve davalılardan ... Büyükşehir Belediyesi vekillerince temyiz edilmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/282 esas sayılı dosyasında görülen dava nedeniyle banka teminat mektubunun davalı tarafından haksız bir şekilde nakde çevrildiğini , müvekkilinin zarara uğratıldığını bayilik ve teminat mektubu verilmesine ilişkin anlaşmaların Diyarbakır'da yapıldığını belirterek , 50.000,00 TL tutarındaki zararın 21/10/2011 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte tazminine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
