"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ Taraflar arasındaki dava, eser sözleşmesi uyarınca verilen teminat mektuplarının iadesi istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi, Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin görevine girmektedir. SONUÇ: Yukarıdaki açıklanan nedenlerle, dosyanın görevli Yargıtay 15. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 17.09.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
DAVA : Alacak ve Banka Teminat Mektubunun İadesi DAVA TARİHİ : 27/02/2008 KARAR TARİHİ : 09/02/2022 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 11/02/2022 Mahkememizde görülmekte olan Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan Alacak ve Banka Teminat Mektubunun İadesi davasının yapılan açık yargılaması sonucunda; Dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : İDDİA VE İSTEK : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalının taşeronu olduğunu, aralarında yapılan sözleşme gereğince davalıya teminat mektupları verildiğini, iş tamamlandıktan sonra sözleşmeye göre kesin hesabın onaylanması ve bakiye iş bedelinin ödenmesi için davalıya gönderilen ihtarnameye cevap verilmediğinden kesin hesabın kesinleştiğini, bu nedenle kesin hesap alacağından şimdilik 10.000,00-TL , SSK primi için 5.000,00-TL'nin davalıdan tahsiline, teminat mektuplarının iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
tarihli 1.989.642 00-TL'lık kesin teminat mektubu, devamı olarak davalı ile yapılan .... tarihli sözleşme uyarınca 406.000,00-TL'lık kesin teminat mektubu ve .... tarihli sözleşme ile üstlenilen ek iş için de 428.543,55-TL'lik kesin teminat mektuplarının davalıya verildiğini, söz konusu işlerin eksiksiz tamamlanmasına rağmen anılan teminat mektuplarının iade edilmediğinden bahisle teminat mektuplarının iadesi istenmiş davalı tarafından sözleşme konusu yapılan işler sebebiyle kendileri aleyhine davalar açıldığı ve bir kısım ödemelerin yapıldığı bu nedenle sözleşme kapsamında teminatın iade şartlarının gerçekleşmediğinden bahisle davanın reddi talep edilmiştir....
Şubesi'ne ait 17.11.2011 tarih, 262.103096.163 sayı ve 310.000,00 TL bedelli 1 adet banka teminat mektubunun da iadesi talep edilmiştir. Ancak 310.000,00 TL bedelli banka teminat mektubunun iadesi istemi harçlandırılmamıştır. Oysaki; 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 16. maddesi gereğince, banka teminat mektuplarının iadesi isteminin dinlenebilmesi için teminat mektuplarının bedeli üzerinden nisbi harcın yatırılması zorunludur. Yatırılacak peşin nisbi harç tutarı ise, Harçlar Kanunu'nun 28-a maddesi uyarınca teminat mektubu bedeli üzerinden alınması gereken karar ve ilâm harcının 1/4'üdür....
Sayılı, 18.02.2014 tarihli, 32.600 TL bedelli ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı Hal Müdürlüğü lehine 3 adet kesin teminat mektubu düzenlendiği, Müvekkilin İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı Hal Müdürlüğü ile olan ilişkisi ve faaliyeti çerçevesinde Hal Müdürlüğüne herhangi bir borcu kalmaması sebebi ile işbu bilgileri verilen teminat mektupları müvekkile iade edildiği, bu sebeple davalı bankadan teminat mektuplarının düzenlenmesi için müvekkil tarafından depo edilen 40.150 TLnin müvekkile iadesi için teminat mektuplarının düzenlendiği ve paranın depo edildiği İzmir ... Şubesine başvuru yapılmış ise de teminat mektubu bedellerinin müvekkile iadesi yapılmadığı, akabinde davalı bankaya müvekkil tarafından 41.500 TL teminat bedelinin depo edilmesi karşılığında verilen 3 adet teminat mektuplarının davalı bankaya iade edilmeye hazır olunduğu, işbu mektupların iadesi ile birlikte teminat olarak verilen miktarın müvekkile iadesi için İzmir ......
Mahkemece, 07/06/2022 tarihli ara karar ile; HMK'nın 389.maddesindeki ihtiyati tedbir şartlarının oluşmadığı kabul edilerek davacı vekilinin ihtiyati tedbir isteminin reddine dair karar verilmiş, bu ara karara karşı davacı vekili tarafından yukarıda belirtilen gerekçelerle istinaf yoluna başvurulmuştur. 4734 sayılı Kamu İhale Yasası'nın 33. maddesinde geçici teminat ve teminat olarak kabul edilecek değerler düzenlenmiş olup, aynı Kanunun 34. maddesinin son fıkrasında da, "Her ne surette olursa olsun, idarece alınan teminatlar haczedilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz" hükmü getirilmiştir. Bu düzenleme kamu yararı düşüncesiyle getirilmiş emredici bir düzenlemedir. Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan ihtiyati tedbir istemli banka teminat mektubunun iadesi ve alacak davasında ihtiyati tedbir istemine ilişkin olup, mahkemece ihtiyati tedbir isteminin reddine karar verilmiş ve bu ara kararı davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir....
Karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında da teminat mektubunun mahiyeti itibariyle üçüncü kişinin fiilini taahhüt niteliğinde bir garanti sözleşmesi olduğu kabul edilmiştir. Banka teminat mektubu ile garanti eden banka, kayıtsız ve şartsız bir ödeme yükümlülüğü altına girmemekte, aksine üçüncü kişi durumunda bulunan lehtarın edimini ifa etmemesi ya da sair rizikoların ortaya çıkması halinde muhatabın uğrayacağı zararları teminat altına almayı amaçlamaktadır. Teminat mektuplarının vadeli (süreli) ya da vadesiz (süresiz) olarak düzenlenmeleri mümkündür. Teminat mektubunu düzenleyen banka yönünden borç, riskin gerçekleşmesinden sonra bankadan ödeme talebinde bulunulmasıyla muaccel hale gelecektir....
Bankası tarafından düzenlenmiş ... seri numaralı 12.200,00-Eski TL miktarlı kesin ve süresiz teminat mektubu süresi içerisinde ...'a sunulduğunu, taraflar arasında ticari ilişkinin sona ermesiyle birlikte kablo temini taahhüdünün teminatı olması amacıyla düzenlenen banka teminat mektuplarının kullanılabilmesi için gerekli koşullarında ortadan kalktığını, bankanın teminat mektuplarının kullanım amacı kalmamış olması nedeniyle davaya konu teminat mektuplarının taraflarına iadesi için davalı şirkete sayısız defa başvurulduğunu ancak işbu dava tarihine kadar taraflarına teminat mektuplarının iadesinin gerçekleşmediğini, aradan geçen 16 yılda banka teminat mektuplarının iade edilmemiş olmasının ticari hayatın işleyişi ve hukuken kabul edilemeyeceği, işbu davanın teminat mektuplarının iptali istemine ilişkin olduğunu, işbu talebin banka mektuplarının ... edildiği bankaya da yöneltilmesi gerektiğini, hukuki ve ticari işlevi ortadan kalkmış olan ......
GEREKÇE Dava, taraflar arasında imzalanan eser sözleşmesi kapsamında davacı taşeron tarafından sözleşme konusu işin ifa edilmesine ve kabul tutanağının düzenlenmesine rağmen davacı taşeron tarafından davalı yükleniciye verildiği iddia edilen teminat mektuplarının iade edilmediği iddiasına dayalı banka teminat mektubunun iadesi, mümkün olmaması halinde iptali ve ödenen komisyon bedellerinin tahsili istemidir ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2024/52 esas sayılı dosyası celp edilip incelenmiştir. İlgili dosyada aynı davacı tarafından aynı davalı şirkete karşı alt yüklenici olarak üstlendiği... kapsamında yapılan teminat kesintilerine ilişkin alacak istemi olduğu anlaşıldı. HMK'nın 166. Maddesi davaların birleştirilmesini düzenlemiştir....
-TL bedelin depo edilmesini icra takibi ile istemediği, icra takibine konu edilen nakit alacaklar ile teminat mektupları toplamının davalının kefaleti sınırları içinde kaldığı, teminat mektuplarının bedellerini depo edilmesini istemek hususunda davacı bankaya dayanak kredi sözleşmesi ile hak verildiği, davalı kefilin de davalı şirket gibi bu bedeli depo etmek yükümlülüğü altında bulunduğunun anlaşıldığı, davacı bankanın teminat mektuplarının muhatapları ile söz konusu mektuplarla garanti edilen işlerin bitip bitmediği ve mektupların halen muhataplar nezdinde teminat olarak tutulup tutulmadığı konusunda yazışmalar yaparak dosyaya sunmadığı, bu yazışmaların mahkemece yapılması veya davacı banka tarafından yapılarak akıbetlerinin dosyaya bildirilmesi gerektiği belirtilmiştir. Davacı vekili ibraz ettiği ... havale tarihli dilekçesinde dava konusu teminat mektupları ile ilgili işlerin henüz bitmediği ve teminat mektuplarının teminat olarak idare nezdinde halen tutulduğuna dair ... ve ......
