Dava konusu edilen 8 ayrı işe ait 10 adet teminat mektubunun iadesi talep edildiğinden, mahkemece dosyaya ibraz edilmeyen 2 adet teminat mektubunun temin edilmesi, dava konusu işlere ait her bir sözleşme ve ihale evrakları, hakedişler, fesih belgeleri getirtilip sözleşme şartlarının her bir iş bakımından ayrı ayrı irdelenmesi ve teminat mektuplarının iadesi şartlarının oluşup oluşmadığı yönünden ayrı ayrı değerlendirme yapılarak bu kapsamda denetime elverişli bir bilirkişi raporu alınması gerekirken, bu yönde bir araştırma yapılmadan yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır. " gerekçesiyle mahkememiz kararını kaldırmıştır. Dosya mahkememiz 2021/... Esas sayısına kaydedilerek yargılamaya devam edilmiştir. ... BAM ......
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki teminat mektubunun iadesi-blokesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkili banka ile dava dışı ... Triko San.A.Ş. arasında düzenlenen genel kredi sözleşmesine istinaden 18 adet toplam 97.730.000.000....
Sayılı ilamında da belirtildiği üzere, teminat mektubu vermekle bankalar mücerret bir borç altına girmeyip belirli bir yükümlülüğün yerine getirilmesini garanti etmeleri nedeniyle, yazılı tazmin talebinde mutlaka, lehtarın teminat mektubu ile garanti edilen yükümlülüğünü yerine getirmediğinin belirtilmesi gerekmektedir. Vadeli teminat mektuplarında uygulamada sıkça rastlanan "teminat mektubunun vadesinin uzatılması, aksi takdirde mektubun tazmini'" (extend or pay) şeklindeki talebin, teminat mektuplarının yukarıda açıklanan niteliği ile bağdaşmamaktadır, zira "uzat veya tazmin et" talebinde riskin doğup doğmadığı anlaşılamadığından, bankanın ödeme yükümlülüğü de doğmamaktadır. Somut uyuşmazlıkta, sunulan banka teminat mektupları kesin ve süresizdir....
Davalı banka vekili; dava konusu teminat mektubunun banka yedinde olmadığını, kıymetli evrak vasfı taşımadığından banka tarafından iptalinin de olanaklı olmadığını, davanın bankaya yöneltilmesinin haksız olduğunu, husumetten davanın reddini, öte yandan; teminat mektubu aslının iadesi gerçekleşmeden lehtara iade ile mükellef olmadıklarını, iadeye dek bankanın komisyon talep hakkının devam ettiğini, aynı konuda davacıların açtığı kesinleşmiş bir dava bulunduğunu savunarak, davanın reddini talep etmiştir. Davalı Şirket; davaya cevap vermemiştir. Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; dava konusu teminat mektubunun kesin ve süresiz olduğu, 30/09/2004 tarihli olup 70.400- USD meblağlı olduğu, davalı ... tarafından düzenlendiği, mektubun davacıların taşınan yükte oluşan hasarı kabul ederek davalılardan ...Ltd Şti'nin oluşabilecek zararına karşılık olarak verildiği, ...1....
GEREKÇE Davacı tarafın davaya konu teminat mektubunun iadesini dava ettiği ancak dava sonuçlanıncaya kadar öncelikle teminat mektubunun paraya çevrilmemesi yönünde tedbir kararı verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır. Mahkemece 25.11.2022 tarihli tensip ara kararı ile talebin kabulü ile teminat mektubunun paraya çevrilmemesi yönünde karar verilmiştir....
Mahkemece, taleple bağlılık ilkesi uyarınca, imalât bedeli farkı, ceza kesintisi ile kesin teminatın iade edilmemesi nedeniyle oluşan zarar olmak üzere toplam 43.440,00 TL'nin davalıdan tahsiline 65.940,00 TL tutarındaki kesin teminat mektubunun davacıya iadesine karar verilmiş, karar davalı vekilince temyiz olunmuştur. 1-Davacı yüklenicinin diğer istek kalemleri yanında teminat mektubunun iadesini de istemiş olup, mahkemece bu istem kabul edilmiştir. Niteliği itibariye teminat mektubunun bedeli bulunmaktadır. Teminat mektubunun iadesi istendiğin göre bedelinin gözetilmesi zorunludur. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 28/1(a) maddesi uyarınca teminat mektubu bedeli üzerinden hesaplanacak nispi harcın 1/4'ünün peşin yatırılması zorunludur. Harçlar Kanunu'nun 30. maddesi uyarınca noksan harcın tamamlatılması için davacıya süre verilmeli ve verilen sürede yatırılmadığı taktirde teminat mektubunun iadesi yönünden dosya işlemden kaldırılmalıdır....
Somut olayda çözülmesi gereken husus teminat mektubunun şikayet eden yönünden İİK 361. maddesi kapsamında "para" hükmünde olup olmadığıdır. Banka teminat mektuplarının hukuki niteliği konusunda farklı görüşler ileri sürülmüştür. Banka teminat mektuplarının doktrinde ve uygulamada başlangıçta kefalet sözleşmesi niteliğinde olduğu kabul edilmekteyken, Yargıtay’ın 1967 ve 1969 tarihi İçtihadı Birleştirme Kararları ile birlikte bankanın, lehdar ile muhatap arasındaki asıl borç ilişkisinden bağımsız bir teminat taahhüdünde bulunduğu dolayısıyla teminat mektubunun garanti sözleşmesi niteliğinde olduğu fikri hakim olmuştur. Yargıtay 12. Hukuk Dairesi'nin 2018/2273 Esas ve 2018/4885 Karar sayılı ilamında da belirtildiği üzere teminat mektuplarının kıymetli evrak niteliği bulunmamaktadır. Banka ile muhatap arasında garanti sözleşmesi niteliğinde olan teminat mektubunda lehtar, âkit durumda değildir....
Dava, banka teminat mektubunun iptali ve bu teminat mektuplarına bağlı ipotek ve kefaletlerin kaldırılması istemine ilişkin olup mahkemece, yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmiştir. Teminat mektupları kıymetli evrak oluşturmayıp hak senede bağlı olmadığından, hatta garanti sözleşmesi olarak yazılı şekil şartı dahi aranmadığından muhatabın mektubu kaybetmesi veya zayii etmesi ve hatta muhatabın hataen mektubu iade etmesi halinde bankanın sorumluluğu sona ermemektedir. Muhatabın teminat mektubunu iade etmesi ancak bankanın yükümlülüğünün sona erdiğine bir karine oluşturur ve aksini ispat külfeti muhataba geçer....
talepleri yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2-Karşı dava dilekçesinde ödenmeyen iş bedeli talebinin yanında 3.465 USD meblağlı kesin teminat mektubunun iadesi de talep edilmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/269 Esas KARAR NO: 2022/302 DAVA: Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti DAVA TARİHİ: 06/04/2022 KARAR TARİHİ: 07/04/2022 Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda, DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;--- imzalanmış elektrik enerjisi sözleşmesi gereği güvence bedelinin teminatı olarak azami----- tarafından verilen teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespitine karar verilmesini talep etmiştir....
