"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki uyuşmazlık, eser sözleşmesi nedeniyle verilen teminat mektubunun iptali istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi, Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin görevine girmektedir. SONUÇ : Yukarıdaki açıklanan nedenlerle, dosyanın görevli Yargıtay 15. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 22.05.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, sözleşme gereği verilen ve paraya çevrilen avans teminat mektubu bedelinin iadesi talebine ilişkindir. Davacı taraf dava dilekçesi ile taraflar arasında akdedilen 01/02/2016 yürürlük tarihli tedarik sözleşmesi uyarınca davalıya verilen, ... Bankası ... Şubesi'ne ait 21/02/2017 tarihli, ... sayılı ve 725.000 TL bedelli teminat mektubunun, sözleşme konusu edimlerin ifa edilmiş olması sebebiyle iadesini talep etmiş, davalı tarafça teminat mektubunun paraya çevrildiği beyan edilmekle ilgili bankaya yazılan müzekkereye cevaben, teminat mektubunun davanın açılmasından sonra 15/05/2020 tarihinde davalı tarafça paraya çevrildiği bildirilmiş, davacı vekili bu aşamada sunduğu 06/04/2021 tarihli dilekçesi ile talep sonucunu teminat mektubu bedelinin iadesi olarak ıslah etmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, sözleşme gereği verilen ve paraya çevrilen avans teminat mektubu bedelinin iadesi talebine ilişkindir. Davacı taraf dava dilekçesi ile taraflar arasında akdedilen 01/02/2016 yürürlük tarihli tedarik sözleşmesi uyarınca davalıya verilen, ... Bankası ... Şubesi'ne ait 21/02/2017 tarihli, ... sayılı ve 725.000 TL bedelli teminat mektubunun, sözleşme konusu edimlerin ifa edilmiş olması sebebiyle iadesini talep etmiş, davalı tarafça teminat mektubunun paraya çevrildiği beyan edilmekle ilgili bankaya yazılan müzekkereye cevaben, teminat mektubunun davanın açılmasından sonra 15/05/2020 tarihinde davalı tarafça paraya çevrildiği bildirilmiş, davacı vekili bu aşamada sunduğu 06/04/2021 tarihli dilekçesi ile talep sonucunu teminat mektubu bedelinin iadesi olarak ıslah etmiştir....
D.İş sayılı dosyası ile tedbir talebinde bulunduklarını, taleplerinin mahkemece kabul edildiğini, avans teminat mektubunun nakde çevrilmesinin ilk şartının kararlaştırılan avansın ödenmiş olması gerektiğini, davalı tarafından avans bedelinin tamamının ödenmediğini, davalıca avans ödenmedikçe, verilen teminat mektuplarının hiç bir karşılığının olmayacağının açık olduğunu, avans teminat mektubunun geçerli olabilmesi, kararlaştırılan karşılığının tamamen ödenmiş olmasına bağlı olduğunu, teminat mektuplarının yüklenicinin "bankamız nezdindeki hesabına alacak kaydedildiği tarihten itibaren yürürlüğü girecek" kaydı bulunduğunu, mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapıldığında müvekkili şirketin, davalı tarafından eksik ödenen avansların ve avans teminat mektuplarının çok çok üstünde, imalat, malzeme alımı, vs. giderleri yaptığı, verilen teminat mektuplarının bu yönü ile de boşa çıktığını ve hükümsüz kaldığını, iadesi gerektiğini, sözleşmede kararlaştırılan avans ödemesi...
Davalı vekili; teminat mektubuna konu sözleşmeyle yüklenilen tüm edimlerin yerine getirilmesi nedeniyle teminat mektubunun 227.184,54 TL'lik kısmının kendiliğinden hükümsüz olduğunu, işin kesin kabulünün onaylandığını savunarak, davanın reddini istemiştir....
davacı lehine düzenlenen teminat mektubunun taraflar arasındaki ithilaflar ve yasal süreçler sonuçlanana kadar davalılarca kullanılmaması amacıyla ihtiyati tedbir kararı verilmesini ve teminat mektubunun hükümsüz kılınıp davacıya iadesini talep ve dava etmiştir....
Somut olayda uyuşmazlık,taraflar arasında imzalanan sözleşme ve bu sözleşmenin tasfiyesi niteliğindeki protokol uyarınca,davalı iş sahibine verilen teminat mektuplarının iadesi koşullarının oluşup oluşmadığı noktalarında toplanmaktadır. Teminat mektubu sözleşmesi garanti veren (banka) ile muhatap (iş sahibi) arasında yapılır. Ancak bu ilişki esasen lehtarın talebi üzerine ve onun tarafından sağlanan koşullar altında kurulur. Lehtar önce iş sahibi/muhatap ile anlaşarak işi üstlenir (ihale, sözleşme vs.) sonra banka ile anlaşarak teminat mektubu verilmesini sağlar. Bunun için banka ile sözleşme imzalar, gerekli kontrgarantileri verir ve teminat mektubu için komisyon ve masraf öder....
Fabrikalarına beklerken... tarihinde tebellüğ ettikleri, ... 35. kanalıyla gönderilen ... tarihli ... no.lu ihtarnamesi ile davalının taraflar arasında yapılmış, 13. hat otomasyon sisteminin kurulması ile ilgili yatırım sözleşmesini sözleşmenin 9. maddesine dayanarak, herhangi bir tazminat ve ceza-i şart ödemeden feshettiğini, 10.01.2023 tarihine kadar 103,200 Euro avansı iade etmemizi, aksi takdirde, vermiş oldukları ... bankası'nın 17.03.2022 tarihli olup son tarihinin 30.01.2023 olarak uzatılmış teminat mektubunun 11.01.2023 tarihinde nakde çevrileceğini öğrendiğini, davalının sözleşme konusu eserde birden fazla revizyon talep etmesi nedeniyle eserin tesliminin davalıdan kaynaklı olarak geciktiğini, banka teminat mektubunun süresinin davalı tarafça 30 Ocak 2023 tarihine kadar uzatılmasına muvafakati de bunun bir göstergesi olduğunu, irade beyanı açık olabileceği gibi örtülü de olabileceğini, tarafların iradelerini yazılı veya sözlü bir şekilde açık ve net ortaya koyabilecekleri gibi...
Şti.’nin borcunu üstlendiği, bu şirketin de halen davalıya borcu olduğu, bu halde teminat mektubunun iadesinin şartlarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. İadesi istenen 06.01.2009 tarihli kesin teminat mektubunun davalı ... Elek. AŞ. ile davacı ... Gemi Ltd. Şti.arasında imzalanmış elektrik enerjisi satış sözleşmesi gereği elektrik aboneliği güvence bedeli karşılığı teminatı olarak azami 18.240 TL.’sini garanti ettiği belirtilmiştir. Görüldüğü gibi teminat mektubu ... Gemi Ltd. ile davalı kurum arasındaki elektrik aboneliği ile ilgili düzenlendiği anlaşılmaktadır. Teminat mektupları garanti sözleşmesi olarak belli bir riski garanti ederler. Teminat mektubu verildiği gaye dışında kullanılamaz. Davacı ... Gemi Ltd. ile davalı kurum arasında imzalanan 29.01.2009 tarihli sözleşme ile davacı ... Gemi Ltd., ......
ın 23.06.2011 tarihli 350.000,00 TL bedelli teminat mektubunun davacının grup şirketi ... İnş. kredi riskinden karşılandığı, komisyon giderlerinin de bu firmaya düzenlendiği, 41.301,33 TL devre komisyonunun davacı tarafından değil ... tarafından ödendiği, bu nedenle söz konusu teminat mektubunun hesaplamaya dahil edilmediği, ..., T. ... Katılım Bankası ve davacı nezdinde yapılan defter incelemesi sırasında incelemeye sunulan hesap ekstrelerine göre davacının 15 adet teminat mektubundan kaynaklı toplam zararının 125.906,66 TL olduğu" ifade edilmiştir. Dava; sözleşme kapasımda verilen teminat mektuplarının zamanında iade edilmemesi nedeniyle ödenen banka komisyon bedellerinin tahsili ile manevi tazminat talebine ilişkindir. Taraflar arasında ......
