Davacı vekili, 12.11.1997 gün ve 14750 yevmiye sayılı düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ve 14.11.1997 gün 14890 yevmiye sayılı sözleşmedeki düzeltme beyanına dayalı olarak davalı ...'e murisi annesi ...den intikal eden ... ili, Merkez ilçesi 426 (yenileme ile 187 ada 1 parsel) ve 713 parsel (yenileme ile 187 ada 2 parsel) sayılı taşınmazlardaki hak ve hisselerinin iptali ile davacı adına tesciline karar verilmesini istemiştir. Birleştirilen davada davacı vekili, 17/12/2002 gün ve 16297 nolu düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile davalı ... adına kayıtlı 426 ve 713 parsel sayılı taşınmazlardaki payların iptali ile davacı adına tescilini istemiş, 17.07.2008 tarihli 4. celsede davadan feragat etmiştir. Davalı ... duruşmalardaki beyanlarında sadece annesinden kalan yeri sattığını, kendi adına kayıtlı yeri satmadığını beyan etmiş, yargılama sırasında 19.12.2013 tarihinde vefatı üzerine davalı ... mirasçıları vekili muris ...'...
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 06.02.2014 gününde verilen dilekçe ile gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın zamanaşımı nedeniyle reddine dair verilen 30.09.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Davalılar, zamanaşımı süresinin dolması sebebiyle davanın reddini talep etmiştir. Mahkemece, davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir....
Bu ilkeler ışığında somut olaya gelince; tahsis belgesi sahibi muris ...’ın 17.06.1999 tarihinde vefat etmesi ile mirasçılarından yedisi, geri kalan mirasçılarından ... ve ...’a biri 13.11.2007 ve diğeri 19.11.2007 tarihli olan iki ayrı düzenleme şeklinde “miras payının devir ve temlik sözleşmeleri” ile davaya konu (eski) 2273 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki miras hak ve hisselerinin tamamını toplamda 71.629,66TL bedel karşılığında devretmişlerdir. 04.11.2014 tarihli düzenleme şeklinde satış vaadi sözleşmesi ile satış vaadi borçluları ... ve ...’ın, satış vaadi alacaklıları olan davacılar ... ve ...’a bu taşınmazı 83.400,00TL bedel karşılığında sattıkları ve ıslah imar planı ile bu parselin, 4407 ada 1 parsel sayılı taşınmaz haline geldiği anlaşılmıştır....
Davalı vekili ilk derece mahkemesine vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından dosyaya sunulan Aşiroğlu İnşaat Satış Sözleşmesi incelendiğinde sözleşmenin hukuken geçerli bir taşınmaz satış vaadi sözleşmesi olmadığını, taşınmaz satış vaadi sözleşmesinin geçerlilik şartlarını taşımayan geçersiz bir sözleşme kullanılarak 3. kişi konumunda bulunan müvekkiline karşı herhangi bir talep yöneltilemeyeceğini beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonucunda; Görev hususu kamu düzeninden olup yargılamanın her aşamasında re'sen gözetilmesi gerekmekle dava dışı yüklenici ile arsa malikleri arasında Gayrimenkul Satış Vaadi Ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi düzenlendiği, davanın temelinin yüklenicinin temlikine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tazminat istemi hususunda toplanmaktadır....
Noterliğinin 12/06/2008 tarih ve 7918 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde gayrımenkul satış vaadi sözleşmesiyle satıldığını, söz konusu gayrımenkul satış vaadi sözleşmesi tapuya 17/06/2008 tarih ve 10135 yevmiye numarası ile şerh edildiğini, Tapu Kanunun 26....
Dava ise; eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak davası olup uyuşmazlık konusunun; taraflar arasında akdedilen Ankara ...Noterliğinin 11.05.2011 tarihli ve ... yevmiye nolu düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile yine taraflar arasında imzalanan 10.05.2011 tarihli protokol kapsamındaki alacağın tahsili istemlidir. Taraflar arasındaki 11.05.2011 tarihli gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesine göre, davacı-birleşen davalı şirket yüklenici müteahhit, davalı-birleşen davacı şirket arsa sahibi (iş sahibi) konumundadır. Tüm dosya kapsamından; yanlar arasında resmi biçimde düzenlenen "düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi " ve adi yazılı olarak gerçekleştirilen ek protokol imzalandığı, asıl ve Birleşen Ankara 12.ATM'nde açılan davalarda davacı ......
davalının Kadastro Müdürlüğünden emekli olup, aynı zamanda emlakçılık yaptığından taşınmazların gerçek değerini bildiğini, bunu da davalı-karşı davacıdan gizlediğini, zira satış bedeli olarak verdiği iddia olunan ve gerçekte verilmeyen değer 8.000,00 TL'nin gerçek değerinden çok düşük olduğunu ileri sürerek, ... 1.Noterliğinin 21/07/2005 tarih ve 17653 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesinin baştan beri geçersiz olduğunun tespiti ile iptaline karar verilmesini istemiştir....
Gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri mülkiyeti geçirim borcunu doğuran akitlerden (T.M.K.’nun 706.m.)olup, sözleşmede belirtilen miktar ve değerin hayatın ve günün olağan koşullarına uygun olmadığı gibi kamu düzenine ilişkin görev konusu taraf iradesine bırakılmakla sözleşmede belirtilen değerin harç kaybına neden olacağı da gözetilerek, gayrimenkul satış vaadi sözleşmelerine dayalı uyuşmazlıklarda görevli mahkemenin dava tarihindeki değere göre belirlenmesi gerekir. Yargıtay H.G.K.'nun 29.03.2006 gün 2006/14-91-2006/115 sayılı kararında da gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil davaları ile benzer nitelikteki ve tenkis davalarında da dava tarihindeki değerin esas alınması gerektiği kabul edilmiştir....
Gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri mülkiyeti geçirim borcunu doğuran akitlerden (T.M.K.’nun 706. m.) olup, sözleşmede belirtilen miktar ve değerin hayatın ve günün olağan koşullarına uygun olmadığı gibi kamu düzenine ilişkin görev konusu taraf iradesine bırakılmakla sözleşmede belirtilen değerin harç kaybına neden olacağı da gözetilerek, gayrimenkul satış vaadi sözleşmelerine dayalı uyuşmazlıklarda görevli mahkemenin dava tarihindeki değere göre belirlenmesi gerekir. Yargıtay H.G.K.'nun 29.03.2006 gün 2006/14-91-2006/115 sayılı kararında da gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil davaları ile benzer nitelikteki tenkis davalarında da dava tarihindeki değerin esas alınması gerektiği kabul edilmiştir. Somut olayda; dava konusu ... ilçesi ......
Dosya kapsamından, dava dayanağı 12.04.1999 gün ve 2221 sayılı Pazarcık Noterliğince düzenlenmiş, gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinde taşınmaz satış bedelinin 3.378.000 TL. olarak gösterildiği anlaşılmıştır. Gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri mülkiyeti geçirim borcunu doğuran akitlerden (T.M.K.’nun 706. m.) olup, sözleşmede belirtilen miktar ve değerin hayatın ve günün olağan koşullarına uygun olmadığı gibi kamu düzenine ilişkin görev konusu taraf iradesine bırakılmakla sözleşmede belirtilen değerin harç kaybına neden olacağı da gözetilerek, gayrimenkul satış vaadi sözleşmelerine dayalı uyuşmazlıklarda görevli mahkemenin dava tarihindeki değere göre belirlenmesi gerekir. Yargıtay H.G.K.'nun 29.03.2006 gün 2006/14-91-2006/115 sayılı kararında da gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil davaları ile benzer nitelikteki şufa ve tenkis davalarında da dava tarihindeki değerin esas alınması gerektiği kabul edilmiştir....
