Mahkemece, Davanın KABÜLÜ ile; Taraflar arasında imzalanan 23/07/2015 tarih İD 202251 Sayılı devre mülk satış vaadi sözleşmesinin iptaline, Sözleşmeye bağlı olarak düzenlenen 9.450,00-TL bedelli borç senetlerinin iptaline, 450,00-TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, karar verilmiş; hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Davacı, 23.07.2015 tarihli devremülk satış sözleşmesinin iptali, ödediği bedelin iadesi ve sözleşme nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemiyle eldeki davayı açmıştır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, devremülk sözleşmesinin feshi nedeniyle ödenen bedelin iadesi ve cezai şartın tahsili, bu olmadığı takdirde ödenen bedelin denkleştirici adalet ilkesi ve sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde tahsili talebine ilişkindir. İstinaf incelemesi; Kamu düzenini ilgilendiren konularda resen, diğer yönlerden HMK'nın 355.maddesi gereğince istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Sözleşmenin feshi nedeniyle yapılan ödemelerin iadesi ve bonolardan dolayı borçlu olunmadığının tespitine ilişkin olarak açılan davada ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesince (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) yetkisizlik, ... 11. Tüketici ile ... 4. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Dava, Devremülk Satış Sözleşmesinin yerine getirilmemesi nedeniyle davalıya ödenen bedelin davalıdan tahsili ve 33 adet bonodan dolayı menfi tespit talebine ilişkindir. ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesince (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla), alacaklının ikametgahının "..." olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. ... 11. Tüketici Mahkemesince, davacının 3 adet bağımsız bölüm satın aldığı, ticari amaç bulunduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. ... 4....
Mahkemece, Davanın KABULÜNE, Taraflar arasında tanzim olunan 12/04/2015 tarih 200431 İD nolu devremülk satış vaadi sözleşmesinin feshi ile sözleşme nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, 100,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, karar verilmiş; hükmün davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Davacı, 12.04.2015 tarihli devremülk satış sözleşmesinin iptali, borçlu olmadığının tespiti ve ödediği bedelin iadesi istemiyle eldeki davayı açmıştır....
Tüketici Mahkemesinin 06.12.2023 Tarihli ve 2022/582 Esas, 2023/1322 Karar Sayılı Kararı Somut olayda; sözleşmenin iptali halinde taşınmazın aynına yönelik bir hüküm kurulacağından kesin yetki kurallarının uygulanması gerektiği ve taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinin yetkili olduğu dikkate alınarak dava konusunu oluşturan taşınmaz Yalova ili Termal ilçesinden bulunduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. B. Yalova Tüketici Mahkemesinin 05.02.2024 Tarihli ve 2024/138 Esas, 2024/48 Karar Sayılı Kararı Davanın taşınmazın aynına ilişkin olmadığı bu sebeple kesin yetkinin de söz konusu olmayacağı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. II. GEREKÇE A. Uyuşmazlık Uyuşmazlık, taraflar arasında düzenlenen devremülk sözleşmesinin iptali ile ödenen bedelin iadesi istemine ilişkindir. B. İlgili Hukuk 1....
Tüketici Mahkemesinin 14.06.2023 Tarihli ve 2023/154 Esas, 2023/666 Karar Sayılı Kararı Somut olayda; sözleşmenin iptali halinde taşınmazın aynına yönelik bir hüküm kurulacağından kesin yetki kurallarının uygulanması gerektiği ve taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinin yetkili olduğu dikkate alınarak dava konusunu oluşturan taşınmazın Yalova ili Termal ilçesinde bulunduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. B. Yalova Tüketici Mahkemesinin 26.09.2023 Tarihli ve 2023/150 Esas, 2023/11 Karar Sayılı Kararı Davanın taşınmazın aynına ilişkin olmadığı bu sebeple kesin yetkinin de söz konusu olmayacağı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. II. GEREKÇE A. Uyuşmazlık Uyuşmazlık, taraflar arasında düzenlenen devremülk sözleşmesinin iptali ile ödenen bedelin iadesi istemine ilişkindir. B. İlgili Hukuk 1....
Davaya konu sözleşmenin ifasının imkansız hale geldiği tarih, bu sözleşmeye dayalı olarak açılan tapu iptal ve tescil istemi ile açılan dava hakkında verilen red kararının kesinleştiği 26.09.2011 tarihidir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda ise; ifanın imkansız hale geldiği tarih olarak, davanın açıldığı 15.10.2012 tarihi kabul edilmiştir. Bundan ayrı, mali müşavir bilirkişi tarafından hazırlanan raporda; ekonomik etkenlerin tamamı yerine, bir bölümü (faiz, döviz, TÜFE, altın ve asgari ücret) esas alınmış, ayrıca sözleşme uyarınca ödenen bedelin denkleştirici adalet ilkesi gereğince ulaştığı miktar bulunurken; (yeni ve eski para karıştırılarak) paradan 6 sıfır yerine 3 sıfır atılmak suretiyle hesaplama yapılmıştır. ./.. -3- Buna göre; hatalı ve yetersiz bilirkişi raporunun hükme esas alınması doğru görülmemiştir....
Denkleştirici adalet ilkesi ise, haklı bir sebep olmaksızın başkasının mal varlığından istifade ederek kendi mal varlığını artıran kişinin elde ettiği bu kazanımı geri vermek zorunda olduğunu ve eski hale getirmede mal varlığında artış olan tarafın yükümlülüğünün bulunduğunu ifade eder. Davacının harici satış nedeniyle davalı yana bedel ödediğinin kanıtlanması halinde harici satış bedelinin denkleştirici adalet ilkesine göre tazmini gerekir. Bundan ayrı, satış bedelinin geri istenmesi TBK'nun 146. maddesine göre, 10 yıllık zamanaşımına tabidir. Zamanaşımı süresinin başlangıcı ferağdan cayma (dönme) ve imtina (kaçınma) tarihidir. Ferağdan ümidin kesildiği tarih temyize konu "tapu iptali ile tescil olmadığı takdirde alacak" davasının açıldığı terditli dava tarihi olan 20.02.2013'tür....
K A R A R Davacı,1996 yılında ulusal televizyonlardan davalıların Antalya’nın Gazipaşa ilçesinde devre mülk inşa ederek satışa sunduklarını öğrendiğini, 08.01.1998 tarihli sözleşmelerle bir adet devre mülk satın aldığını,sözleşmedeki edimlerini yerine getirmesine rağmen davalıların satış sözleşmesinde yazılı bulunan yükümlülükleri yerine getirmediklerini ileri sürerek, şimdilik kullanım bedeli olarak 10.495,00 TL, devremülk hakkı için ödenen 949,50 TL ile cezai şart bedeli olarak 949,50 TL olmak üzere toplam 12.394,00 TL nin tahsiline karar verilmesini istemiş, 04.06.2008 tarihli ıslah dilekçesiyle devremülkün değeri yönünden 949,50 TL lik talebini ıslah ederek denkleştirici adalet ilkesine göre bilirkişi tarafından belirlenen 6.892,90 TL ye yükseltmiştir. Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır....
Ülkemizde yaşanan enflasyon nedeni ile belli bir miktar paranın verildiği tarihteki alım gücü ile aynı miktar paranın aradan geçen zamana bağlı olarak iade günündeki alım gücünün farklı ve çok daha az olduğu bir gerçektir. Hukuken geçersiz sözleşmeler tasfiye edilirken, denkleştirici adalet kuralı gözardı edilmemelidir. O halde; senette yer alan bedelin, uyarlama ve denkleştirici adelet kuralları ile 10.07.1940 tarihli ve 1939/2 C, 1940/77, 07.06.1939 tarihli ve 1936/31 Esas, 1939/47 Karar sayılı YİBK kararlarının kapsamları ve TEFE-TÜFE endeksleri, altın-döviz kurlarındaki artışlara, memur ve işçi ücretlerindeki artışlar gözetilerek dava tarihine kadar ulaştığı değerin saptanması, Yargıtayın denetimine elverişli bu konuda uzman bilirkişilerden, bir hesap uzmanı, bir serbest muhasebeci ya da mali müşavir ve bir bankacıdan oluşturulacak kuruldan rapor alınması ve ödenen bedelin dava tarihindeki uyarlanmış güncel değerinin tahsiline karar verilmesi gerekmektedir....
