UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR: Taraflar arasındaki uyuşmazlık, yerel mahkeme kararında usul ve yasaya aykırılık bulunup bulunmadığı, kararın eksik incelemeye ve/veya yanılgılı değerlendirmeye dayalı olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır. DELİLLER : Tüm dosya kapsamı DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, devre mülk satış sözleşmesinin feshi, ödenen bedelin iadesi ve kira bedelinin tazmini talebine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek duruşmasız olarak yapılmıştır....

"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasında düzenlenen devre mülk sözleşmesinin iptali, ödenen bedelin ve senetlerin iadesi istemine ilişkin olarak açılan davada Yalova 4. Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) ve İstanbul Anadolu 3....

Dairemizin istikrarlı uygulaması bu yöndedir". "...harici satım sözleşmesi ile davalıya ödenen bedelin aktin ifasının imkansız hale geldiği tarihteki ulaşacağı alım gücünün, enflasyon, tüketici eşya fiyat endeksi, döviz kurlarındaki artışlar, memur maaş ve işçi ücretlerindeki artışlar gibi çeşitli ekonomik etkenlerin ortalamaları alınmak sureti ile belirlenmeli, denkleştirici adalet ilkesine göre konusunda uzman bilirkişi veya bilirkişi heyetinden rapor alınmalıdır....

Denkleştirici adalet ilkesi ise, haklı bir sebep olmaksızın başkasının mal varlığından istifade ederek kendi mal varlığını artıran kişinin elde ettiği bu kazanımı geri vermek zorunda olduğunu ve eski hale getirmede mal varlığında artış olan tarafın yükümlülüğünün bulunduğunu ifade eder. Ülkemizde yaşanan ve uzun yıllar boyu yüksek oranlarda seyreden enflasyon nedeni ile belli bir miktar paranın verildiği tarihteki alım gücü ile aynı miktar paranın aradan geçen zamana bağlı olarak iade günündeki alım gücünün farklı ve çok daha az olduğu bir gerçektir. Hukuken geçersiz sözleşmeler tasfiye edilirken, denkleştirici adalet kuralı göz ardı edilmemelidir. Davacının harici satış nedeniyle davalı yana bedel ödediğinin kanıtlanması halinde harici satış bedelinin denkleştirici adalet ilkesine göre tazmini gerekir....

Somut olayda, dava taraflar arasındaki devremülk sözleşmesinin cayma hakkı kullanıldığından bahisle verilenin iadesi istemine ilişkin olup, dava dilekçesi ve dosya kapsamından taşınmazın aynına ilişkin bir dava olmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın, davanın ilk açıldığı yer mahkemesi olan ... 5. Tüketici Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nun 21 ve 22. maddeleri ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince ... 5. Tüketici Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 18/01/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi....

Davacı tarafça bedelin 1.500,00 TL olduğu da ispat edilmemiştir. Bu durumda ödenen bedelin bilirkişi raporuyla belirlenen satım tarihindeki rayiç değeri olan 1.200,00 TL olduğu kabul edilip, bu bedel üzerinden denkleştirici adalet ilkesi uyarınca hesaplama yapılarak belirlenen bedele hükmedilmesi gerekir. 06.01.2020 tarihli hesap bilirkişisi raporundaki aynı yöntemle yapılan hesapta 1.200,00 TL ödendiği kabul edilen bedelin denkleştirici adalet ilkesi gereği dava tarihindeki ulaştığı değer 39.048,85 TL'dir. Mahkemece bu miktar üzerinden davanın kısmen kabulüne karar verilmesi gerekirken taşınmazın satış tarihindeki rayiç değerine hükmedilmesi doğru olmamıştır....

ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 04/05/2017 NUMARASI : 2015/462 ESAS, 2017/134 KARAR DAVA KONUSU : Devre Tatil Sözleşmesinin İptali, Ödenen Bedelin İadesi KARAR : Taraflar arasındaki devre tatil sözleşmesinin iptali ve ödenen bedelin iadesi davasında; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik verilen karara karşı davalı vekili tarafından süresinde istinaf yoluna başvurulduğundan, dosya içeriğine göre incelemenin duruşmalı yapılmasına gerek görülmediğinden, dosyanın tevdi edildiği Dairemiz Üye Hakimi Bahar Küçükali tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra, yapılan müzakerede de ön inceleme ve usule ilişkin eksikliğin bulunmadığının anlaşılması üzerine, işin esasına geçilmek suretiyle dosya üzerinden heyetçe yapılan inceleme ve değerlendirme sonunda; GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile davacının değişik zamanlarda 14 adet devremülkün anahtar teslimi davacıya teslimine ilişkin anlaştıklarını, buna karşılık davacının...

Bedelin, uyarlama ve denkleştirici adalet kuralları ile 10.07.1940 tarih ve 1939/2 C, 1940/77 ve 07.06.1939 tarih. 1936/31 Esas, 1939/47 Karar sayılı YİBK kararlarının kapsamları ve TEFE-TÜFE endeksleri, altın-döviz kurlarındaki artışlara, memur ve işçi ücretlerindeki artışlar gözetilerek dava tarihine kadar ulaştığı değerin saptanması, bu konuda uzman bilirkişilerden bir hesap, bir serbest muhasebeci yada mali müşavir ve bir bankacıdan denetime elverişli rapor alınması ve sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken yazılı gerekçelerle alacak istemi yönünden de davanın reddine karar verilmesi yukarıda açıklanan Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararlarına ve açıklanan ilkelere aykırı olmuştur....

Mahkemece; davanın reddine dair verilen karar, davacı tarafın temyizi üzerine, Dairece verilen 12/03/2019 tarihli ve 2017/12314 E. 2019/1905 K. sayılı kararla; tapulu taşınmazların harici satışına yönelik sözleşmelerin geçersiz olması halinde denkleştirici adalet kuralı gereğince iadeye karar verilirken, davacının davalıya ödediği bedelin ifanın imkânsız hale geldiği, taşınmazın üçüncü şahsa satıldığı tarih itibari ile ulaşacağı bedelin; çeşitli ekonomik etkenlerin (enflasyon, TÜFE, ÜFE, altın ve döviz kurlarındaki artışlar, memur maaş ve işçi ücretlerindeki artışlar vs.) ortalamaları alınmak suretiyle konusunda uzman bilirkişi kurulundan denetime elverişli rapor alınmak suretiyle karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile bozulmuştur....

Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir. 1-Davalının temyiz itirazlarının incelenmesinde; dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle zilyetliğin devredilmesi nedeniyle zamanaşımının işlemeyeceğinin anlaşılmış olmasına göre yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Davacının temyiz itirazlarının incelenmesinde; mahkemece geçersiz sözleşme nedeniyle, sözleşmenin yapıldığı tarihte ödenen bedelin denkleştirici adalet ilkesine göre uyarlanması ilke olarak doğrudur. Ne var ki satış bedelinin 2012/3947-9055 satış tarihindeki alım gücüne uyarlanmasına, " enflasyon, mevduat, altın ve döviz " doneleri esas alınmıştır. Bu doneler denkleştirici adaletin tespitinde yeterli değildir....