Öğreti ve uygulamada taleple bağlılık olarak adlandırılan bu kural, sadece sonuç istem yönünden değil, sonuç istemi oluşturulan her bir alacak kalemi yönünden de uygulanır. Somut olayda; davacının istirdat talebine yönelik hükme esas alınan bilirkişi raporunda denkleştirici adalet ilkesine göre ödenen bedellerin uyarlanarak hesaplaması yapılmış, ilk derece mahkemesi tarafından da tespit edilen bu bedel üzerinden hüküm kurulmuştur. Ancak, davacının dava dilekçesindeki talebinin, davalılar ile imzalanan sözleşmelerin iptalinin yanında istirdat talebinin de olduğu; istirdat talebi yönünden ise, sadece ödediği bedelleri kapsadığı ve denkleştirici adalete göre herhangi bir güncelleme talebi bulunmadığı anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca, ilk derece mahkemesince; sadece davalılara ödenen bedellerin istirdatına karar verilmesi gerekirken, taleple bağlılık ilkesi gözetilmeksizin güncellenmiş bedelin tahsiline karar verilmesi, doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir....
Dava harici satışa dayalı tapu iptali ve tescil olmadığı takdirde alacak istemine ilişkindir. 1.Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına ve uyulan bozma ilâmında açıklandığı üzere işlem yapılıp sonucu dairesinde hüküm tesis edildiğine göre davalı vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir. 2. Davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince; Davacı, taşınmazın satışına konu 23.02.1974 tarihli senette davalıya ödenen 20.000. liranın güncelleştirilmiş değerini talep etmiştir. Sözleşmede yazılı olan bedelin ödeme tarihinden itibaren ekonomik etkenler nedeniyle azalan alım gücünün enflasyon, tüketici eşya fiyat endeksi, döviz kurları, altın, memur maaşı ve işçi ücretlerindeki artışlar ve benzeri unsurların ortalamaları alınmak suretiyle denkleştirici adalet ilkesine göre dava tarihine kadar ulaşacağı alım gücünün saptanması gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında düzenlenen devre mülk sözleşmesinin ve senetlerin iptali , ödenen bedelin iadesi, tapunun iptali istemine ilişkin olarak açılan davada ... ... 1.Tüketici ve ... 3....
Hukuken geçersiz sözleşmeler tasfiye edilirken, denkleştirici adalet kuralı göz ardı edilmemelidir. Davacının harici satış nedeniyle davalı yana bedel ödediğinin kanıtlanması halinde harici satış bedelinin denkleştirici adalet ilkesine göre tazmini gerekir. Bugüne kadarki Yargıtay uygulaması gözetildiğinde, sözleşmenin yapıldığı tarihten itibaren sözleşmede yer alan bedelin TEFE – ÜFE endekslerindeki artışlar ile altın, döviz fiyat ve kurlarındaki artışlar, işçi ve memur aylıklarındaki artışlar dikkate alınıp denkleştirici adalet kuralları uyarınca, dava tarihine kadar uyarlaması yapılarak, dava tarihinde harici satış senedindeki miktarın ulaştığı değerin (miktarın) hüküm altına alınması esası benimsenmiştir. Somut olayda; davacının davalıya Türk Lirası olarak ödemede bulunduğu davacının beyanıyla sabittir....
Bu nedenle Mahkemece daha sonra hesap uzmanı bilirkişiden alınan 30.01.2020 tarihli rapora itibar edilerek, geçersiz sözleşmeye göre ödenen 15.000.000 ETL’nin denkleştirici adalet ilkesine göre belirlenen ve dava tarihindeki değeri olan 12.102,02 TL’nin tahsiline karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. 3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir. VI....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Devre mülk sözleşmesinin iptali, ödenen bedelin ve imzalanan evrakların iadesi istemine ilişkin olarak açılan davada ... 4. Tüketici ve ... 3....
Uyuşmazlık, taşınmazın devri amacıyla davacı tarafından davalıya ödenen bedelin miktarının ne olduğu noktasında toplanmaktadır. Mahkemece, davacı tarafından davalıya ödenen satış bedelinin ve yapıldığı iddia edilen faydalı masrafların denkleştirici adalet ilkesince ulaştığı değerinin belirlenmesi için dosya bilirkişiye tevdi edilmiştir. Alınan raporda; davacı tarafından davalıya ödenen 66.500,00 TL, davacı tarafından taşınmazın alımı sırasında kullanılan 3.500,00 TL tüketici kredisi, davacı tarafından yönetime ödenen 1.315,00 TL, ayrıca 2.696,49 TL sigorta ücreti bedellerinin denkleştirici adalet ilkesi gereğince ulaşacağı değerin 170.043,99 TL olduğu, ek raporda ise denkleştirici adalet ilkesi gereğince bahse konu bedellerin ifanın imkansız hale geldiği yani tapu iptal ve tescil davasının kesinleşme tarihi olan 09.01.2013 tarihi itibariyle ulaştığı değerin 101.212,38 TL olduğu belirtilmiştir....
Buna göre tarafların bildirdiği tüm deliller toplanarak söz konusu bedelin ödendiğinin kanıtlanması halinde; satış bedelinin denkleştirici adalet ilkesine göre tazmini gerekir. Bedelin, uyarlama ve denkleştirici adalet kuralları ile 10.07.1940 tarih ve 1939/2 C, ... ve 07.06.1939 tarih 1936/31 Esas, 1939/47 Karar sayılı YİBK kararlarının kapsamları ve TEFE-TÜFE endeksleri, altın-döviz kurlarındaki artışlara, memur ve işçi ücretlerindeki artışlar gözetilerek dava tarihine kadar ulaştığı değerin saptanması, bu konuda uzman bilirkişilerden bir hesap, bir serbest muhasebeci yada mali müşavir ve bir bankacıdan denetime elverişli rapor alınması ve sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken yazılı gerekçelerle alacak istemi yönünden de davanın reddine karar verilmesi yukarıda açıklanan Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararlarına ve açıklanan ilkelere aykırı olmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Tüketici mah. sıfatıyla) Taraflar arasında düzenlenen devremülk sözleşmesinin iptali, ödenen bedelin ve senetlerin iadesi istemine ilişkin olarak açılan davada ... 14. Tüketici ve ... 4....
Buna göre, yukarıda açıklandığı üzere, eldeki dava davacı taraf, geçeriz sözleşme nedeniyle ödediği bedelin denkleştirici adalet ilkesine göre güncellenerek iadesi talep edilmiş olmakla, mahkemece, ödenen bedelin (65.422,00 Euro) satış tarihindeki resmi döviz kuru üzerinden Türk Lirası karşılığının belirlenerek, bu bedelin dava tarihi itibariyle ulaştığı alım gücünün (çeşitli ekonomik etkenlerin TEFE-TÜFE artış oranları, altın ve döviz kurlarındaki artışlar, memur maaş ve işçi ücretlerindeki artışlar, faiz ve benzeri ekonomik göstergelerin ortalamaları alınmak suretiyle) uzman bilirkişiden alınacak bilirkişi raporu ile belirlenerek, sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken, davacının talebi aşılmak suretiyle, 65.422,00 Euro'nun ödeme tarihindeki Türk Lirası karşılığının iadesine karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir. 3-) Bunun yanında, dava konusu harici satım sözleşmesine konu taşınmazın halen davacının zilyetliğinde bulunduğu tüm dosya kapsamından anlaşılmakta olup,...
