HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/2654 KARAR NO : 2022/128 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : ÇARŞAMBA 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 28/06/2021 NUMARASI : 2021/124 ESAS, 2021/386 KARAR DAVA KONUSU : Dernek yönetim kurulunca verilen dernek üyeliğine ilişkin ihraç kararının iptali KARAR : Çarşamba 1....
ne ait ... yılına ilişkin ..., Yönetim Kurulu Karar Defteri, Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri ile Damga Vergisi Defterinin kaybolduğundan bahisle zayi belgesi verilmesini istemiş ise de; zayi belgesi verilebilmesi için ticari defterin yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle zayi olması gereklidir. Somut olayda olduğu gibi gerekli dikkat ve özeni göstermeyerek ve basiretli bir tacir gibi davranmayarak ticari defterin kaybedilmesi halinde zayi belgesi verilmesi söz konusu değildir. Bu sebeple davacının talebinin reddine karar verilmiştir....
Denetim sırasında görevli memurlar tarafından istenecek her türlü bilgi, belge ve kayıtların, dernek yetkilileri tarafından gösterilmesi veya verilmesi, yönetim yerleri, müesseseler ve eklentilerine girme isteğinin yerine getirilmesi zorunludur. Denetim sırasında, suç teşkil eden fiillerin tespit edilmesi hâlinde, mülkî idare amiri durumu derhal Cumhuriyet savcılığına ve derneğe bildirir." hükmüne yer verilmiştir. Dernekler Kanunu'nun verdiği yetki de dayanak alınmak suretiyle 31/03/2005 tarih ve 25772 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Dernekler Yönetmeliğinin, "Beyanname verme yükümlülüğü" başlıklı 83. maddesi, "Dernek yönetim kurulu başkanları, her takvim yılının ilk dört ayı içinde bir önceki yıla ait Dernek Beyannamelerini (EK- 21), mülki idare amirliğine vermekle yükümlüdürler. Şubeler, mülki idare amirliğine verecekleri beyannamelerin birer örneğini bağlı bulundukları derneğe de vermekle yükümlüdürler....
Denetim sırasında görevli memurlar tarafından istenecek her türlü bilgi, belge ve kayıtların, dernek yetkilileri tarafından gösterilmesi veya verilmesi, yönetim yerleri, müesseseler ve eklentilerine girme isteğinin yerine getirilmesi zorunludur. Denetim sırasında, suç teşkil eden fiillerin tespit edilmesi hâlinde, mülkî idare amiri durumu derhal Cumhuriyet savcılığına ve derneğe bildirir." hükmüne yer verilmiştir. Dernekler Kanunu'nun verdiği yetki de dayanak alınmak suretiyle 31/03/2005 tarih ve 25772 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Dernekler Yönetmeliğinin, "Beyanname verme yükümlülüğü" başlıklı 83. maddesi, "Dernek yönetim kurulu başkanları, her takvim yılının ilk dört ayı içinde bir önceki yıla ait Dernek Beyannamelerini (EK- 21), mülki idare amirliğine vermekle yükümlüdürler. Şubeler, mülki idare amirliğine verecekleri beyannamelerin birer örneğini bağlı bulundukları derneğe de vermekle yükümlüdürler....
Bu çerçevede yasa koyucu tarafından dernekler kanunu yürürlüğe konulmuştur....
Bu çerçevede yasa koyucu tarafından dernekler kanunu yürürlüğe konulmuştur....
Bu çerçevede yasa koyucu tarafından dernekler kanunu yürürlüğe konulmuştur....
Dava; 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 87/2. maddesi gereği, davalı derneğin ilk genel kurul toplantısının kanunda öngörülen sürede yapılmamış ve zorunlu organların oluşturulmamış olması nedeniyle derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince, davanın kabulüne karar verilmiş, karar davacı vekilince vekalet ücreti ve yargılama giderlerine hükmedilmemiş olması nedeniyle karar istinaf edilmiş; ilk derece mahkemesi tarafından istinaf edilen yönlerden miktar itibariyle kararın kesin olduğundan bahisle ek kararla istinaf talebinin usulden reddine karar verilmiş bu sefer ek karar davacı kurum tarafından istinaf edilmiştir. "Dava, soybağının reddi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, bu karara karşı davalı Hazine tarafından yargılama gideri ve vekalet ücreti yönünden istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Yukarıda 1. bentte de açıklandığı üzere söz konusu talep, miktarına bakılmaksızın istinaf incelemesine tabidir....
Dava, Dernekler Kanunu'nun 32. maddesine göre hasımsız olarak açılan zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir. Somut olayda, davacı dernek temsilcisi ve yönetim kurulu üyeleri, derneğe ait evrakın dernek merkezinin bulunduğu yurt binasında muhafaza edildiğini, dernek içi yapılan denetimde derneğe ait diğer defterler mevcut olmakla birlikte sözkonusu karar defterinin kaybolduğunun tespit edildiğini, beyan etmişlerdir. Kaybolmaya dair 23.06.2014 tarihli tutanak dernek yöneticileri tarafından imzalanmıştır. Bu açıklamalar ve karar defterindeki tutanak adı ile imzalanan belge dikkate alınarak, davacı tarafa delillerini bildirmek üzere süre verilip, ibraz edilen kanıtlar birlikte değerlendirilip sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik araştırma ile davanın reddi doğru görülmemiştir....
Özellikle dernek üyeliğine kabul ve üyelikten ihraç hallerinde, son karar 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 80. maddesine göre de genel kurula aittir. Dernek genel kurulunun dernek üyeliğinden ihraca ilişkin bir kararı bulunmadıkça, dernek üyeliğinin devam edeceği de açıktır. Şu halde, davacının üyelikten ihracına dair genel kurulda alınmış bir karar bulunmadığı, davacının dernek iç denetim yollarını tüketmediği anlaşıldığından, mahkemece dava şartının gerçekleşmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yerinde olmayan gerekçeyle kabulü doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK:nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 26.06.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
