SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 21/11/2019 NUMARASI : 2019/1104 ESAS 2019/1506 KARAR DAVA KONUSU : Dernek (Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti) KARAR : İzmir 1....
Özetle dernek genel kurulunda dernek üyeleri tarafından seçilen derneğin yürütme ve temsil organı olan yönetim kurulu görevlerini kanuna ve dernek tüzüğüne uygun olarak yerine getirmek zorundadır. Türk Medeni Kanunu'nun derneklere dair hükümleri ile Dernekler Kanunu hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; kanun koyucu, öncelikle genel kurulu olağan toplantıya çağırma görevini yönetim kuruluna verdiği, bu yükümlülüğü yerine getirmeyen veya toplantının yapılmasına rağmen sonuç bildirisini süresinde mülki idare amirliğine bildirmeyen dernek yönetim kurulu başkanına idari para cezası verilmesini öngörerek, derneğin genel kurullarının kanun ve dernek tüzüğünde belirtilen zaman aralıklarında yapılmasını ve derneğin tüzel kişiliğinin devam etmesini öngörmüşken, yönetim kurulunun bu görevini yerine getirip dernek üyelerini usulüne uygun toplantıya çağırmasına rağmen üst üste iki genel kurul toplantısının yapılamamasını ise kendiliğinden sona erme sebebi kabul etmiştir....
Özetle dernek genel kurulunda dernek üyeleri tarafından seçilen derneğin yürütme ve temsil organı olan yönetim kurulu görevlerini kanuna ve dernek tüzüğüne uygun olarak yerine getirmek zorundadır. Türk Medeni Kanunu'nun derneklere dair hükümleri ile Dernekler Kanunu hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; kanun koyucu, öncelikle genel kurulu olağan toplantıya çağırma görevini yönetim kuruluna verdiği, bu yükümlülüğü yerine getirmeyen veya toplantının yapılmasına rağmen sonuç bildirisini süresinde mülki idare amirliğine bildirmeyen dernek yönetim kurulu başkanına idari para cezası verilmesini öngörerek, derneğin genel kurullarının kanun ve dernek tüzüğünde belirtilen zaman aralıklarında yapılmasını ve derneğin tüzel kişiliğinin devam etmesini öngörmüşken, yönetim kurulunun bu görevini yerine getirip dernek üyelerini usulüne uygun toplantıya çağırmasına rağmen üst üste iki genel kurul toplantısının yapılamamasını ise kendiliğinden sona erme sebebi kabul etmiştir....
Latif Çakıcı’ya Armağan, C.50, No:1- 2, Ocak-Haziran-1995, s. 417. ) Dernek, üyelerinden ayrı, bağımsız, kendine özgü bir örgütsel yapıya sahiptir. Dernek kurma özgürlüğünün kolektif yönü, bu özgürlüğün bir diğer öznesi olan derneğin hukuk güvencesi altına alınmasını anlatır. Bu güvence derneğin kurulmasından sona erme anına kadar sürer. Derneğin kurulması, serbestçe faaliyette bulunması ve varlık güvencesi kolektif dernek özgürlüğünü karşılamaktadır. 1982 Anayasasında, 1961 Anayasasında olduğu gibi dernek kurma özgürlüğünün yanı sıra, siyasi parti ve sendika özgürlüklerini ayrıca güvence altına almıştır. (md. 33, 51 ve 68) Buna göre ‘Herkes önceden izin almaksızın dernek kurma hakkına sahiptir.’...
Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden; dernek kuruluş bildiriminin mülki amirliğe yapılması üzerine, TMK'nın 60 ve 62. maddeleri uyarınca derneğin kuruluş talebinin kabul edildiğine ilişkin yazılı bildirimin 27/11/2013 tarihinde dernek kurucularından olmakla birlikte dernek adına tebligat almaya yetkili kişiler listesinde adı bulunmayan ...'a yapılan tebligatın geçeriz olması nedeniyle TMK'nın 62. maddesinde belirtilen altı aylık sürenin başlamadığı anlaşıldığından, davanın reddine karar verilmesi yerine, eksik araştırma ve inceleme ile kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir....
Yasal düzenlemelerden de anlaşıldığı üzere, derneğin yerleşim yerleri ile dernek merkezinin aynı olmadığı, yerleşim yerinin kuruluş belgesinde başka bir hüküm bulunmadıkça işlerin yönetildiği yer, dernek merkezinin ise derneğin yerleşim yerinin bulunduğu il ve ilçeyi ifade ettiği açıktır. Dernekler ile ilgili mevzuatta düzenlenen dernek ile üyeler arasındaki davanın, dernek merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemede bakılacağına dair yetki kuralı kesin nitelikte olup, kamu düzenine ilişkin olduğundan, mahkemelerce re'sen gözetilmesi gerekir. (Yargıtay 20.Hukuk Dairesi 2018/4202 Esas 2018/5667 Karar - Yargıtay 8.Hukuk Dairesi 2017/9083 Esas 2017/5845 Karar) Davalı derneğin dosyada mevcut tüzüğüne göre, derneğin merkezi İzmir'dir....
ten 130.000 TL dernek adına borç alınmasına rağmen ikinci kez aynı borç kaydının girilmesi suretiyle derneğin zarara uğratıldığı, çek ile borç ödemesi yapıldığı halde sanıkların bir kısmından borç para alınmış gibi gösterilerek dernek defterine kaydedildiği, Türkiye Futbol Federasyonu tarafından sanıklar ..., ..., ..., ... ve ... adına kesilen şahsi cezaların dernek tarafından ödenmek suretiyle derneğin zarara uğratıldığı, sponsorluk bedeli olarak değişik tarihlerde yatırılan paraların dernek kayıtlarına geçirilmediği, Malatya İşadamları Derneği tarafından kulübe yapılan bağışların bir miktarının dernek kayıtlarına geçirilmeyerek derneğin zarara uğratıldığı, banka hesap hareketlerinin deftere kaydedilmediği, takvim yılı hesabına uyulmadığı, bu surette sanıkların hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma ve dernekler kanununa muhalefet suçlarını işledikleri iddia olunan somut olayda, Sanıkların bir kısmının başkan,başkan vekili, genel sekreter, futbol şube sorumlusu gibi üst düzey yönetici...
KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI : Davalı idarelerden Cumhurbaşkanlığı tarafından; Yönetmeliğin dava konusu edilen hükümleriyle kamu yararına çalışma statüsü kazanacak derneklerin gelirleri, tüzüklerindeki amaçları ve giderleri arasında orantı kurularak ilgili Kanun maddelerini tamamlayıcı ve düzenleyici bir düzenleme getirildiği, bu çerçevede, kamu yararına çalışan dernek statüsünün verilebilmesi için, amacı gerçekleştirmeye yetecek malvarlığı ve yıllık gelir aranması ve bu gelirin en az yarısının amacı gerçekleştirmek için harcanması şartlarının getirilmesinde Kanun'un amacına aykırılık bulunmadığı, öte yandan, davacı Dernek hakkında yapılan denetim sonucunda düzenlenen denetim raporlarında, Derneğin kamu yararına çalışan dernek statüsünün kaldırılması hususunda teklifte bulunulduğu, söz konusu raporların incelemesi sonucunda, raporda yer alan tespitler uyarınca davacı Derneği kamu yararına çalışan dernek statüsünün kaldırılmasına karar verildiği, dava konusu Bakanlar Kurulu kararı ile...
Maddesine göre 6 aylık süre içinde ilk genel kurul toplantısının yapılması ve dernek adına alınacak vergi kimlik numarasının T1 bildirilmesi gerektiğini derneğe bildirdiklerini, T3 ilk genel kurul toplantısını kendisine yapılan yazılı uyarı ve bildirime rağmen 6 için de yapmadığından bahisle TMK.'nın ilgili hükümlerine göre derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir. B)DAVALININ CEVABININ ÖZETİ: Davalı dernek temsilcisi İsmail SAVRAN'ın 03/10/2017 tarihli beyanında; kendisinin davalı derneğin yönetim kurulu üyesi olduğunu, imzaya yetkisinin de olduğunu, dernek başkanı Sedat ÇIRAK'ın yurtdışında yaşadığını ve kendisinin de gelemediği için dernek toplantılarını zamanında yapamadığını ve bu aşamaya gelindiğini. derneğin faaliyetlerine devam etmesini talep etmiştir. C)İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Aydın 1....
Maddesine göre 6 aylık süre içinde ilk genel kurul toplantısının yapılması ve dernek adına alınacak vergi kimlik numarasının T1 bildirilmesi gerektiğini derneğe bildirdiklerini, T3 ilk genel kurul toplantısını kendisine yapılan yazılı uyarı ve bildirime rağmen 6 için de yapmadığından bahisle TMK.'nın ilgili hükümlerine göre derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir. B)DAVALININ CEVABININ ÖZETİ: Davalı dernek temsilcisi İsmail SAVRAN'ın 03/10/2017 tarihli beyanında; kendisinin davalı derneğin yönetim kurulu üyesi olduğunu, imzaya yetkisinin de olduğunu, dernek başkanı Sedat ÇIRAK'ın yurtdışında yaşadığını ve kendisinin de gelemediği için dernek toplantılarını zamanında yapamadığını ve bu aşamaya gelindiğini. derneğin faaliyetlerine devam etmesini talep etmiştir. C)İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Aydın 1....
