"İçtihat Metni"Daire : ONUNCU DAİRE Karar Yılı : 1989 Karar No : 2307 Esas Yılı : 1987 Esas No : 1918 Karar Tarihi : 30/11/989 2908 SAYILI DERNEKLER KANUNUNUN YÜRÜRLÜĞE GİRDİĞİ TARİHTE, FİİLEN FAALİYETTE BULUNAMAYAN DERNEĞİN, 2908 SAYILI KANUNUN GEÇİCİ 1.MADDESİNDEKİ SÜRE İÇERİSİNDE, DURUMUNUN SÖZ KONUSU KANUNA UYMADIĞI İÇİN FESHEDİLEREK TASFİYESİNDE KANUNA UYARLIK BULUNMADIĞI HK....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi SUÇ : Özel belgede sahtecilik, hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma HÜKÜM : Beraat Özel belgede sahtecilik, hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma suçlarından sanığın beraatine ilişkin hükümler, O yer Cumhuriyet savcısı ve katılan vekili tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü: Sanığın, Ağrı ili ve İlçeleri Sosyal Yardımlaşma Derneğinin başkanı olduğu, dernek adına 16.09.2011 tarihli 20 cilt alındı belgesi alma kararı aldığı, karar gereğince 13.12.2011 tarihinde 20 cilt alındı makbuzunu dernek adına matbaadan teslim aldığı halde, geriye doğru 13.01.2011 tarihine kadar uzanan zaman dilimine ilişkin tarihleri atarak derneğe üye kayıtları yaptığı, dolayısıyla emanete kayıtlı özel belge niteliğindeki alındı makbuzlarının tarihlerini farklı atarak, derneğin kongre kararının alındığı 25.11.2011 tarihinden sonra derneğe üye olan ve kongrede oy hakkı bulunmayan yeni üyelere usulsüz evraklarla oy kullanmasını...

Özetle dernek genel kurulunda dernek üyeleri tarafından seçilen derneğin yürütme ve temsil organı olan yönetim kurulu görevlerini kanuna ve dernek tüzüğüne uygun olarak yerine getirmek zorundadır. Türk Medeni Kanunu'nun derneklere dair hükümleri ile Dernekler Kanunu hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; kanun koyucu, öncelikle genel kurulu olağan toplantıya çağırma görevini yönetim kuruluna verdiği, bu yükümlülüğü yerine getirmeyen veya toplantının yapılmasına rağmen sonuç bildirisini süresinde mülki idare amirliğine bildirmeyen dernek yönetim kurulu başkanına idari para cezası verilmesini öngörerek derneğin genel kurullarının kanun ve dernek tüzüğünde belirtilen zaman aralıklarında yapılmasını ve derneğin tüzel kişiliğinin devam etmesini öngörmüşken, yönetim kurulunun bu görevini yerine getirip dernek üyelerini usulüne uygun toplantıya çağırmasına rağmen üst üste iki genel kurul toplantısının yapılamamasını ise kendiliğinden sona erme sebebi kabul etmiştir....

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İlk derece mahkemesince yapılan yargılamada;"...Dava, derneğin feshi ve tasfiyesi istemine ilişkindir. Davacı vekili dilekçesinde olağan genel kurul toplantısının yapıldığına dair herhangi bir bildirimde bulunulmadığından bahisle derneğin derneğin feshine karar verilerek tasfiyesinin yapılmasını istemiş, dilekçenin konu kısmında doğrudan tasfiye talep etmiştir. 5253 sayılı Dernekler Kanununun 15. maddesinde, feshedilen veya münfesih hale düşen derneklerin para, mal ve haklarının tasfiyesi tüzüklerinde gösterilen esaslara göre yapılacağı belirtilerek tasfiye hususunda dernek genel kurulu tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa yahut dernek mahkeme kararıyla feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve haklarının mahkeme kararıyla tasfiye edileceği açıklanmıştır....

Davacı tarafça bu ödemeden sonra 27/06/2019 tarihinde üyeliğe tekrar kabul için dernek yönetim kuruluna başvuru yapıldığı sonrasında ise 17/07/2019 tarihinde eldeki bu davanın açıldığı görülmektedir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 73. maddesinde, kayıtlı üyelerden oluşan dernek genel kurulunun derneğin en yetkili karar organı olduğu; 83. maddesinde ise, sadece genel kurul kararlarının iptalinin istenebileceği, diğer organlarının kararlarına karşı dernek içi denetim yolları tüketilmedikçe iptal davası açılamayacağı hükme bağlanmıştır....

Özetle dernek genel kurulunda dernek üyeleri tarafından seçilen derneğin yürütme ve temsil organı olan yönetim kurulu görevlerini kanuna ve dernek tüzüğüne uygun olarak yerine getirmek zorundadır. Türk Medeni Kanunu'nun derneklere dair hükümleri ile Dernekler Kanunu hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; kanun koyucu, öncelikle genel kurulu olağan toplantıya çağırma görevini yönetim kuruluna verdiği, bu yükümlülüğü yerine getirmeyen veya toplantının yapılmasına rağmen sonuç bildirisini süresinde mülki idare amirliğine bildirmeyen dernek yönetim kurulu başkanına idari para cezası verilmesini öngörerek, derneğin genel kurullarının kanun ve dernek tüzüğünde belirtilen zaman aralıklarında yapılmasını ve derneğin tüzel kişiliğinin devam etmesini öngörmüşken, yönetim kurulunun bu görevini yerine getirip dernek üyelerini usulüne uygun toplantıya çağırmasına rağmen üst üste iki genel kurul toplantısının yapılamamasını ise kendiliğinden sona erme sebebi kabul etmiştir....

Özetle dernek genel kurulunda dernek üyeleri tarafından seçilen derneğin yürütme ve temsil organı olan yönetim kurulu görevlerini kanuna ve dernek tüzüğüne uygun olarak yerine getirmek zorundadır. Türk Medeni Kanunu'nun derneklere dair hükümleri ile Dernekler Kanunu hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; kanun koyucu, öncelikle genel kurulu olağan toplantıya çağırma görevini yönetim kuruluna verdiği, bu yükümlülüğü yerine getirmeyen veya toplantının yapılmasına rağmen sonuç bildirisini süresinde mülki idare amirliğine bildirmeyen dernek yönetim kurulu başkanına idari para cezası verilmesini öngörerek derneğin genel kurullarının kanun ve dernek tüzüğünde belirtilen zaman aralıklarında yapılmasını ve derneğin tüzel kişiliğinin devam etmesini öngörmüşken, yönetim kurulunun bu görevini yerine getirip dernek üyelerini usulüne uygun toplantıya çağırmasına rağmen üst üste iki genel kurul toplantısının yapılamamasını ise kendiliğinden sona erme sebebi kabul etmiştir....

Dava konusu Bakanlar Kurulu kararının Dernekler Yönetmeliği'nin 49. maddesi, 1. fıkrası, (c) bendine uygun olup olmadığı yönünden değerlendirilmesi; Uyuşmazlıkta, davacı dernek hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı teftiş raporunda; dernek şubeleri ve üyelerince gerçekleştirilen yetişkinlere ve öğrencilere yönelik okuma-yazma ve destek kursları, panel ve seminerler gibi bazı faaliyetlerin derneğin tüzüğünde belirtilen amaçları gerçekleştirmeye yönelik olduğu tespit edilmiş ise de dernek tüzüğünde belirtilen çalışma alanları ve kollarının kurulmadığı, faaliyetlerin halkı sokak eylemlerine yöneltmek şeklinde yoğunlaştığı kanaatinin hâsıl olduğu, derneğin internet sitesinde "… Derneği" logosunun yer aldığı, bu bağlamda, derneğin toplumsal ve siyasi her konuda muhalif olduğu, yapılan muhalefetin siyasi otoritenin bütün temel icraatlarını kapsadığı, derneğin tamamen siyasi ve günlük politika ile ilgili olduğu, dernek şube ve üyelerinin sürekli meydanlarda izinli-izinsiz gösteri ve eylem yaptığı...

Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/31 esas, 2022/620 karar sayılı kararında:"Asıl davada davalıların murislerine ait Tokat ili Turhal ilçesi Kazımkarabekir mahallesi 1140 ada 1 parselde kayıtlı 472,60 m2 arsa üzerine yardımcı dini hizmetler veren Kalem Derneği tarafından arsa maliklerinin rızasıyla davaya konu binanın 2008 yılında yapımına başlandığı ,2011 yılında binanın tamamlandığı ve binanın yine arsa sahiplerinin rızasıyla dernek faaliyetleri için kullanılmaya başlandığı, dava tarihi 15/01/2018 yılına kadarda bu kullanmanın bu şekilde devam ettiği, arsa maliklerinin siz binayı yapın faaliyete başlayın biz tapuyu sonra devrederiz dediği, fakat daha sonra arsa sahiplerinden Mükremi Ekmekçinin derneğin kendi istediği gibi öğrenci okutamadığını ileri sürerek dernek yetkililerinden taşınmazı boşaltarak kendilerine teslim edilmesini istediği, dernek yönetiminin ise arsa maliklerinin sözüne ,inanarak arsa üzerine dernek binasını yaptıkları bina yapılırken ve tamamladıktan sonra dernek faaliyetlerine...

Özetle dernek genel kurulunda dernek üyeleri tarafından seçilen derneğin yürütme ve temsil organı olan yönetim kurulu görevlerini kanuna ve dernek tüzüğüne uygun olarak yerine getirmek zorundadır. Türk Medeni Kanunu'nun derneklere dair hükümleri ile Dernekler Kanunu hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; kanun koyucu, öncelikle genel kurulu olağan toplantıya çağırma görevini yönetim kuruluna verdiği, bu yükümlülüğü yerine getirmeyen veya toplantının yapılmasına rağmen sonuç bildirisini süresinde mülki idare amirliğine bildirmeyen dernek yönetim kurulu başkanına idari para cezası verilmesini öngörerek, derneğin genel kurullarının kanun ve dernek tüzüğünde belirtilen zaman aralıklarında yapılmasını ve derneğin tüzel kişiliğinin devam etmesini öngörmüşken, yönetim kurulunun bu görevini yerine getirip dernek üyelerini usulüne uygun toplantıya çağırmasına rağmen üst üste iki genel kurul toplantısının yapılamamasını ise kendiliğinden sona erme sebebi kabul etmiştir....