Davacı taraf sözleşmenin haksız feshedildiği iddiasıyla denkleştirme tazminatı talep etmiştir. Davalı taraf, sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğini beyan etmiştir. Öncelikle belirtmek gerekir ki; sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğini ispat etme yükü davalı tarafın üzerindedir....
SAVUNMA / Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle; davacı acentenin müvekkil şirket ile imzalanan sözleşmedeki şartlara ve talimatlara uymadığından, 08/05/2017 tarihinde uyarıldığını, 20/09/2017 tarihli Fesih İhbarı ile 3 ay içinde sözleşmenin feshedileceğinin ihbar edildiğini ve 25/12/2017 tarihli Azilname ile acentelik görevinden azledildiğini, dava konusu taleplerin zaman aşımına uğradığını, acentelik sözleşmesinin 3 aylık fesih ihbar süresine riayet edilerek feshedildiğini ve haksız fesih halinin söz konusu olmadığını, davacı acentenin kusuru nedeniyle haklı nedenle feshedildiğinden denkleştirme tazminatı talebinin bir dayanağının bulunmadığını beyanla davanın reddine, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin karşı taraftan tahmiline karar verilmesini talep etmiştir. KANITLAR VE GEREKÇE / Dava; denkleştirme tazminatı istemine ilişkin alacak davasıdır....
Ayrıca ... kodlu Acentelik, 29.12.2017 tarihli Sonlandırma Protokolü ile sonlandırılmış olup, taraflar bu Protokolde “birbirlerinden herhangi tazminat talep etmeyeceklerini” taahhüt etmişlerse de, TTK.md.122/4 hükmü uyarınca bu taahhüt, “Denkleştirme Tazminatı” bakımından geçersizdir. ... TTK.md.122/4 hükmüne göre, “Denkleştirme Tazminatı” talep etme hakkından önceden vazgeçilemez. Taraflar arasındaki sözleşme, Acentelik Sözleşmesi niteliğinde olduğundan, sözleşmede davacıya “Tekel Hakkı” verilmemiş olsa bile, davacı, yasal şartlarının gerçekleştiğini ispat ettiği takdirde “Denkleştirme Bedeli (Tazminatı)” talep etmeye hak kazanacaktır.... acentelik sözleşmeleri bakımından kanunda, “Tekel Hakkı” şartı aranmamıştır. Fakat Bayilik Sözleşmeleri bakımından “Tekel Hakkı” şartı aranmıştır (TTK.md.122/5). Davacının Denkleştirme Tazminatı (Bedeli) talep etmeye hak kazanabilmesi için, TTK.md.122/1 hükmünde belirtilmiş olan “yasal şartların” gerçekleşmiş olması gerekir....
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacının, davalının acentelik sözleşmesi süresince kendisini zarara uğrattığı ve haksız olarak sözleşmenin sona ermesine sebep olması iddiasıyla maddi ve manevi zararının tahsilini talep ettiği, davalının ise sözleşmenin tarafların özgür iradesi ile akdedildiğini ve sözleşmenin feshine ilişkin iddiaların gerçeği yansıtmadığını savunduğu, davacının denkleştirme tazminatı talep edebilmesi için yeni müşteri çevresinin yaratıldığını, var olan müşterilerle ilişkinin geliştirilip genişletildiğini ve bu müşteriler sebebiyle davalının önemli menfaatler elde ettiğini ispat etmesi gerektiği ve bu talebin hakkaniyete uygun olması gerektiği ancak davacının sağlamış olduğu müşterilerden davalının önemli menfaat elde ettiğini kanıtlayamaması ve taraflar arasındaki sözleşmenin davacının talebi ve karşılıklı mutabakatla sona erdirildiği gözetilerek davacının denkleştirme tazminatı talebinin yerinde olmadığı, davacının manevi tazminata ilişkin talebinin...
varması halinde, davacının talep edebileceği denkleştirme tazminatı tutarının 4.055.62,31 TL olduğu mütalaa edildiği anlaşıldı....
Davacı yanın talep ettiği portföy tazminatı talebi TTK'nın 122(1) - a - c maddeleri ve (2) maddesine dayanmaktadır. Acentenin denkleştirme bedeline hak kazanabilmesi için "sözleşmenin denkleştirme talebine İmkân verecek biçimde sona ermesi", "acentenin bulduğu yeni müşteriler sayesinde sözleşme ilişkisinin sona ermesinden sonra da davalının önemli menfaatler elde etmesi", "acentenin ücret kaybına uğraması" ve "denkleştirme bedeli ödenmesinin hakkaniyete uygun olması" şartlarının birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir. Denkleştirme talebi için kanunun aradığı bu şartlar kümülatiftir....
GEREKÇE: Dava, sigorta acentelik sözleşmesinin haksız feshi nedeniyle denkleştirme (portföy) tazminatı istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince, yukarıda açıklanan gerekçe doğrultusunda, davanın kabulüne karar verilmiş, bu karara karşı davalı vekili tarafından, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK'nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleriyle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık yönüyle re'sen yapılmıştır.Somut olayda, taraflar arasında imzalanan 03.03.2010 ve 04.07.2014 tarihli sigorta acentelik sözleşmelerinin davalı tarafından feshedildiği ihtilafsızdır. Uyuşmazlık, feshin haklı nedene dayanıp dayanmadığı ve davacının denkleştirme tazminatı koşullarının bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır....
Bu şartlardan birinin mevcut olmaması halinde sigorta acentesi denkleştirme talep edemeyeceğini, Sigorta acentesi, hakkaniyet gerektirdiği takdirde ve oranda denkleştirme talep edebileceğini, TTK 122 m. uyarınca, acentenin talep edebileceği denkleştirme tazminatı miktarı, son beş yıllık faaliyeti sonucu aldığı tüm ödemelerin ( komisyon, prim vs. ) yıllık ortalamasını aşamayacağını, Beş yıldan daha az süren acentelik ilişkilerinde talep edilebilecek denkleştirme tazminatında azami miktar, faaliyet gösterilen sürenin yıllık ortalaması olduğunu, Haksız ve mesnetsiz davanın esastan reddine,. yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir. Dava, taraflar arasındaki acentelik sözleşmesinin feshi nedeniyle davacı tarafın denkleştirme tazminatının hak kazanıp kazanmadığının belirlenmesine ilişkindir. Mahkememizce deliller toplanmış ve talimat yolu ile bilirkişi raporu aldırılmıştır....
tazminatı olan 64.428.- TL'nin olduğu gibi davalı ... şirketinden tahsiline karar vermenin hakkaniyete aykırılık taşıyacağı, sağlanan tazminattan takdiren 14.428.- TL indirildiği gerekçesiyle takdiren 50.000.- TL tazminatın 01.07.2013 tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasa'nın 2/2 maddesi kapsamında avans faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline, denkleştirme tazminatı bakımından fazlaya ilişkin kısmın reddine, denkleştirme tazminatı dışında subut bulmuş bir maddi tazminat olmadığından bu yönüyle davanın her iki davalı bakımından reddine, manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiştir....
tazminatı ve kar mahrumiyeti tazminat taleplerinin yerinde olduğu, davacının talep edebileceği kar mahrumiyeti tazminatının 252.322,70....
