Gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri mülkiyeti geçirim borcunu doğuran akitlerden (T.M.K.’nun 706. m.) olup, sözleşmede belirtilen miktar ve değerin hayatın ve günün olağan koşullarına uygun olmadığı gibi kamu düzenine ilişkin görev konusu taraf iradesine bırakılmakla sözleşmede belirtilen değerin harç kaybına neden olacağı da gözetilerek, gayrimenkul satış vaadi sözleşmelerine dayalı uyuşmazlıklarda görevli mahkemenin dava tarihindeki değere göre belirlenmesi gerekir. Yargıtay H.G.K.'nun 29.03.2006 gün 2006/14-91-2006/115 sayılı kararında da gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil davaları ile benzer nitelikteki tenkis davalarında da dava tarihindeki değerin esas alınması gerektiği kabul edilmiştir. Somut olayda; dava konusu ... ilçesi ......
Her ne kadar 24.04.1978 tarihli ve 3-4 sayılı Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu Kararında, üzerinde bina bulunan ancak kat mülkiyeti ya da kat irtifakı henüz kurulmamış bir taşınmazdan bağımsız bölüm satış vaadi geçerli kabul edilmiş ise de, İçtihadı Birleştirme Kararının konusu yasalara uygun meydana çıkartılmış bir yapıdır. Kaçak ve hakkında yıkım kararı olan bir yapıda anılan İçtihadı Birleştirme Kararının uygulanması yasaların yaptırıma bağladığı eylemin devamına neden olma sonucunu doğuracağından kaçak binada bağımsız bölüm satışına konu satış vaadi sözleşmesine dayanılarak açılan tapu iptali ve tescil isteğinin reddi gerekir. Zira bu gibi yerler üzerinde kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulamaz. Somut olaya gelince; dava konusu gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine göre 139 ada 16 parsel sayılı taşınmazda 1. katta bulunan dairenin satışının kararlaştırıldığı, dosya içerisinde bulunan ......
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, yüklenici temlikine dayalı tapu iptal ve tescil terditli olarak bedel istemine ilişkindir. Dairemizin önceki kaldırma kararında da belirtildiği şekilde davalılardan Ege Mimarlık ile davalı arsa sahibi T6 arasında kat karşılığı inşaat sözleşmesinin düzenlendiği, sözleşme kapsamında yüklenici Ege Mimarlık hissesine düşen dava konusu bağımsız bölümün yüklenici tarafından adi yazılı satış vaadi sözleşmesi ile davacıya temlik edildiği, yüklenici temlikine dayalı bu tür davalarda yükleniciden temellük eden kişisel hak sahibinin arsa sahibinden ifa talebinin yüklenicinin sözleşmeye göre arsa sahibinden talep edebilecekleri ile sınırlı olduğu, zira yüklenicinin üçüncü kişiyi ancak arsa sahibinden neyi hak kazanmış ise onu temlik edebileceği, bu durumda öncelikle arsa sahibi ile yüklenici arasındaki sözleşme kapsamındaki edimlerin yerine getirip getirilmediğinin tespiti gerekir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 24.03.2006 gününde verilen dilekçe ile gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 14.02.2011 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, 02.09.1996 tarihli satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir....
Noterliğinin 06.02.2008 tarihli 05246 yevmiye No.lu düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine göre dava konusu 4 No.lu bağımsız bölüm müvekkiline 2009 yılında fiilen teslim edildiğini, müvekkilinin kardeşi ve annesi o tarihten bu yana burada ikamet ettiğini, bu hususun tanık beyanları ile sabit olduğunu, 2009 yılından bu yana dava konusu 4 No.lu bağımsız bölüm ile ilgili olarak müvekkiline gerek davalı yüklenici gerekse diğer davalı ... 'nın herhangi bir talepte bulunmadığını, müvekkilinin 4 No.lu bağımsız bölümde 2009 yılından itibaren nizasız ve fasılasız malik sıfatı ile ikamet ettiği tartışmasızken bundan 6 yıl sonra, 2015 yılında diğer davalı ......
Tapu Kanunu'nun ve Türk Medeni Kanunu’nun yukarıda açıklanan hükmü uyarınca; kişisel hak mahiyetinde olan satış vaadi sözleşmesine dayalı hak, tapu kaydına işlenmekle kuvvetlendirilmiş nisbi hak niteliğini kazanır. Bu nedenledir ki, aynı yasa hükümlerine göre, sicile şerh verilen satış vaadi sözleşmesi, 5 yıl süre ile 3. kişilere karşı ileri sürülebilme imkanı bulur. Taşınmaz mal satış vaadi sözleşmesi, tapu kütüğüne şerh edilmiş olsa dahi, lehine satış vaat edilen kişi adına tescil işlemi gerçekleşmedikçe mülkiyetin intikalini sağlamaz. Yukarıda da belirtildiği gibi, Tapu Kanunu'nun 26. maddesi uyarınca; siciline şerh verilen satış vaadi sözleşmesi, 5 yıl süreyle 3. kişilere karşı ileri sürülebilir. Ancak bunun için, anılan süre içerisinde tescil davası açılması ve 3.kişi adına tescil işleminin tamamlanması zorunludur. Bu hak, yukarıda belirtildiği gibi tescil kararı alınıp, tapuya işlenmediği sürece ayni nitelik kazanmaz. Bodrum 2....
Şti. vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, yükleniciden temlik alınan şahsi hakka dayalı ... iptal ve tescil istemine ilişkindir. Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; tapuda ... İli, ... İlçesi, Büyük ... Mah., 22454 ada 2 parselde kayıtlı 15. Kat, 52 bağımsız bölüm mesken niteliğinde kayıtlı olan taşınmazın ... 25. Noterliğinin 04/10/2012 tarih, 24915 yevmiye numaralı gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile, davalı müteahhit şirketin temsile yetkili müdürü ...'a 124.460,00 TL bedelle satıldığını, satış bedelinin de nakden alındığını, satış vaadi sözleşmesinin imzadan hemen sonra 09/10/2012 tarih 9830 yevmiye ile ... siciline şerh ettirildiğini gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine konu, taşınmazın davalılar adına olan ... kaydının iptali ile müvekkili adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir....
Bu durumda dahi kişisel hak yine herkese karşı ileri sürülememekte ancak konusu olan taşınmazla ilgili kişilere karşı ileri sürülebilme imkanına kavuşmaktadır. Bu nedenle gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinden doğan hak esasında kişisel bir hak olmakla beraber ilgili olduğu taşınmazın tapu siciline şerh edildikten sonra ayni hak tesiri de yapabilecek bir kişisel hak türü olarak kabul etmek gerekmektedir. Satış vaadini kabul edene kişisel bir hak sağlayan gayrimenkul satış vaadi sözleşmelerinin TMK'nun 1009 ve Tapu Kanununun 26.maddeleri uyarınca tapu kütüğüne şerh edildikten sonra taşınmazda ayni hak kazanan kişilere karşı ileri sürülebilme olanağı kazanmaktadır. Çünkü kişisel hakkın tapuya işlenilmesiyle sonradan hak kazanan 3.kişiler bu konuda uyarılmış olur. Somut olayda davalı arsa maliki ... AŞ.ile ...-...-... İnşaat Adi Ortaklığı mütaehhit arasında hasılat paylaşım esaslı inşaat sözleşmesi akdedildiği, davacı ile davalı ...-......
Noterliğinin 01.08.2001 tarihli 19553 yevmiye numaralı Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi ile devraldığını, akabinde Antalya/Kemer Noterliğinin 05.05.2003 tarih, 4304 yevmiye numaralı Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi ile hak ve hisselerinin tamamını müvekkiline devrettiğini, diğer davalı T3 ise; dava konusu Antalya İli, Kemer İlçesi, Beldibi Köyü, Akarmut Meşealtı Mevkiinde kâin 331 parsel numaralı gayrimenkulün mirasçısı olan Ümmügülsüm ÜNAL ve Kenan ÜNAL’ın mirasçılık hak ve hisselerinin tamamını, Antalya 1.Noterliği 13.08.2001 tarihli 20512 yevmiye numaralı Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi ile devraldığını, yine davalı T3, mirasçı Mustafa ÜNAL’ın mirasçılık hak ve hisselerinin tamamını da Antalya 1.Noterliğinin 01.08.2001 tarihli 19515 yevmiye numaralı Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi ile devraldığını, akabinde ise Antalya/Kemer Noterliğinin 18.04.2003 tarih, 3587 yevmiye numaralı Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi ile hak ve hisselerinin tamamının müvekkille devrettiğini, müvekkilinin...
Davalılar vekili, müvekkilleri ile davadışı yüklenici arasında,02.08.2007 tarihli düzenleme şeklinde kat karşılığı gayrimenkul satış vaadi ve inşaat sözleşmesi imzalandığını sözleşme uyarınca iki dairenin yüklenicinin gösterdiği kişilere devrinin yapıldığını inşaatın belirli bir aşamaya gelmemesi nedeniyle dava dışı yüklenicinin 8 no'lu daireyi almaya hak kazanmadığını öne sürerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur....
