UYUŞMAZLIK: Dava, Eser Sahipliğinden Kaynaklı Mali ve Manevi Hakların İhlali iddialarından kaynaklı hukuki korunma istemlerine yöneliktir. Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; Davacıya ait olduğu iddia edilen "..." isimli makalenin 5846 sayılı Kanun bağlamında eser vasfının bulunup bulunmadığı, davalının yazarı olduğu "..." isimli makalenin, davacıya ait olduğu iddia edilen eser sahipliğinden kaynaklı mali-manevi hakları ihlal edecek nitelikte olup olmadığı, buna bağlı olarak; 5846 sayılı Kanun m.70/3 hükmü uyarınca davalının yayımlattığı makale nedeniyle elde ettiği kâr miktarının ne kadar olduğu, aynı Kanun m.70/1 hükmü uyarınca davacının davalıdan manevi tazminat isteminde bulunup bulunamayacağı hususlarına ilişkin olduğu tespit edilmiştir. Davanın açılmasını müteakip dava dilekçesi davalıya tebliğ edilmiş, davalı süresi içinde cevap dilekçesi sunmadığından dilekçe teati aşaması tamamlanmış, davacı yanın ibraz ettiği deliller alınmış, ......
Somut olaya gelince davacı yanca davalı ile aralarındaki eser sözleşmesi kapsamında saç ekimi yapıldığını ancak işlemin hatalı olmasından kaynaklı maddi ve manevi tazminat istenildiği, davalı yanca husumet yokluğundan davanın reddinin savunulduğu, Mahkemece, davacı tarafından taraflar arasında eser sözleşmesi kurulduğu kanıtlanamadığından husumet yokluğundan davanın reddine karar verilmiştir. Ancak, Mahkemece yapılan inceleme ve araştırmanın karar vermeye elverişli olduğu söylenemez....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik verilen hüküm süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmış olup rücuen alacak istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, davacı vekilince yasal süresi içerisinde temyiz edilmiştir. Dava, davacı ile davalı ... arasındaki eser sözleşmesinin ifası sırasında dava dışı üçüncü kişi Necati Eraslan’ın 21.09.2005 tarihinde kaya ıslahı yapım işi sırasında iki kayanın arasına sıkışarak iş kazası sonucunda vefat ettiği, müteveffanın mirasçıları tarafından Yozgat Valiliği Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü ve davalılar aleyhine Ankara İş Mahkemesinde açılan maddi ve manevi tazminatın ödenmesi üzerine genel hükümlere istinaden açılmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi - K A R A R - Uyuşmazlık, eser sözleşmesinden kaynaklanmış olup, ayıplı ifa nedeni ile uğranılan maddi ve manevi zararın tazminine ilişkindir. 1-Davacı vekilince açılan, maddi ve manevi tazminat davası sonucunda mahkemece; manevi tazminat davasının açılmamış sayılmasına, maddi tazminat davasının kısmen kabulüne karar verilmiş olup, verilen kararın taraf vekilince temyiz edilmesi üzerine Dairemizce 2021/1113 Esas, 2021/2085 Karar sayılı ilamı ile yerel mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir. Bu kez, Dairemiz kararına karşı taraf vekillerince karar düzeltme talebinde bulunulmuştur....
söz konusu olduğundan hekim ile hasta müvekkili arasında akde edilen sözleşmenin eser sözleşmesi niteliğinde olduğunu, eser sözleşmesinin de yükleniciye izlediği yolu gözetmeksizin sonucu vaat edildiği şekilde meydana getirme borcunu yüklemesidir, bu bağlamda da sözleşme gereği vaatlerin yerine getirilmediği gibi müvekkilinin psikolojik olarak da zor durumda kalmasınına sebebiyet verildiğinden , yanlış ve hatalı yapılan operasyon için fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik müvekkili adına 15.000- TL maddi, 75.000- TL manevi tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Bu kapsamda Dairemizce 07/12/2020 tarihli aktüerya raporunda hesaplanan 122.618,73 TL'den kusur orantısı yapılarak ilk peşin sermaye değerli gelir ile geçici iş göremezlik ödeneği olarak toplam 44.860,24 'nin çıkarılması ile bakiye 77.758,49 TL maddi tazminat hüküm altına alınmıştır. 3- Üzerinde durulması gerekli bir diğer uyuşmazlık manevi tazminat alacağı noktasındadır. Hakimin manevi tazminat adı ile manevi zararının giderilmesine yönelik karar vereceği para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir....
Eldeki uyuşmazlıkta da; davacı yan FSEK m.84 hükmünden kaynaklı istemlerde bulunmamış, davasının temelini davaya konu görüntülerin "eser" olma vasfına dayandırarak eser sahipliğinden kaynaklı mali ve manevi hakların ihlal edildiği iddiasıyla istemlerde bulunmuştur. Dava konusu görüntüler "eser" vasfını haiz olmadığından ve HMK m.26 hükmü uyarınca da davacının aslında FSEK m.84 hükmünden kaynaklı haksız rekabete ilişkin istemlerde bulunduğu şeklinde değerlendirme yapılamayacağından, eser sahipliğinden kaynaklı mali ve manevi hakların ihlali isteminden kaynaklı tecavüzün meni, refi, telif tazminatı, elde edilen kazancın iadesi ve manevi tazminata ilişkin istemlerinin reddine karar verilmiştir. Yukarıda izah edilen gerekçelerle aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir. HÜKÜM: 1-Davalı ...'...
İSTANBUL 3.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/108 KARAR NO : 2023/22 DAVA : FSEK - ESER SAHİPLİĞİ VE MALİ - MANEVİ HAKLARIN İHLALİNİN TESPİTİ, MADDİ - MANEVİ TAZMİNAT DAVA TARİHİ : 16/01/2018 KARAR TARİHİ : 09/02/2023 HSK’nın 04/11/2021 tarih ve 1111 sayılı kararı gereğince İstanbul 3. ve 4. FSHH Mahkemelerinin 11/11/2021 tarihi itibarıyla faaliyete geçirilmesine, 1. FSHH Mahkemesinde görülmekte olan tek esaslı dava, iş ve arşiv dosyalarının Mahkememize devrine karar verildiğinden, İstanbul 1. FSHHM'nin 2018/21 E. sayılı davası Mahkememize tevzi edilerek 2021/108 E. sırasına kaydı yapılmakla, Mahkememizde görülmekte bulunan FSEK - Eser Sahipliği ve Mali - Manevi Hakların İhlalinin Tespiti, Maddi - Manevi Tazminat ile Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılamasının sonunda....
Mahkemece her ne kadar taraflar arasındaki ilişki eser sözleşmesi olarak nitelendirilmiş ise de, Radyo ve Televizyon Kuruluşlarının ürünler üzerindeki manevi ve mali hakları belirlenmesi, korunması 5846 Sayılı Kanun kapsamındadır. Davacı taraf senaryo yazarak davalı için eser ürettiğini iddia etmiştir. Bu durumda 5846 Sayılı Kanunun … Ve 6769 Sayılı SMK'nun … maddesi gözetildiğinde dava konusu uyuşmazlıkla ilgili olarak fikri ve sınai haklar hukuk mahkemesi görevlidir. ...” gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Fikri ve Sinai Haklar Mahkemesi ise “... Taraflar arasında imzalanmış bir sözleşme ve bu sözleşme doğrultusunda 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu anlamında oluşturulmuş bir eser ve bu eserden kaynaklı herhangi bir hak talebi söz konusu değildir. Davacı, sözleşme görüşmelerinden doğan sorumluluk (culpa in contrahendo) esasına dayalı olarak tazminat talebinde bulunmaktadır....
Bilindiği üzere bir davada maddi olguları ileri sürüp kanıtlamak taraflara, buna uygun olarak da uygulanacak yasa maddelerini bulmak, olayın hukuki nitelendirmesini yapmak ve uygulamak görevi hakime aittir (HUMK 76.md.). Davaya dayanak yapılan maddi olgu, burnun estetik ameliyat yapılmak suretiyle istenilen ve kararlaştırılan biçime uygun güzel bir görünüm kazandırılmasıdır. Varılmak istenilen sonucun ve buna dayalı olguların hukuki nitelendirilmesi yapıldığında ise, yanlar arasında BK.’nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi ilişkisinin bulunduğu açıklıkla ortadadır. Eser sözleşmelerini diğer iş görme sözleşmelerinden ayıran önemli hususlardan birisi de sonuç sorumluluğu, yani tarafların iradeleri doğrultusunda yüklenici tarafından bir sonucun meydana getirilmesi taahhüdüdür. Burada vekâlet akdindeki gibi sonuç taahhüt edilmeksizin sadece bir işin görülmesi taahhüdü bulunmamakta, bir eserin-sonucun yaratılıp teslim edilmesi borcu altına girilmektedir....
