KANAT VE GEREKÇE Asıl davada ve birleşen davada dava konusu uyuşmazlık, davacının dayandığı anahtarlık modellerinin FSEK anlamında eser niteliğinde olup olmadığı, davacının eser sahibi olup olmadığı, davacının eser sahibi olduğunu iddia ettiği anahtarlık modellerinin davalılardan ... İlaç şirketi tarafından diğer davalı Beta Plastik şirketine yaptırılıp yaptırılmadığı, davalıların bundan dolayı hukuki sorumluluklarının bulunup bulunmadığı, varsa davacının maddi ve manevi zararının ya da talep edebileceği telif tazminatının ne olduğu, tespit, ref, men, maddi ve manevi tazminat ve ilan taleplerinin yerinde olup olmadığı hususlarına ilişkindir. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) korumasından yararlanabilmek için öncelikle fikri ürünün eser niteliğine sahip olması gerekmektedir. 5846 sayılı Kanun'da eserlerin neler olabileceği açıkça sayılmıştır ve bu eserler sınırlı sayı ilkesine tabidir....
O halde mahkemece yapılması gereken iş, olayda yaralanan davacı ile iş sahibi davalı arasındaki hukuksal ilişkinin işçi-işveren ilişkisi olmadığı, eser sözleşmesinden kaynaklanan yüklenici ve iş sahibi ilişkisi olduğu gözetilerek zararlı sonuçla illiyetli kusur oranlarının belirlenmesine yönelik olarak bilirkişi kurulundan ek rapor alınmak suretiyle inceleme yaptırılması, yukarıda açıklanan ilkeler uyarınca ceza dosyasındaki bilirkişi raporları da birlikte değerlendirilerek tarafların kusur durumlarının belirlenmesi ve varılacak sonuca göre davacının maddi ve manevi tazminat talepleri hakkında karar verilmesinden ibarettir. Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın davacı yararına bozulması gerekmiştir....
Dava, eser sözleşmesi niteliğinde estetik amaçlı diş tedavi sözleşmesinden kaynaklanan maddi ve manevi tazminat talebine ilişkindir. Eser sözleşmesini düzenleyen TBK'nın 470. maddesi uyarınca yüklenicinin edimi, bir eser meydana getirmeyi, iş sahibinin edimi ise karşılığında bedel ödemeyi üstlenmesidir. Eser sözleşmesinin bu vasfı gereği yüklenici sonucu garanti etmektedir. Davacı, diş tedavisi ve protez amaçlı davalıya başvurmuş olduğuna göre, istenilen ve kararlaştırılan amaca uygun güzel bir görünüm sağlanmasının taraflar arasındaki eser sözleşmesinin konusu olduğu açıktır. Burada sözleşme yapılmasının nedeni belli bir sonucun ortaya çıkmasıdır. Eser yüklenicinin sanat ve becerisini gerektiren bir emek sarfı ile gerçekleşen sonuç olup, yüklenici eseri iş sahibinin yararına olacak şekilde ve ona hiçbir zarar vermeden meydana getirmek yükümlülüğü altındadır....
Dosya, dava konusu edilen çizimlerin eser niteliğine sahip olup olmadığı, davacının eser sahibi olup olmadığı, davalının davacının eser sahipliğinden kaynaklı maddi ve manevi haklarını ihlal edip etmediği, tazminat koşulları oluştuysa miktarı hususlarında rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 23/09/2021 tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporlarında; "dava konusu uyuşmazlıktaki davacıya ait dava konusu 16 adet grafik resmin FSEK m.4 anlamında güzel sanat eseri olduğu, davacının davaya konu 167 adet grafik resmin FSEK m.11 çerçevesindeki karine çerçevesinde eser sahibi olduğu, eser sahibi davacının mali haklarından FSEK m.21'deki mali hakkının ihlal edildiği, davacının talep edeceği telif ücretinin 12.000,00 TL olabileceği, bu çerçevede davacının bu bedelin 3 katını FSEK m.68 çerçevesinde talep etme hakkının olduğu, davacının FSEK 15.'...
Şöyle ki; Davalı ile davacıların murisi arasında, baca temizliği konusunda sözleşmenin varlığı çekişmesiz olup; bu sözleşme hukuki niteliği itibariyle 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 355. ve devamı maddelerinde düzenlenmiş bulunan eser sözleşmesidir. Bunun doğal sonucu olarak, eser sözleşmesinin ifası sırasında meydana gelen ölüm nedeniyle ölenin yakınlarınca açılan tazminat istemli eldeki davada hizmet sözleşmesi değil eser sözleşmesinin hukuksal özelliklerinin gözetilmesi gerekmektedir. Zira, eser sözleşmesinde iş sahibi ve yüklenicinin yükümlülükleri ve eser sözleşmesinin yasal dayanağı ile ilkeleri, hizmet sözleşmesinden de haksız eyleme dayalı tazminat taleplerinde uygulanacak ilkelerden de farklılık göstermektedir. Bu nedenle, iş sahibi/davalı yönünden ceza mahkemesinde tespit olunan maddi olgularla hukuk hakimi bağlı olmakla birlikte kusur oranına ilişkin saptamayla bağlı değildir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:TÜKETİCİ MAHKEMESİ Dava dilekçesinde 2.000 TL bedelli senet nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ile 2.000 TL manevi 1.00 TL maddi tazminatın, faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile 25.10.2006 vadeli 2.000 TL bedelli senet nedeniyle borçlu olmadığının tespiti maddi ve manevi tazminat talebinin reddi cihetine gidilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davada, eser sözleşmesi nedeniyle 2.000 TL borçlu olmadığının tespiti ile 100 TL maddi, 2.000 TL manevi tazminatın tahsili istenilmiştir....
Mahkemece, maddi tazminat talebi atiye bırakıldığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına, manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 15.000,00 TL manevi tazminatın 13/04/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, fazla manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir. 1-Dava, vekillik sözleşmesinden kaynaklanan özen borcuna aykırılık olgusuna dayanmaktadır (B.K. 386, 390 md). Vekil, iş görürken yöneldiği sonucun elde edilmemesinden değil de, bu sonuca ulaşmak için yaptığı uğraşların özenle görülmemesinden sorumludur. Vekilin sorumluluğu, genel olarak işçinin sorumluluğuna ilişkin kurallara bağlıdır (B.K. 390/II). Vekil, işçi gibi özenle davranmak zorunda olup, hafif kusurundan bile sorumludur (B.K. 321/1 md). O nedenle doktorun meslek alanı içinde olan bütün kusurları (hafif de olsa) sorumluluğun unsuru olarak kabul edilmelidir....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, estetik müdahaleden kaynaklanan maddi ve manevi tazminat talebine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 nci maddeleri, 6098 sayılı TBK 470-486 maddeleri 3. Değerlendirme 1. Taraflar arasında 6098 sayılı TBK'nın 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi ilişkisi bulunduğu ihtilaf konusu değildir. Sözleşme ile davacıya estetik müdahalelerde bulunulması kararlaştırılmıştır. Davacı ile davalı arasındaki sözleşmenin niteliği itibariyle hekim ile hasta arasında tedaviye ilişkin sözleşmeden farklı olduğu ve eser sözleşmesi hükümlerinin uygulanması gerektiği anlaşılmaktadır. Eser sözleşmesini düzenleyen TBK'nın 470. maddesi uyarınca yüklenicinin edimi bir eser meydana getirmeyi; iş sahibinin edimi ise, karşılığında bedel ödemeyi üstlenmesidir....
, izinsiz işleme olan oyununun afişinde davacıların eser sahibi olarak gösterilmediğinden FSEK'in 15. maddesinde düzenlenen manevi hakkın ihlali nedeniyle manevi tazminat talep şartlarının oluştuğu, davacıların fikri haklarının ihlal edilmesinden kaynaklı haksız fiile dayalı olarak her iki davalının da sorumluluğunun bulunduğu ve bu nedenle her iki davalıya da husumetin yöneltilebileceği gerekçesiyle, maddi tazminat isteminin kabulü ile, davacıların her biri için 5.000 'er TL olmak üzere 10.000 TL maddi tazminatın, manevi tazminat isteminin ise kısmen kabulü ile, her bir davacı için 5.000'er TL olmak üzere 10.000 TL manevi tazminatın 09.01.2007 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, eser sözleşmesinden kaynaklı menfi tespit ile maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK'nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır. Taraflar arasında düzenlenen sözleşme niteliği itibariyle 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesidir....
