"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 13.10.2004 gününde verilen dilekçe ile maden arama katkı payı alacağı istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 26.05.2006 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _K A R A R_ Dava, 29.08.1990 tarihli rödövans sözleşmesinden kaynaklanan rödovans payı alacağının tahsili istemiyle açılmıştır. Davalı, rödovans sözleşmesinin 6/e maddesi hükmünce rödovans payının ancak sahada üretim yapılması halinde ödeneceğini, dava konusu dönemi kapsayan tarihlerde üretim yapılmadığını, açılan davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, dava savunma doğrultusunda reddedilmiştir. Hükmü, davacı temyiz etmiştir....
Dosya kapsamında, davacının evlilik birliği içinde düzensiz, davalının düzenli olarak çalışmalarının bulunduğu anlaşıldığına göre, davacının dava konusu Tufanbeyli’deki taşınmaz üzerindeki ev ve Reşatbey’deki taşınmaz üzerinde katkı payı alacağı hakkı olmakla birlikte, hayatın olağan akışı gereği davacının katkısının davalının katkısından daha az olduğu, bu nedenle mahkemenin belirlediği %50 katkı oranı yerinde olmadığı gibi, Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin belirlediği %10 katkı oranı da az olduğundan, 6098 sayılı TBK’nin 50 ve 51. maddeleri ile TKM’nin 152. maddesi gereği katkı oranı hakkaniyete uygun olarak takdir edilip belirlenerek katkı payı alacağına hükmedilmesi gerekirken, dosya kapsamına uymayan gerekçelerle yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile 6100 sayılı HMK'nin 373/2. maddesi uyarınca ... Bölge Adliye Mahkemesi 2....
Dava; katkı payı alacağına ilişkin olduğuna,davacı tarafça yargılama sırasında dava katkı payı alacağına hasredildiğine, bu tür davalarda faiz başlangıç tarihinin dava tarihinden itibaren başlatılması gerektiğine,ancak davacı tarafça ıslah dilekçesiyle alacağa faiz işletilmesi istenildiğine göre, mahkemece ıslah tarihinden itibaren faiz yürütülmüş olmasında bir isabetsizlik bulunmadığından davacı vekili ile davalı vekilinin sair temyiz itirazları yerinde bulunmamaktadır. ......... Ancak, davacı vekili dava dilekçesinde, evlilik birliği içerisinde edinilen taşınmazın alınmasına yapılan katkı nedeniyle katkı payı alacağı isteğinde bulunmuştur. Taraflar arasındaki ortaklığın giderilmesine ilişkin davanı....... 2012/210 Esas sayılı dosyasında devam ettiği bildirilmiştir....
Rüzgar Enerjisine Dayalı Üretim Tesisi Kurmak Üzere Yapılan Başvurulara İlişkin Yarışma Yönetmeliğinin 9. maddesi ise, "Toplam RES Katkı Payı tutarının heplanması için aşağıdaki formül uygulanır: Toplam RES Katkı Payı Tutarı= kr* E*TÜFE Kr = Şirket tarafından ...’a kilovatsaat (kWh) başına ödenmesi taahhüt edilen kuruş/kWh cinsinden RES katkı payı, E=Bir önceki yılda gerçekleşen Yıllık net elektrik enerjisi üretimi (kWh) TÜFE=... tarafından Ocak ayında açıklanan bir önceki yılın aynı ayına göre yıllık tüketici fiyat endeksi" düzenlemesini içermektedir. Taraflar arasındaki RES Katkı Payı Anlaşmasının 3. maddesi de "Şirketin bağlantı hakkı kazandığı RES projesinde üretilecek her bir kWh elektrik enerjisi üzerinden 2,9 kr/kWh olarak belirlenen yarışma sonucuna esas RES Katkı Payı tutarı aşağıdaki yöntem ile ... tarafından hesaplanacaktır....
Davacı tarafın dava dilekçesindeki şirket yönünden talebi, davalının şirketteki payı iken hükme esas alınan ek heyet raporu incelendiğinde az yukarıda izah edildiği üzere davacının talebi aşılarak tespit edilen %30.85 katkı oranı kullanmak suretiyle talep konusu olmayan şirketin kuruluş sermayesinden, 2005 yılında yapılan sermaye arttırımından, sermaye arttırımı ile oluşan değer artışından ayrı ayrı alacak hesaplandığı anlaşılmaktadır. Mahkemece, talep konusu davalının şirketteki %90 payı yönünden temyiz edenin müktesep hakları gözetilerek Dairenin uyguladığı ilke ve esaslar çerçevesinde davacı lehine katkı payı alacağı hesaplanması gerekirken yazılı şekilde hatalı hesaplamanın hükme esas alınması bozma nedeni yapılmıştır....
O halde, davacının çalışarak taşınmazların edinilmesine katkısı sabit olup, mahkemece yapılacak iş, yukarıda açıklanan yasal düzenleme ve ilkeler uyarınca, davacının katkı payı oranının belirlenmesi, bir katkı oranı belirlenemediği takdirde, TMK'nin 4. ve TBK'nin 50. maddesi uyarınca, hukuk ve hakkaniyete uygun bir katkı oranı takdir edilerek yukarda açıklanan yasal düzenleme ve ilkeler uyarınca hesaplanacak davacının katkı payı alacağına hükmedilmesi gerekirken denetimi mümkün olmayacak şekilde karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir....
Sonra, her bir eşin alışkanlıkları, ekonomik ve sosyal statüleri gözetilerek, kişisel harcamaları ile ayrıca kocanın 743 Sayılı TKM'nın 152. maddesi gereğince evi geçindirme yükümlülüğü nedeniyle yapabileceği harcama, eşlerin kendi gelirlerinden düşülerek, gerçekleştirebilecekleri tasarruf miktarları ayrı ayrı tespit edilmeli, daha sonra her eşin tasarruf miktarının, birlikte yaptıkları toplam tasarruf miktarı içindeki oranı belirlenmelidir. Her bir eşin bulunan bu tasarruf oranı, çalışmaları karşılığı elde ettikleri gelirleriyle malın alımına yaptıkları katkı oranı olarak kabul edilerek, tasfiyeye konu malın dava tarihi itibariyle belirlenecek sürüm (rayiç) değeri ile çarpılmak suretiyle katkı payı alacağı miktarları hesaplanmalıdır. Sözü edilen değer tespiti, belirleme ve hesaplamaların yapılabilmesi için gerek görülmesi durumunda konusunun uzmanı bilirkişi veya bilirkişilerden de yardım alınmalıdır....
Dava konusu yazlık villanın üyelere tamamlanmamış şekilde evlilik içinde teslim edildiği ve boşanma dava tarihine kadar yapılan ödemelerin tarihleri dikkate alındığında davacının isteğinin katkı payı alacağı niteliğinde olduğu anlaşılmaktadır....
GEREKÇE:Dava, RES Katkı Payı Anlaşması kapsamında düzenlenen faturaya dayalı istirdat istemine ilişkindir. Birleştirmeye konu Mahkememizin 2022/91 esa sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı... Elektirik Üretim AŞ ile davalı...arasında Koru Enerji Üretim Santrali için 22.12. 2011 tarihinde imzalanan “RES Katkı Payı Anlaşması” çerçevesinde düzenlenen 21.01.2022 tarihli 19.349.060,90-TL'lik RES Katkı Payı Faturasının, RES Katkı Payı Hesabı Yönetmeliği'nin RES Katkı Payı formülü ve hesaplamasının düzenlendiği 9. Ve 10. maddelerine aykırı olarak fazla hesaplandığın dan bahisle ödenmek zorunda kalınan bedelin istirdat istemiyle açıldığı , derdest olduğu , dava açma tarihinin iş bu davadan önce olduğu anlaşılmıştır. H.M.K.'...
Mahkemece, evlilik birliği içerisinde edinilen taşınmaza davacının geliri ve akrabalarından borç alarak katkıda bulunduğunun tespiti doğru ise de dosyanın incelenmesinden davacı tarafın taşınmazın alınmasında kabul edilen katkı oranının ne olduğu hususunda bilirkişi raporu aldırılmadığı gibi gerekçeli kararda da bu hususta bir netlik bulunmadığı anlaşılmaktadır. Halbuki katkı oranının tespiti davacının katkı payı alacağının belirlenmesi için önemlidir. Mahkemece yapılması gereken yukarıda belirtilen ilke ve esaslar çerçevesinde davacının katkı oranının tespiti amacıyla gerekirse konunun uzmanı bilirkişi yada bilirkişilerden hüküm kurmaya ve denetime elverişli rapor aldırılarak davacının katkı oranının belirlenmesi ve taşınmazın tespit edilen dava tarihindeki değeri ile çarpılarak katkı payı alacağı miktarının belirlenmesi ve sonucuna göre talep miktarıda gözetilerek davacı lehine katılma alacağı hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisis hatalı olup bozmayı gerektirmiştir....
