Her ne kadar, Asliye Hukuk Mahkemesince uyuşmazlığın Türk Medeni Yasasının 173 ve 187. maddeleri uyarınca Aile Hukukunu ilgilendirdiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmişse de, uyuşmazlıkta davacının, eşin soyadının kullanılmasına izin istemi sözkonusu olmayıp, evlilikle birlikte kullanılan kızlık soyadının iptali istendiği anlaşılmakla, 5490 Sayılı Yasanın 35. vd. maddeleri uyarınca nüfus kayıt düzeltilmesine ilişkin davanın genel hükümlere göre Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekir. SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle; H.Y.U.Y.’nın 25. ve 26. maddeleri gereğince Şişli 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 08/05/2008 gününde oybirliğiyle karar verildi....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Çocuğun Annesinin Soyadının Kullanmasına İzin Verilmesi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1- Davacı anne, boşanma kararı ile velayetleri kendisine bırakılan çocukların soyadlarının değiştirilerek kendi soyadı olan "..." olarak düzeltilmesini talep etmiş, mahkemece; "davanın genel hükümlere dayalı soyadının düzeltilmesi davası olması sebebiyle Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu" gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir....

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ; "...müşterek çocuğun uzun yıllardır babasını görmediği, ve kendisi ile ilgilenmeyen babasının soyadını kullanmak istemediği, bu seçimi yapmanın yasal olarak mümkün hale geldiği, müşterek çocuğun annenin soyadını taşımasında üstün menfaati bulunduğundan bu nedenle müşterek çocuk Senanın soyadının davacı nın kızlık soyadı olan " GÜMÜŞTAŞ " soyadını kullanmasına izin verilmesi..."gerekçesi ile; "Davanın KABULÜ ile tarafların müşterek çocuğu 07/01/2007 doğumlu, TC kimlik nolu Senanın annesinin soyadı olan GÜMÜŞTAŞ soyadını kullanmasına izin verilmesine, nüfus kaydının "GÜMÜŞTAŞ" olarak düzeltilmesine,"karar verilmiştir. İSTİNAFA BAŞVURAN TARAF VE İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı erkek, davanın reddi gerektiğini ileri sürmek suretiyle hükmün tamamı yönünden istinaf yasa yoluna başvurmuştur. Davacı kadın istinaf yasa yoluna başvurmamıştır....

Taraflar arasındaki dava sonucunda verilen hükme yönelik; Davacı vekili ; müvekkili ile kocasının boşandıklarını, boşanma kararının 11/12/2013 tarihinde kesinleşmiş olduğunu, tarafların boşanmadan önce de fiilen ayrı yaşamaya başladıklarını, çünkü kocasının başka bir kadınla ilişkisinin bulunduğunu, müvekkilinin başka bir adrese taşındığını, bu durumun kayıtlardan da anlaşılacağını, müvekkili ile davalının hiçbir şekilde görüşmediklerini, müvekkili ile davalı boşandıktan sonra müvekkilinin kızı ile ikamet adresinde yaşamaya başladığını, müvekkilinin maaşının kesilmesine dayanak teşkil eden soruşturma ve soruşturma aşamasında alınan tanık beyanlarının gerçeği yansıtmamakta olduğunu ve müvekkile husumet besleyen kişilerin asılsız iftiralarından ibaret olduğunu belirterek istinaf başvurusunda bulunmuştur. Dava; kurum işleminin iptali talebine ilişkindir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Y A R G I T A Y K A R A R I Dava; boşanan kadının, boşandığı eşinin soyadını kullanması ve bunun nüfusa tescil edilmesi istemine ilişkindir. Türk Medeni Kanununun 173. maddesinin ikinci fıkrasına göre görülmesi gereken davanın bu niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 2.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 2.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 12.02.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi....

"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili, dava dilekçesinde davacının velayeti altındaki kızının babası (davacının boşandığı eşi) ...'un soyadını taşıdığını, bunun kendi soyadı olan Akyol olarak değiştirilmesini istemiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı ... idaresi temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: 4721 Sayılı Türk Medeni Kanununun 321.maddesi hükmüne göre, evlilik birliği içinde doğan çocuk ailenin yani babanın soyadını taşır. Boşanma veya ölüm üzerine velayetin annede olması soyadında herhangi bir değişikliğe sebep olamaz. Ayrıca; 2525 Sayılı Kanunun 4.maddesinin 2.fıkrası da evliliğin feshi veya boşanma hallerinde çocuk anasına tevdi edilmiş olsa bile babanın seçtiği veya seçeceği soyadını alacağı emredici kuralını getirmiştir....

Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Boşanma Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı kadın tarafından erkeğin soyadını kullanmaya izin talebi yönünden; davalı erkek tarafından ise tamamına yönelik olarak temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Davacı kadının erkeğin soyadını kullanmaya izin talebi yönünden temyiz itirazlarının incelenmesinde; İlk derece mahkemesince kadının erkeğin soyadını kullanmaya izin talebi yönünden olumlu olumsuz bir karar verilmediği, davacı kadın tarafından istinaf kanun yoluna başvurmadığı, anlaşılmaktadır....

Sulh Hukuk Mahkemesi ise, 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36. maddesinin 1/a bendinde, nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davalarının düzeltmeyi isteyen şahısların yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli Asliye Hukuk Mahkemesinde açılacağı, Aynı Kanunun b fıkrasında ise ad ve soyada ilişkin düzenleme bulunduğundan bahisle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Soyadının değiştirilmesi istemi 6100 sayılı HMK.'nun 382/2-a-2 de çekişmesiz yargı işi olarak düzenlenmiştir. HMK 383. maddeye göre çekişmesiz yargı işinde görevli mahkeme aksine bir düzenleme olmadığı surette Sulh Hukuk Mahkemesidir. 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36. maddesinin 1/a bendinde, nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davalarının düzeltmeyi isteyen şahısların yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli Asliye Hukuk Mahkemesi'nde açılacağı hükme bağlanmıştır. Aynı Kanunun b fıkrasında ise ad ve soyada ilişkin düzenleme bulunmaktadır....

Aile Mahkemesi'nin 24/11/2020 tarih 2020/20 esas 2020/476 karar sayılı ilamında özetle; Davacının davasının kabulü ile; Müşterek çocuk Hatay ili Hassa ilçesi Yeni Mahallesi/Köyü cilt 5, hane 185, BSN 43'te nüfusa kayıtlı İsmet ve Evin kızı Sarıçam 03/01/2013 doğumlu T5 (TC Kimlik No:) "Kol" olan soyisminin "Murat" olarak düzeltilmesine ve nüfus kayıtlarına tesciline karar verildiği, davalı T3 aleyhine yargılama giderine hükmedildiği anlaşılmış, Davalı Nüfus Müdürlüğü istinaf dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, soyadı değiştirmek istenen T5 doğum tarihi olan 03/01/2013 tarihinden bir gün sonra babası tarafından tanınarak babanın soyadını aldığını, böylece çocuk reşit oluncaya kadar veya baba soyadını değiştirmedikçe soyadı değiştirme konusunun yasal olarak kapandığını, velayet hakkının annede olması nedeniyle anneye böyle bir dava açma hakkı verilemeyeceğini, bu nedenlerle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması için istinaf kanun yoluna...

ile yeniden esas hakkında hüküm kurmak suretiyle, kadın yararına muacceliyet tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte aylık 15.000,00 TL tedbir nafakasına, kadın yararına kararın kesinleşmesinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte aylık 20.000,00 TL yoksulluk nafakasına, kadının "..." soyadını kullanmasına izin verilmesine, kadın lehine soyadı kullanılmasına izin davası nedeniyle maktu vekâlet ücretine, erkeğin tüm, kadının diğer yönlere yönelik istinaf başvurusunun 6100 sayılı Kanun’un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir....