Bilirkişi kök raporunda, sunulan bilanço üzerinden yapılan değerlendirme sonucunda şirketin borca batık olduğu, iflâstan kurtulmasının mümkün bulunmadığı belirtilmiştir. İflâsın ertelenmesi talebinde bulunan şirket vekili tarafından sunulan ek iyileştirme projesi hakkında aynı heyetten alınan ek raporda ise, borca batıklığın devam ettiği, somut projelerin hayata geçirilmesi ile borca batıklıktan kurtuluş ümidinin doğduğu belirtilmiş, mahkemece bu rapor hükme esas alınarak iflâsın ertelenmesine karar verilmiştir. İflasın ertelenmesinde, borca batıklığın tespiti sırasında kaydî değerlerin değil, rayiç değerlerin esas alınması gerekir....
. - K A R A R - İflasın ertelenmesini talep eden şirket yetkilisi, inşaat alanında faaliyette bulunan şirketin yatırımlarını kredi yoluyla yapması ve global krizin etkisiyle borca batık hale geldiğini, sunulan iyileştirme projesinde öngörülen tedbirlerin uygulanmasıyla borca batıklıktan kurtulmasının mümkün olduğunu belirterek, şirketin iflasının bir yıl süreyle ertelenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Fakat anılan tedbir kararları verilmesine rağmen borca batıklığın arttığı, şirketin gerekli iyileşmeyi göstermeyip borca batıklıktan kurtulamadığı, dosyanın Yargıtayda inceleme tarihi itibariyle erteleme tedbirlerinin üzerinden beş yıl geçtiği görülmüştür....
Bunun için borçlu şirket tarafından mahkemeye ibraz edilen bilanço ile mali durumun iyileştirilebilmesi amacıyla şirket tarafından bildirilen proje üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak, rayiç değerler ve yapılan araştırma ve inceleme sonucu elde edilen gerçekçi verilere göre bilirkişilerce yeniden oluşturulacak şirket bilançosu (borca batıklık bilançosu) da dikkate alınıp bir sonuca gidilmelidir. İflasın ertelenmesinin amacı, borca batık sermaye şirketinin mali durumunu düzelterek borca batıklıktan kurtulmasının sağlanmasıdır. Borca batıklıktan kurtulma ise tüm borçların ödenmesi anlamına gelmeyip, aktifin pasiften fazla olmasını ifade eder....
Projenin ciddi ve inandırıcılığı öncelikle ve özellikle sermaye ve/veya kârlılığın ne şekilde arttırılacağı ve borca batıklıktan kurtulmanın ne şekilde sağlanacağı somut, belgelere dayalı ve gerçekçi bilgi ve öngörülerden yola çıkılarak tesbit edilmeli, diğer proje unsurları için de bilimsel veriler değerlendirilmelidir. Somut olayda davacı şirketler sermaye arttırımını kısmen gerçekleştirmiş ve bilirkişilerce önerilen diğer işlemleri de yapmışlardır. Raporlara göre borca batıklıkta iyileşme görülmektedir. Öte yandan kısa vadeli borçları yapılandırarak uzun vadeye yaydıkları da sabittir. Her ne kadar iflasın ertelenmesi için borca batıklık unsuru aranıyorsa ve vade uzatımı esasen borca batıklık bakımından etki yapmıyorsa da vadelerin uzatılması suretiyle net işletme sermayesinin sağlanması ve anlık borca batıklık durumunun ortadan kaldırılması veya dava tarihine göre daha iyi hale getirilmesi, davacı lehine değerlendirilmesi gereken hususlardandır....
Dava, İİK'nın 179. madde hükümlerine dayalı doğrudan iflas istemine ilişkindir. 6102 sayılı TTK'nın 376/3. ve İİK'nın 179. maddeleri uyarınca borca batık hale gelen şirket bunu mahkemeye bildirmek ve iflasını istemek zorundadır. İİK'nın 179. maddesi uyarınca iflasa karar verilebilmesi için şirketin borca batık durumda olması gerekir. Borca batıklık, borçlunun malvarlığındaki aktif değerler toplamının, pasif değerler toplamını karşılayamaması durumudur. İflas talebi üzerine mahkemece bilirkişi incelemesi yapılarak iflas talebinin yerinde olup olmadığı belirlenir. Borca batıklığın tespiti için TTK'nın 376/3. maddesi uyarınca bir borca batıklık bilançosu hazırlanmalıdır. TTK'nın 376/3. maddesine göre borca batıklık bilançosunda aktiflerin rayiç değerden bilançoya geçirilerek borca batıklık bilançonun çıkarılması gerekir. Böyle bir talep üzerine mahkemece, bu şirketin öncelikle borca batık durumda olup olmadığı rayiç değerlere göre tespit edilmelidir....
İflas erteleme davalarında şirketin borca batık olup olmadığının belirlenmesi en önemli koşul olup, borca batıklık tespitinde kaydi değerler değil satış sırasında gerçekleşecek rayiç değerler esas alınmalı, borca batıklık kesin bir şekilde tespit edilmelidir. Bu durumda hakkında iflas kararı verilen şirketin güncel durumu itibariyle rayiç değerlere göre borca batık olup olmadığının belirlenmesi gerekmektedir. İflasın ertelenmesinin amacı, borca batık sermaye şirketinin mali durumunu düzelterek borca batıklıktan kurtulmasının sağlanmasıdır. Borca batıklıktan kurtulma ise tüm borçların ödenmesi anlamına gelmeyip, aktifin pasiften fazla olmasını ifade eder. Borca batıklığın tespitinde sadece davacının kayıtlarına değil, varlıklarının rayiç değerlerine de özellikle bakılmalı, bu noktada konusunda uzman bilirkişilerin görüşüne başvurulmalıdır....
İflas erteleme davalarında şirketin borca batık olup olmadığının belirlenmesi en önemli koşul olup, borca batıklık tespitinde kaydi değerler değil satış sırasında gerçekleşecek rayiç değerler esas alınmalı, borca batıklık kesin bir şekilde tespit edilmelidir. Bu durumda mahkemece hakkında iflas kararı verilen şirketin güncel durumu itibariyle rayiç değerlere göre borca batık olup olmadığının belirlenmesi gerekmektedir....
-KARAR- İflasın ertelenmesi talebinde bulunan vekili, toptan ve perakende gıda ticareti ile iştigal eden müvekkili şirketin ekonomik kriz nedeniyle borca batık hale geldiğini, sunulan iyileştirme projesinde öngörülen tedbirlerin uygulanmasıyla borca batıklıktan kurtulmasının mümkün olduğunu belirterek müvekkili şirketin iflasının bir yıl süreyle ertelenmesine karar verilmesini talep etmiştir....
Muhalefet Şerhi İflas ertelemeye karar verebilmek için şirketin fevkalade mühletten yararlanmamış olması, borca batık olması ve sunulan iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı bulunması gerekir. Borca batıklıktan maksat: Şirketin pasifinin aktifinden fazla olmasıdır. Mahkeme, “borca batıklığı” değerlendirirken bilânçonun dayanağı olan bilgi ve belgeleri değerlendirmeli ve dayanağı olmayan borç ve alacaklar dikkate almamalıdır. Borca batıklık mecburi (İİK m. 179) iflas nedenidir. Borca bataklığın tespitinde kayıtlı değerler değil, “rayiç bedeller” esas alınmalıdır. İflas ertelemeye karar verebilmek için üçüncü koşul ise; iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı bulunmasıdır. Yani, iyileştirme projesi, borçlu sermaye şirketinin ya da kooperatif adına iflâsın ertelenmesi talebinde bulunmuş olan kimsenin, mahkemeye “hangi tedbirlere başvurularak, hangi sürede borca batık durumunun sona ereceği” konusunda, ciddi ve inandırıcı bilgi ve belgelere dayalı bir proje sunması gerekir....