Davalı tarafından varlığı iddia edilen bir hukukî ilişkinin mevcut olmadığının (yok olduğunun) tespiti için açılan davaya menfi (olumsuz) tespit davası denir (Kuru, Baki: İcra ve İflâs Hukuku El Kitabı (Kuru-El Kitabı), İstanbul 2013, s. 346).Menfi tespit davası, 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu’nun (İİK) 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında ya da icra takibinden sonra borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Bu dava maddi hukuk ve usul hukuku bakımından genel hükümlere dayalıdır ve normal bir hukuk davası olarak açılır. Eş söyleyişle kendisine karşı icra takibi yapılmış olan borçlu, ödeme emrine itiraz edilmemiş veya itiraz edilmiş olmakla birlikte yerinde görülmemiş olması sebebiyle icra takibi kesinleşse dahi maddi hukuk bakımından borçlu olmadığını ileri sürebilir....
A.Ş tarafından bankaya verilen çekle ilgili olarak borçlu olmadığını ve çek altında keşideci imzasının davacı şirket yetkilisine ait olmadığının tespiti için dava açıldığını, dava konusu .... şubesine ait 001959 numaralı 248.750,00 TL bedelli, 04.02.2019 tarihli çeki nedeni ile icra takibi yapılmasını ve başlatılacak icra takibinin durdurulması için ihtiyati tedbir kararı verilmesini, davanın kabulü ile dava konusu çek hakkında borçlu olmadıklarının tespitini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesini talep etmiştir. Davacı vekili 20.03.2019 tarihli dilekçesi ile, dava dilekçesinde sehven ileri sürülmeyen kötüniyet tazminatı taleplerinin kabul edilerek, takip miktarının %20'si oranında kötüniyet tazminatının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir....
lll.İNCELEME ve GEREKÇE: Dava, menfi tespit davasıdır. Davacı vekili dava dilekçesi ile, davacının kimliğini kaybettiğini, kimlik bilgilerinin birilerince kullanıldığını, borçlu olmadığı takip dosyalarında borçlu yapıldığını belirterek, ---- yapılan takipte istenilen --- asıl alacak ve tüm ferileri yönünden,--- sayılı dosyası ile yapılan takipte istenilen --- Asıl alacak ve tüm ferileri yönünden, ----sayılı dosyası ile yapılan takipte istenilen---- Asıl alacak ve tüm ferileri yönünden davacının borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini ve kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini talep etmiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2021/410 ESAS DAVA KONUSU : İş (Kurum İşleminin İptali İstemli) KARAR : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, kurum işleminin iptali ile müvekkilinin davalı kuruma borçlu olmadığının tespiti, emekli maaşından kesinti / bloke yapılmasına dair kurum işleminin tedbiren durdurulması, tedbir talebi kabul edilmez ise kurum tarafından daha önce kesinti yapıldığı gibi yine kesinti / bloke yapılacak ve yapılmış bu bedellerin tespiti ile faiziyle tarafa iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince 2021/410 Esas sayılı ve 28/01/2022 tarihli ara karar ile davalı vekilinin ihtiyati tedbire ilişkin itirazının reddine karar verilmiştir....
ihtiyati tedbir kararı verilmesinitalep ve dava etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİNİN 27/04/2021 TARİHLİ KARARI: "Tüm dosya kapsamı ve davacı vekilinin talebi incelendiğinde, davanın taraflar arasında yapılan ihale sonucu düzenlenen faturalar nedeniyle borçlu olmadığının tespiti talepli menfi tespit davasına ilişkin olduğu, davacı vekilinin düzenlenen faturaların ödenmemesi yönünde tedbir talebinde bulunduğu, uyuşmazlığın esasını çözecek mahiyette tedbir kararı verilemeyeceği, dava dilekçesi ve eklerinde sunulan belgeler ile davacının haklılığını yaklaşık olarak ispatlayamadığı ve aynı zamanda tedbir talep eden vekilinin isteminin tedbir verilebilecek nitelikte olmadığı gibi İİK 72. maddede belirtilen koşulları taşımadığı anlaşıldığından talebin reddine" şeklinde karar verildiği anlaşılmıştır. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili 21/05/2021 havale tarihli istinaf dilekçesinde: TC....
O halde, mahkemece, ihtiyati tedbir kararının mahcuz taşınırların cebri icra yoluyla satışını engellemeyeceği hususu nazara alınarak şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirmeyle, şikayetin kabulü yönünde hüküm tesisi isabetsizdir. Öte yandan, şikayet dilekçesinde, satışın durdurulmasını talep eden borçlu ... Enerji Kimya San. ve Tic. A.Ş. olarak gösterilmiş ise de, şikayete konu icra takibinin borçlusu ... İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. olup, iflasın ertelenmesi davasındaki tedbir kararı da adı geçen borçlu hakkında verilmiştir. Ayrıca, şikayet dilekçesi ekindeki vekaletname, borçlu ... İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından verildiği gibi, şikayet dilekçesi içeriğinde borçlu adına talepte bulunulduğu ve şikayete konu icra dosya numarasının da yazılı olduğu görülmektedir. Bu itibarla, şikayet dilekçesinde borçlu şirketin ... İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. yerine, ... Enerji Kimya San. ve Tic. A.Ş....
a BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE, fazlaya ilişkin isteminin REDDİNE karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir. 1-4822 sayılı yasa ile değişik 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun Amaç başlıklı 1. maddesinde yasanın amacı açıklandıktan sonra kapsam başlıklı 2. maddesinde “Bu kanun, birinci maddesinde belirtilen amaçlarla mal ve hizmet piyasalarında tüketicinin taraflardan birini oluşturduğu her türlü tüketici işlemini kapsar” hükmüne yer verilmiştir. Yasanın 3. maddesinde mal; alışverişe konu olan taşınır eşyayı, konut ve tatil amaçlı taşınmaz malları ve elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazılım, ses, görüntü ve benzeri gayri maddi malları ifade eder. Satıcı; kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamında tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel kişileri kapsar....
Davacılar vekili dava dilekçesinde her ne kadar müvekkillerinin asıl borçlu şirketle mecburi dava arkadaşı olduğunu ve bu nedenle asıl borçlu şirketle ilgili verilmiş olan tedbir kararı nedeniyle müvekkillerinin de ipotekli taşınmazları yönünden satış istenemeyeceğini belirtmiş ise de, ihtiyati tedbir kararının yalnızca asıl borçlu şirket yönünden verildiği, oysa itirazın iptali üzerine takibin asıl borçlu ve ipotek borçluları yönünden usulüne uygun olarak kesinleşmiş olduğu, bu haliyle mecburi takip arkadaşlığının hukuki gereklerinin tekemmül ettiği, tedbir kararının sonuçlarının diğer borçlulara teşmiline olanak bulunmadığı, bu nedenle alacaklı vekilinin satış talebinin ve bu talebin icra müdürlüğü tarafından kabulünün hukuka uygun olduğu sonucuna varılmıştır....
İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." şeklinde düzenlenmiştir. İcra İflas Kanunu, takip hukukundan doğan ihtilaflara ilişkin özel bir yasadır. Genel kural; ihtilafa ilişkin özel yasa mevcut ise genel nitelikteki 6100 Sayılı HMK'nın tedbire ilişkin hükümleri uygulanmaz. Tedbir isteyen taraf, İstanbul ... İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip başlatıldıktan sonra, borçlu olmadığının tespiti davası açarak ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulmasını talep ettiğinden, talebi takip hukukuna ilişkin olduğundan, uygulanması gereken İcra İflas Kanunu'nun ilgili hükümleridir. İhtiyati tedbir, geçici hukuku korumalardandır....
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLERİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, İİK'nın 67 maddesine dayalı itirazın iptali ile ihtiyati tedbir istemine ilişkindir. Davacı davalı avukata işlemler için toplam 1.446.265,72 TL para gönderdiğini ve fakat işin yapılmadığı nedeni ile sebepsiz kalan ödemenin iadesi yönünde takip yaptıklarını davalının itirazı ile takibin durduğunu itirazın iptali ile mal kaçırma hazırlığı söz konusu olduğundan ihtiyati tedbir zımmında ihtiyati hacze karar verilmesini talep etmiştir. Mahkeme, 26/11/2021 tarihli karar ile talebi red etmiştir....
