KARAR Dava, bağıştan rücu hukuki sebebine dayalı tapu iptali ve tescil, ikinci kademede tazminat istemine ilişkindir. Taraflar arasında imar uygulamasından kaynaklanan bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 6723 sayılı Kanunun 21. maddesi ile değişik 60/3. maddesi gereğince, Yargıtay Büyük Genel Kurulunun Hukuk Dairelerinin işbölümünü düzenleyen 26/01/2022 tarihli ve 2022/1 sayılı Kararına ve davanın açıklanan niteliğine göre temyiz inceleme görevi Yargıtay (1.) Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Ne var ki; Yargıtay 1. Hukuk Dairesince de görevsizlik kararı verildiğinden 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 6644 sayılı Kanunla değişik 60. maddesine göre görevli Dairenin belirlenmesi için dosyanın Yargıtay Hukuk İşbölümü İnceleme Kuruluna sunulması gerekmiştir....
Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; tam kusurlu bulunan erkeğin tazminat talepleri hakkında olumlu-olumsuz hüküm tesisi gerekirken bu hususta karar verilmemesi yerinde olmadığı gerekçesiyle erkeğin bu yöne ilişkin istinaf talebinin kabulüne, erkeğin şartları oluşmayan maddîve manevî tazminat taleplerinin reddine, erkeğin, boşanmanın fer'i niteliğinde olmayan ziynet eşyasına yönelik alacak isteminin bağıştan rücu niteliğinde olup, Borçlar Kanununa dayandığı, Aile hukukundan kaynaklanan dava ve işlerden olmayıp, bu istek ile ilgili Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu, görevin kamu düzenine ilişkin olup, yargılamanın her aşamasında re'sen gözetileceği, erkeğin bu talebi ile ilgili olarak Mahkemece görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, bu hususun gözetilmemesi ve yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olduğu gerekçesiyle erkeğin bağıştan rücu niteliğinde olan ziynet eşyasına yönelik alacak istemine ilişkin istinaf talebinin kabulüne...
Temyiz Nedenleri Davacılar vekili, mirasbırakanın sağlıklı karar veremediğini, çocuklarının yönlendirmeleriyle taşınmazlarını devrettiğini, davalı ...’ın taşınmazları başkasına devretmesinin işlemin hukuka aykırı olduğunu bildiğinin göstergesi olduğunu, davalı ...’ın da davacılar Fatmana ve Yurdakul aleyhine muris muvazaasına dayalı dava açtığını, davaların birleştirilerek görülmesinin daha sıhhatli olacağını belirterek, kararın bozulmasını istemiştir. 6. Gerekçe 6.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, mirasbırakana teb’an açılan bağıştan rücu hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. 6.2. İlgili Hukuk 6.2.1. Bilindiği üzere, bağıştan dönme (rücu) bağışlayanın tek yanlı, bağışlanana varması gereken beyanıyla geriye yürürlü (makable şamil) olarak hukuki ilişkiye son veren yenilik doğurucu bir haktır....
-KARAR- Dava, koşullu bağıştan rücu hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescili isteğine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Dosya içeriği ve toplanan delillerden; çekişme konusu 290 ada 1 parsel sayılı taşınmazın kayden davacıya ait iken, 19.4.2001 tarihinde “kamu tesisi kurulması ve kurulacak olan tesis adının “KÖRALİ BAYSAL – AVSALLAR BELEDİYESİ TESİSLERİ” olması şartıyla davalı Belediyeye bağışlandığı anlaşılmaktadır. Davacı, bağış koşulunun davalı tarafından yerine getirilmediğini ileri sürerek eldeki davayı açmıştır. Bilindiği üzere; bağıştan dönme(rücu) bağışlayanın tek yanlı, bağışlanana varması gereken beyanıyla geriye yürürlü (makable Şamil) olarak hukuki ilişkiye son veren yenilik doğurucu bir haktır. Bağışlayan koşullu veya mükellefiyetli şekilde bağışta bulunmuşsa, bağışlanandan hukuka, ahlaka aykırı veya imkansız olmadığı sürece BK'nun 241. maddesi uyarınca koşul veya mükellefiyetin yerine getirilmesini isteyebilir....
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; miras bırakan ...’ın dava konusu taşınmazını 18/12/1990 tarihinde kayıtsız ve şartsız olarak askeri amaçlarda kullanılmak üzere Hazineye hibe ettiği, taşınmazın daha sonra senetsizden 14/08/2008 tarihinde Hazine adına tespit ve tescil edildiği, miras bırakan ...’in 01/07/2001 tarihinde ölümü ile geriye mirasçı olarak davacı oğlu ile yargılama sırasında davaya muvafakat eden çocukları ..., ... ve ...’un kaldıkları, eldeki davanın ise 03/01/2008 tarihinde açıldığı anlaşılmaktadır. Bilindiği üzere, bağıştan dönme (rücu) bağışlayanın tek yanlı, bağışlanana varması gereken beyanıyla geriye yürürlü (makable şamil) olarak hukuki ilişkiye son veren yenilik doğurucu bir haktır....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/91 esas, 2021/350 karar sayılı dava dosyasında verilen tapu iptali ve tescil (bağıştan rücu hukuksal nedeniyle) talebinin kabulüne karşı, davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; tapu iptali ve tescil (bağıştan rücu hukuksal nedeniyle) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "... -Davanın KABULÜ ile; Ordu İli, Fatsa İlçesi, Mustafa Kemalpaşa Mahallesi, Musaaga ve Erikal Mevkii, 804 ada 12 parsel nolu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının İPTALİNE, iptal edilen tapunun davacıların miras payları-hisseleri oranında davacılar adına Tapuya TESCİLİNE," karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Uyuşmazlık, bağıştan rücu talebine ilişkindir. Davanın niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 13. Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 13.Hukuk Dairesine gönderilmesine 13.06.2017gününde oybirliği ile karar verildi....
Bağışlanan bağışlayana veya yakınlarına karşı bir cürüm işlerse veya yasa gereği yapmakla zorunlu olduğu ödevlerini önemli surette aksatırsa yahut bağışlamayı sınırlayan ödevleri haklı bir sebep olmaksızın yerine getirmezse bağışlayan bağıştan dönme(rücu) sebebini öğrendiği tarihten itibaren bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde beyanda bulunmak veya dava açmak suretiyle bağıştan dönebilir. Bağıştan dönme (rücu) 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 295. (818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 244.) maddesinde aynen; “Bağışlayan, aşağıdaki durumlardan biri gerçekleşmişse, elden bağışlamayı veya yerine getirdiği bağışlama sözünü geri alabilir ve bağışlananın istem tarihindeki zenginleşmesi ölçüsünde,bağışlama konusunun geri verilmesini isteyebilir. Bağıştan dönme(rücu), kurulmuş olan bir sözleşmeyi sonradan ortaya çıkan sebeplere göre sona erdiren yenilik doğurucu bir hak olduğundan, bağışlanan ancak dönme(rücu) anında elinde kalan miktarı vermekle yükümlüdür....
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE : Dava; bağışlamadan rücu ve tazminat istemine ilişkin bir kısmi dava niteliğindedir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Mahkemece kesinleşen boşanma davasındaki kabule göre davalının ağır kusurları nedeni ile bağıştan rücu koşullarının oluştuğu ve kuyumcu bilirkişi ve hesap bilirkişisinin raporlarına göre kısmi davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararda tazminat kalemleri ve bunların hangilerinin kabul edilebilir olduğu ve kanıtlandığı yönünde bir tespit bulunmayıp kümülatif olarak kabul kararı verildiği, bu anlamda kararın denetlenebilir olmadığı , ayrıca hesap bilirkişisinin raporunda bildirdiği tazminat kalemlerinin neye dayanarak ve hangi verilerle belirlendiği de açık değildir....
Bağışlanan bağışlayana veya yakınlarına karşı bir cürüm işlerse veya yasa gereği yapmakla zorunlu olduğu ödevlerini önemli surette aksatırsa yahut bağışlamayı sınırlayan ödevleri haklı bir sebep olmaksızın yerine getirmezse bağışlayan bağıştan dönme(rücu) sebebini öğrendiği tarihten itibaren bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde beyanda bulunmak veya dava açmak suretiyle bağıştan dönebilir. Bağıştan dönme (rücu) 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 295. (818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 244.) maddesinde aynen; “Bağışlayan, aşağıdaki durumlardan biri gerçekleşmişse, elden bağışlamayı veya yerine getirdiği bağışlama sözünü geri alabilir ve bağışlananın istem tarihindeki zenginleşmesi ölçüsünde, bağışlama konusunun geri verilmesini isteyebilir. Bağıştan dönme(rücu), kurulmuş olan bir sözleşmeyi sonradan ortaya çıkan sebeplere göre sona erdiren yenilik doğurucu bir hak olduğundan, bağışlanan ancak dönme(rücu) anında elinde kalan miktarı vermekle yükümlüdür....
