Bağışlanan bağışlayana veya yakınlarına karşı bir cürüm işlerse veya yasa gereği yapmakla zorunlu olduğu ödevlerini önemli surette aksatırsa yahut bağışlamayı sınırlayan ödevleri haklı bir sebep olmaksızın yerine getirmezse bağışlayan bağıştan dönme(rücu) sebebini öğrendiği tarihten itibaren bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde beyanda bulunmak veya dava açmak suretiyle bağıştan dönebilir. Bağıştan dönme (rücu) 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 295. (818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 244.) maddesinde aynen; “Bağışlayan, aşağıdaki durumlardan biri gerçekleşmişse, elden bağışlamayı veya yerine getirdiği bağışlama sözünü geri alabilir ve bağışlananın istem tarihindeki zenginleşmesi ölçüsünde,bağışlama konusunun geri verilmesini isteyebilir. Bağıştan dönme(rücu), kurulmuş olan bir sözleşmeyi sonradan ortaya çıkan sebeplere göre sona erdiren yenilik doğurucu bir hak olduğundan, bağışlanan ancak dönme(rücu) anında elinde kalan miktarı vermekle yükümlüdür....
Bağıştan dönme (rücu) bağışlayanın tek yanlı, bağışlanana varması gereken beyanıyla geriye yürüyen (makable şamil) ve hukuki ilişkiye son veren yenilik doğurucu bir haktır. Bağışlayan şartlı (koşullu) veya yüklemeli (mükellefiyetli) şekilde bağışta bulunmuşsa, bağışlanandan hukuka, ahlaka aykırı veya imkansız olmadığı sürece 6098 s. Türk Borçlar Kanunun (TBK) 291/2. maddesi uyarınca yüklemenin yerine getirilmesini isteyebilir. Haklı bir neden olmaksızın yerine getirilmemesi halinde de, TBK'nın 295/3. maddesine dayanarak bağıştan dönme hakkını kullanıp verdiğini geri isteyebilir. Hemen belirtmek gerekir ki; bağış sözleşmesindeki koşul veya mükellefiyetin niteliğinin, kapsamının yerine getirilme zamanının tam olarak tespiti büyük önem taşır. Bu itibarla salt kullanılan sözlerin değil, tarafların gerçek iradelerinin ve bağışlayanın asıl amacının ortaya çıkarılması gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen ......, olmazsa tapu iptal-tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı ve davacı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, bağıştan rücu hukuksal nedenine dayalı ...... olmadığı takdirde tapu iptali-tescil isteğine ilişkindir. Davacı, dava konusu 43 ada 1 parsel sayılı taşınmazı üzerine ... ve ...... binası yapılması koşulu ile davalıya bağışladığını, ancak koşulun yerine getirilmediğini ileri sürerek öncelikle ......a, olmadığı takdirde kaydın iptali ile yeniden adına tescil edilmesini istemiştir. Davalı ..., bağış işleminin koşulsuz olarak yapıldığını, dava tarihinde tapu malikinin ...... A.Ş. olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur. Davalı ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi Taraflar arasındaki taşınmaz hukukuna ilişkin davada Antalya 8.Asliye Hukuk ve 1.Aile Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Dava, bağıştan rücu sebebiyle tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesince, taraflar arasındaki anlaşmazlığın aile birliği devam ederken edinilen taşınmazdan kaynaklanması ve TMK’nun 2. Kitabı Kapsamında bulunması gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Aile Mahkemesi ise, davacı ile davalının evliliklerinin devamı sırasında edinilen taşınmaza yönelik bağışlamadan rucu sebebiyle Tapu İptali ve Tescil davası olduğu gerekçesiyle, görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Dairemizce; resen gözetilecek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılan (HMK md. 355) inceleme sonucunda; İlk derece mahkemesince verilen karara karşı yalnızca davalı-davacı erkek tarafından bağıştan rücu sebebiyle ziynetlerin aynen, olmadığı takdirde bedelinin tahsiline ilişkin taleplerinin reddi bakımından istinaf kanun yoluna başvurulmuş olup asıl davanın reddi ve karşı davadaki mehir senedinin iptaline ilişkin verilen kararlar istinaf incelemesi dışında bırakılarak kesinleşmiştir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi - K A R A R - Uyuşmazlığın bağıştan rücu talebine ilişkin bulunmasına ve tarafların tacir olmamasına göre, kararın temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek 13.Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine, 09.09.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Hükmedilen tazminatın kesinleştiği tarihten sonra yapılan icra masraf ve faizleri geç ödeme yapmak suretiyle davacılar, zararın artmasına neden olduklarından rücu borçlusuna yükletilemez. Bu durumda mahkemece maddi tazminata hükmedilen ... 2. İş Mahkemesi kararı ... 9. İcra Müdürlüğü'nün 2013/10197 sayılı dosyasında takibe konulduğu ve miktarı kesinleşmeyen manevi tazminat rücu edilemeyeceğinden konusunda uzman hesap bilirkişisinden hükmedilen 68.724,00 TL maddi tazminatın 14.05.2014 kesinleşme tarihine kadar işlemiş faizi, bu miktara isabet eden mahkeme masrafı, vekâlet ücreti ile icra harç, masrafları ve icra vekâlet ücreti ile birlikte toplam olarak davacıların davalıdan isteyebilecekleri rücuen alacak miktarı konusunda denetime elverişli ve gerekçeli rapor alınıp, ödenip talep edilen 100.000,00 TL'yi aşmamak koşuluyla sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile asıl alacak miktarı üzerinden itirazın iptâli doğru olmamıştır....
İstinaf Yoluna Başvuranlar İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. B. İstinaf Sebepleri Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacının iddialarının doğru olmadığını, bağıştan rücu şartlarının oluşmadığını öne sürerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir. C. Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesince, davalı vekilinin istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir. V. TEMYİZ A. Temyiz Yoluna Başvuranlar Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur. B. Temyiz Sebepleri Davalı vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesindekine benzer beyanlar ile usul ve yasaya aykırı olduğunu iddia ettiği kararın bozulmasını talep etmiştir. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, bağıştan rücu nedeniyle tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1....
un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; KARAR- Dava, miras bırakana teb’an açılan bağıştan rücu hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.Davacılar, miras bırakanları babaları ...’ın ölümünden önce yaşlı ve hasta olduğunu, bu düşkünlüğünden faydalanan davalı oğlu ...’ın 928 ada 1 ve 12 ile 935 ada 1 parsel sayılı taşınmazları baskı ile devraldığını, miras bırakanın sağlığında davalı aleyhine çekişmeli taşınmazlarla ilgili tapu iptal tescil davası açtığını ancak yine davalının baskısı ile davadan vazgeçtiğini, Şaban’ın taşınmazı kayınbiraderi davalı ...’e devrettiğini ileri sürerek, davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile veraset ilamındaki payları oranında adlarına tescilini istemişlerdir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki "tapu iptali ve tescil" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İzmir 5. Asliye Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 19.07.2012 tarihli ve 2010/484 E., 2012/406 K. sayılı karar, davacılardan ... vekilinin temyizi üzerine Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 19.03.2013 tarihli ve 2012/15030 E., 2013/3779 K. sayılı kararı ile; "...Dava, bağıştan rücu hukuksal nedenine dayalı iptal ve tescil istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir....
