Asliye Ticaret Mahkemesi TARİHİ : 21/05/2014 NUMARASI : 2013/18-2014/98 Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, taraflar arasında bayilik sözleşmesi imzalandığını, sözleşmeye göre davalı tarafa teminat olarak 50.000 TL.lik banka teminat mektubu verildiğini, davalının kurumsal kimlik giydirimi yapmaması nedeniyle davacının sözleşmeyi feshettiğini, ihtarname ile davalıdan malzemelerin teslim alınmasının ve teminat mektubunun iadesinin istendiğini, ancak teminat mektubunun davalı şirketçe paraya çevrildiğini belirterek davacının borçlu olmadığının tespiti, 50.000 TL.nin faiziyle birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir....
sözleşme kapsamında verilen banka teminat mektubu davacı şirket tarafından kötü niyetli olarak süresi uzatılmadığını, yapılan görüşmeler olumlu netice vermediğini ve davacı tarafın da bilgisi ile banka teminat mektubunun nakde çevrildiğini, Banka teminat mektubunun nakde çevrilmesinden önce banka teminat mektubunun oyalamak suretiyle teslim edilmediğini, kötü niyetli olarak davalı şirketten sözleşme uyarınca ürün alımı yapılmadığını, davalı şirket tarafından 20.000,00- 'TL. + KDV bütçe, sözleşme kapsamında davacının ......
Topçular Şubesine ait 05.12.2014 tarihli 129.786,33 Euro bedelli kesin ve süresiz teminat mektubunun, kesin kabulün yapılması gereken tarih itibariyle müvekkile iade edilmesi gerektiğini; teminat mektubunun iadesi şartlarının oluştuğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, taraflar arasında kesin kabul şartlarının oluştuğu halde teminat mektubunun iade edilmemiş olduğunun tespitiyle ... Bankası A.Ş. Topçular Şubesi'ne ait 05.12.2014 tarihli ... nolu 129.786,33 Euro bedelli kesin ve süresiz teminat mektubunun iadesine, davalı adına düzenlenen mektubun iptaline, kesin kabulün yapılması gereken tarihten teminat mektubu iptal edilinceye kadar işlemiş/işleyecek komisyon ücretinin faiziyle tahsiline, davalıda bulunan teminat mektubunun paraya cevrilmemesi konusunda teminatsız olarak ihtiyati tedbire karar verilmesini talep etmiştir....
Mahkemece, davalı tarafça birinci tazmin talebinin red gerekçesi olarak teminat mektubunun .... ve .... yükümlülüklerini birlikte yerine getirmemesi halinde ilk yazılı tazmin talebinde tazmin olunacağı şeklinde bir düzenlemenin bulunduğu, oysa davacı tarafça yapılan tazmin talebinde isim yazmaksızın alıcıların 19.03.2004 tarihli hisse alım satım sözleşmesi ve 11.12.2006 tarihinde ve eki nezdinde .... şirketine ilişkin yatırım yükümlülüklerini yerine getirmemiş olmaları nedeni ile söz konusu banka teminat mektubu ifası için düzenlendiğinin belirtildiği ve bunun uluslararası yeknesak kurallara aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de davacı tarafça yapılan tazmin talebinde, davalı bankanın teminat mektubuna ilişkin referans numarası lehtarları olan ..., ..., ... ve ..... gösterilmiş olup, davalı banka tarafından davaya konu edilen teminat mektubu dışında anılan bu şahıslar lehine verilmiş başkaca herhangi bir teminat mektubunun da bulunmadığı, yine tazmini istenen teminat mektubu tarihi, referans...
Taraflar arasında davalı banka tarafından davacı lehine düzenlenen teminat mektubunun davacıya teslim edildiği, teminat mektubunun 30/09/2017 tarihine kadar süreli olduğu, anılan süre dolmadan davacı tarafından davalıya teminat mektubunun süresinin uzatılması ve/veya tazminine ilişkin herhangi bir yazılı talep iletilmediği, davacının davalı bankaya talebini ilettiği tarihte teminat mektubunun süresinin dolduğu hususlarında herhangi bir ihtilaf bulunmamaktadır....
Taraflar arasında davalı banka tarafından davacı lehine düzenlenen teminat mektubunun davacıya teslim edildiği, teminat mektubunun 30/09/2017 tarihine kadar süreli olduğu, anılan süre dolmadan davacı tarafından davalıya teminat mektubunun süresinin uzatılması ve/veya tazminine ilişkin herhangi bir yazılı talep iletilmediği, davacının davalı bankaya talebini ilettiği tarihte teminat mektubunun süresinin dolduğu hususlarında herhangi bir ihtilaf bulunmamaktadır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE : Dava, taraflar arasında düzenlenen sözleşme kapsamında verilen teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespiti istemine ilişkindir. Eda davası açılabilecek hallerde tespit istemekte hukuki yarar yoktur. Hukuki yararın bir dava şartı olduğunda ve yargılamanın her aşamasında re'sen gözetileceği hususunda da tereddüt bulunmamaktadır (HMK m.114/1-h). Davacı, dava dilekçesinde açıkça eda hükmü verilecek bir istemde bulunmaksızın teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespitini talep ettiği halde gerekçeli kararda mahkemece "...teminat mektubunun hükümsüz kaldığının tespiti ve kayden iadesi istemi..." nitelendirmesi yapılmıştır....
•Haksız tazmin talebinde bulunulması durumunda ödemeyi yapan banka söz konusu tutarı haksız tazmin talebinde bulunan muhataptan talep edebilir.Somut işbu dava konusu olayda teminat mektubuna konu işlemle ilgili olarak noter kanalıyla tespit yapılarak tutanak altına alındığını, teminat mektubunun lehdar ve muhatabının teminat mektubunun hangi koşullar altında iade edileceği hususunu sözleşmede kararlaştırdıklarını, sözleşmede belirtilen iade koşulları oluşmasına rağmen muhatabın (davalı) sözleşme kapsamında alması gereken kesin teminat mektubunu almadığı veya alamadığı ve kesin teminat mektubu kapsamında talep edebileceği zararların oluştuğundan hareketle tazmin yoluna gittiğini;İşbu davaya konu teminat mektubu avans teminat mektubu olup, kesin teminat mektubu ile fonksiyonlarının aynı olmadığını,davalı muhatabın avans teminat mektubu ile talep edebileceği bir zararı olmamasına rağmen avans teminat mektubunu tazmin etme imkanı bulunmadığını, muhatabın teminat mektubunu tazmin etme hakkı...
Bankası A.Ş. 065697 numaralı, 01/08/2001 tarihli borçlu şirketin ve üçüncü şahısların uğrayabilecekleri zararları garanti altına almak adına 1.470,00 TL bedelli iki adet teminat mektubu düzenlendiğini, söz konusu teminat mektuplarının bahsi geçen mahkeme dosyalarından günümüze kadar teslim alınamadığı, mahkemelerce verilen bilgiye göre teminat mektuplarının ...'ya gönderildiğinin sabit olduğunu ileri sürerek söz konusu teminat mektuplarının hükümsüzlüğünün tespiti ile iptallerine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Hükümsüzlüğünün tespiti yeterlidir. Nitekim ---çeşitli kararlarında banka teminat mektuplarının kıymetli evrak niteliği bulunmadığını karara bağlamıştır.----- yılındaki kararında özetle; "Teminat mektuplarının kıymetli evrak niteliği bulunmadığı, banka ile muhatap arasında garanti sözleşmesi niteliğinde olan teminat mektubunda lehtarın akit durumda olmadığı, yani, teminat mektubu ile doğmuş ve doğacak bir hak bulunmadığından, lehtarın borcu için teminat mektubunun haczedilmesine yasal imkân olmadığı, teminat mektubu hangi iş için verilmiş ise onun için haczedilip paraya çevrilebileceğine" karar vermiştir. Yukarıda belirtilen hususların birlikte değerlendirilmesi neticesinde, doktrinde banka teminat mektuplarının kıymetli evrak niteliğini haiz olmadığı genel kabulü ile birlikte bu hususun yargı kararları ile teyit edildiği görülmektedir....
