"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasındaki ayıplı mal-bedel iadesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. KARAR Davacı, davalıdan 18.08.2008 tarihinde satın aldığı motorsikletin ... süresi içerisinde bir çok kez arızalandığını arızaların giderilmediğini belirterek motorsikletin iadesi ile bedeli olan 5330 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalı cevap dilekçesinde, süresinde ayıpihbarı yapılmadığını, motorsikletin 4000 TL'ye satıldığını, davacının ise bu bedele almış olduğu aksesuar niteliğindeki eşya bedellerini ekleyerek fazla talepte bulunduğunu, servis hizmetinin verildiğini belirterek yerinde olmayan davanın reddini talep etmiştir....

Yerleşik Yargıtay uygulamalarında, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Kapsamında bulunan uyuşmazlıklar yönünden ayıp sebebiyle sözleşmeden dönme ve bedel iadesi taleplerine konu uyuşmazlıklarda, ayıp sebebiyle iadesine karar verilecek bedel miktarı alıcı tarafından ödenen bedel olduğu vurgulanmıştır. (Bkz.Yargıtay 13. HD'nin 12/03/2014 gün ve 2013/30505 E.-2014/6963 K. vb). Her ne kadar davacı vekili istinaf dilekçesi aracın değerinin günün fiyatlarına uyarlanarak karar verilmesini yada misli ile değişim taleplerinin bulunduğuna yönelik istinaf itirazı ileri sürürek kararın kaldırılmasını talep etmiş ise de, 6100 sayılı HMK'nun 357/1. Maddesinde mevcut yasal düzenleme gereğince, Bölge Adliye Mahkemesince resen gözönünde tutulacaklar dışında, ilk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunmalar dinlenemez, yeni delillere dayanılamaz, istinaf aşamasında ıslah talebinde de bulunulamaz....

ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 09/07/2020 NUMARASI : 2019/185 ESAS - 2020/166 KARAR DAVA KONUSU : AYIPLI MAL SATIŞI KARAR : İlk derece mahkemesinin yukarıda belirtilen kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulmuş ve talebin süresinde olduğu anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA:Davacı vekili tarafından ilk derece mahkemesine verilen dava dilekçesinde özetle; davacının, davalıdan 25/04/2019 tarihinde 103.000,00 TL bedel mukabilinde Mercedes Benz marka araç satın aldığını, sonradan araçta ayıpların bulunduğunu tespit ettiğini, ayıpların davalıya ihbar edildiğini belirterek, sözleşmenin feshine, bu uygun görülmediği takdirde 15.000,00 TL ayıp oranında indirim bedelinin davalıdan tahsiline, bu talebin de uygun görülmemesi halinde aracın ücretsiz onarılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

Harici satışın hüküm ifade etmemesi durumunda taraflar verdiklerini geri alabilirler. 10.07.1940 tarih 1939/2 Esas ve 1940/77 Karar sayılı Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararına göre “Haricen yapılan (tapu memuru huzurunda yapılmayan) taşınmaz mal satışından dönüldüğünde, satış bedelini geri vermeyen taraf, parası geri verilinceye kadar yararlandığı ürünleri ödemek ve ecrimisil vermekle yükümlü değildir.” Şu halde Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararına göre geçersiz sözleşmelerde, akdin geçersizliği sebebiyle her iki taraf verdiğini geri alabilir. Geçerli bir sebebe dayanmaksızın bir kişinin mal varlığından diğerinin mal varlığına kayan değerlerin eksiksiz iadesi, denkleştirici adalet düşüncesine dayanır....

Maddesi uyarınca yapılan inceleme sonucunda; Dava, ayıplı mal satışı iddiasına dayalı, sözleşmeden dönülerek bedel iadesi istemlidir. Davacı vekili; davacının, davalıdan mobilya ürünleri satın aldığını, ancak sonradan ürünlerde ayıpların bulunduğunu öğrendiğini iddia ederek, sözleşmenin feshine, ayıplı malın bedelinin davacıya iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili; ürünlerde ayıp bulunmadığını, sorunun kullanıcı hatasından kaynaklandığını savunarak davanın reddini dilemiştir....

Davacı 01.03.1990 tarihli harici satış sözleşmesine dayandığından iadesi gereken sözleşmede yazılı 7.200.000 TL (eski) denkleştirici ... kuralı gereğince uyarlanmasının yapılarak, dava tarihine kadar ulaştığı gerçek değerinin uzman bilirkişi veya bilirkişilerce belirlenmesi gerekmektedir. Bilindiği üzere, geçerli bir sebebe dayanmaksızın bir kişinin mal varlığından diğerinin mal varlığına kayan değerlerin eksiksiz iadesi denkleştirici ... düşüncesine dayanır. Denkleştirici ... ilkesi ise, haklı bir sebep olmaksızın başkasının mal varlığından yararlanılarak kendi mal varlığını artıran kişinin, elde ettiği bu kazanımı geri vermek zorunda olduğunu ve gerçek bir eski hale getirme yükümlülüğü bulunduğunu ifade eder. Ülkemizde yaşanan ve uzun yıllar boyu yüksek oranlarda seyreden enflasyon nedeniyle belli bir miktar paranın verildiği tarihteki alım gücüyle aynı miktar paranın geçen zamana bağlı olarak iade günündeki alım gücünün farklı ve çok daha az olduğu bir gerçektir....

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: DAVA; ayıp nedeniyle sözleşmeden dönme ve bedel iadesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş, karara karşı davalı vekili istinaf kanun yoluna başvurmuştur. İstinaf incelemesi HMK'nın 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönünden yapılmıştır. Dosyanın incelemesinde; davacının, davalıdan aldığı mobilyaların eksik ve ayıplı teslim edildiğini belirterek ayıp nedeniyle sözleşmeden dönme ve bedel iadesi talep ettiği, davalının teslimin tam yapıldığı, malların ayıplı olmadığı, varsa ayıbın süresinde ihbar edilmediği ve bedel iadesinin orantısız olduğu gerekçesi ile davanın reddini istediği, mahkemece mobilyacı bilirkişiden alınan rapor doğrultusunda davanın kabulüne karar verildiği, karara karşı davalı vekilinin istinaf kanun yoluna başvurduğu anlaşılmıştır....

TÜKETİCİ MAHKEMESİ TARİHİ : 08/07/2021 NUMARASI : 2019/549 ESAS-2021/360 KARAR DAVA KONUSU : HİZMETİN AYIPLI OLMASINDAN KAYNAKLANAN BEDEL İADESİ KARAR : İlk derece mahkemesinin yukarıda belirtilen kararı aleyhine davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuş olduğu anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA :Davacı tarafından ilk derece mahkemesine verilen dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalı arasında yurtdışı eğitimi için üniversite kayıt sözleşmesi imzalattırıldığını, davalı tarafından, Kazakistanda çok kaliteli İngilizce Tıp Eğitimi alacaklarını, 2 yıl sonra Türkiye'de bir Tıp Fakültesine rahatlıkla yatay geçiş yapacakları vaadi ile kandırıldığını beyanla, ayıplı hizmet nedeniyle sözleşme bedeli 5.900,00Euronun davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir....

Davanın konusu; davalı tarafından davacıya satılıp teslim edilmiş olan, takip konusu iade faturasının konusunu oluşturan malların ayıplı olduğu iddiası ile davacı alıcının sözleşmeden dönme ve satım bedelinin iadesi talebi niteliğinde olduğu anlaşılmıştır. (TBK.md.227/f.l/bent 1; md.229/f. 1/bent 1) Ancak davacının bu talebinin yerinde görülebilmesi için, her şeyden önce davacı alıcı, takip dayanağı olan faturanın konusunu oluşturan ve bedelinin iadesi talep edilen makinenin ayıplı olduklarını ve süresi içinde bu hususta yasal yükümlülüklerini yerine getirdiğini ispat etmekle yükümlüdür. Alıcı muayene ve ihbar yükümlülüğünü yerine getirmeden ayıp nedeniyle satıcıdan mal bedeli ve zarar giderimi isteminde bulunamaz. Davacı alıcı, süresinde ayıp ihbarında bulunduğunu yazılı belge ile kanıtlamak zorundadır (Yargıtay 19 HD 2015/5982 Esas- 2015/15327 Karar sayılı, 23/11/2015 emsal tarihli kararı)....

nin de diğer davalı ile birlikte ayıplı traktörün bedel iadesinden davacıya karşı sorumlu olacağı gerekçesiyle, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kabulü ile dava konusu aracın tüm takyidatlarından arındırılarak davalılara iadesi ile ayıplı mal bedeli olan 112.000 TL'nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, ayıplı aracın davalı tarafa teslimi tarihinden itibaren başlamak üzere işbu ayıplı mal bedeline yasal faiz uygulanmasına karar verilmiştir. IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ A. Bozma Kararı 1. Mahkeme kararına karşı, süresi içinde davalılar vekilleri ayrı ayrı temyiz isteminde bulunmuştur. 2. Dairece verilen 25.05.2022 tarihli ve 2022/3335 E., 2022/5071 K. sayılı kararla; (1) numaralı bentle dahili davalılar vekilinin temyiz itirazları tümden reddedildikten sonra, "....2) 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'na (6098 sayılı Kanun) göre, ayıptan alıcıya karşı sadece satıcı sorumludur....