Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, malın ayıplı olmasından kaynaklanan misli ile değişim talebine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6502 sayılı yasanın 11. Maddesi " ürünün ayıplı olması halinde tüketicinin kullanabileceği seçimlik haklar düzenlenmiş olup ''Malın ayıplı olduğunun anlaşılması durumunda tüketici; (1) a)Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, b) Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme, c) Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, ç) İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme, seçimlik haklarından birini kullanabilir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. (2) Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir....
Davacı vekili, dosya kapsamındaki belgeler ve bilirkişi raporları ile davalarının ispatlandığını, ancak buna rağmen davanın reddine karar verildiğini, verilen red kararının hatalı olduğunu, ilk derece mahkemesince her bir davalı için ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedildiğini, davalı Doğuş Otomotivin yetkili servis değil ithalatçı konumunda olduğunu bu nedenle ücretsiz onarım ve misli ile değişim talebinden bu davalının da sorumlu olduğunu bu nedenle tek bir vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek istinaf talebinde bulunmuştur. Davacı vekili açmış olduğu davada aracın ayıplı olduğunu bu nedenle aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin bu talep kabul edilmediği taktirde araç bedelinin iadesini talep etmiştir....
açıklanan nedenlerle, davacının misli ile değiştirme ve/veya sözleşmeden dönme taleplerinin reddini, yargılama giderlerinin ve avukatlık ücretinin davacı üzerine bırakılmasını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir....
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı şirketten ÖTV indirimli fatura bedeli 110.500,00- TL 34 XX 448 plakalı Skoda Karoq Stayle 1.6 TDI sıfır km otomobil satın alındığını, aracın 7812 km’de iken ön tavan kısmında boya çatlaması tespit edildiğini, aracın davalı şirkete servisine götürülerek değişim talep edildiğini ancak davalı şirketin lokal boya önerdiğinden bir işlem yapılmadığını, boya çatlağının artması nedeniyle yaptığı arabuluculuk başvurusunun sonuçsuz kaldığını beyanla ayıplı malın ayıpsız misli ile değişimi; bu mümkün değilse araçtaki boya kusurunun ücretsiz giderimi ile boya kusuru nedeniyle aracın değerinde meydana gelecek azalmanın davalıdan tazminini talep ve dava etmiştir....
DELİLLER : Yazılı beyanlar, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE: Dava araçtaki motor arızası nedeniyle ayıpsız misli ile değişimi, olmadığı takdirde değer kaybının talebi istemine ilişkindir. İstinaf incelemesi HMK 355. Madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen de kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmış olup, Davacı satılan Ayıplı Malın ayıpsız bir misli ile değişimine, mümkün değilse; ayıplı malın satım bedeli olan 207.062,00 TL nin satım tarihi olan 31/10/2019 tarihinden itibaren hesaplanacak ticari faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, aracı kullanmaktan mahrum kaldığı günler açısından oluşan maddi zararının şimdilik 500.00 TL olmak üzere davalılardan yasal faizi ile müştereken ve müteselsilen tahsiline, karar verilmesi talep edilmiştir....
nedeniyle, davacı aracı mevcut haliyle takyidatsız biçimde iade yükümlülüğünü yerine getiremeyeceğine göre, seçimlik hakların daralması ile aracı iade borcu doğurmayan, onarım ya da bedelde indirim haklarının ileri sürülebilmesi hukuken mümkün olabilecekken, misli ile değişim kararının hatalı olduğunu, nitekim, Yargıtay 13.Hukuk Dairesi 6.2.2013 tarih 2012/19781E. 2013/2385K. sayılı ilamında "…Satışa konu araç üzerinde, dava tarihinden önce 2006 yılında, davacının SGK ve OGS borçları nedeniyle haciz işlemi uygulandığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık olmadığı gibi dosya kapsamı ile de bu hususun sabit olduğunu, dava konusu aracın her türlü takyidattan ari olarak tesliminin mümkün olmaması nedeniyle, bedel iadesi ve yenisiyle değiştirilmesi istenemez ise de, bu durumda talep 4077 sayılı yasanın 4. maddesinde tanımlanan, "…ayıp oranında bedel indirilmesine…" dönüşür…" denmekle, üzerinde takyidat bulunan ayıplı araca ilişkin seçimlik hakların daralması gerekeceği açıkça kabul edildiğini...
ye ileri sürebileceği durumlarda orantısızlığına dair mahkemece değerlendirme yapılması ile ''Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir.'' hükmü ve '' Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir.'' hükmü uyarınca davacı tarafından ayıp oranında bedelde indirim talebi yöneltilmiş olmakla , davacının asıl talebi olan misli ile değişim hakkının varlığının ayıp dolayısıyla tespit edildiği ancak uygulanması kkapsamında orantısızlığın gündeme geleceği değerlendirmesi dolayısıyla yani salt bu sebeple davalılardan Ford Otomotiv A.Ş'nin hatalı üretimden kaynaklı ayıplı maldan sorumluluğunun bertaraf edilemeyeceği değerlendirilmiş, açıklanan nedenlerle gerek ayıp oranında indirim gerek ise değer kaybı tazminatı yönünden hem üretici hem de satıcının...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇESİ : 6100 sayılı HMK'nun 355/1 maddesi uyarınca, istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda; Dava, ayıplı malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; dava konusu ürünün gizli ayıplı olup, ayıbın üretimden kaynaklandığı, davacının ayıpsız misli ile değişim talebinin haklı ve yasal olduğu, her iki davalının sorumlu olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, karar süresi içerisinde davalı T2 tarafından istinaf edilmiştir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık; dava konusu televizyonun ayıp olup olmadığı ve davacı tüketicinin yasa kapsamında seçimlik haklarından ayıplı ürünün misli ile değişimini talep etmekte haklı olup olmadığının tespiti noktasında toplanmaktadır....
Her ne kadar hüküm tarihi itibariyle ayıplı aracın aynen yenisiyle değiştirilmesi mümkün değil ise de, ayıp nedeniyle araçta meydana gelen değer kaybının tazmini mümkün olup bu talep semenin tenzili talebi mahiyetindedir. 9- Davacı vekili yargılama sırasında ıslah dilekçesi vererek, yenilik doğurucu seçimlik hakkını “sözleşmeden dönme ve satım bedelinin iadesi” olarak değiştirmesi yukarıda açıklanan ilkeler ve yerleşmiş Yargıtay içtihatları doğrultusunda mümkün olmadığı ve davalı tarafın da hukuka aykırı şekilde yapılan ıslaha muvafakati olmadığı halde, ıslah talebi doğrultusunda karar veren İlk Derece Mahkemesi ve buna karşı istinaf isteminin esastan reddine dair Bölge Adliye Mahkemesi kararını doğru bulmadığımdan ve bozma kararı verilmesi gerektiğini düşündüğümden, kararı onayan Daire çoğunluğunun görüşlerine katılmıyorum....
Mahkemece; 2018/514 Esas sayılı dosya üzerinden yapılan yargılama sonucunda 2020/261 Karar sayı ve 08/07/2020 tarihli kararı ile; "davacının ayıpsız misli ile değişim davasının reddine,davacının bedel indirimi talepli davasının kısmen kabulü ile, 4.007,82 TL ayıp oranında indirim bedelinin davalı T3 Taş. İnş. Özel Eğt. Tar. Tic. San. İth. İhr. Ltd. Şti.'...