"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve davacıların temyiz dilekçesinin süresi dışında, davalının temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: K A R A R - Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanmış olup, gecikme cezası alacağının tahsili için yapılan ilâmsız icra takibine itirazın iptâli ve takibin devamı istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karar davalı vekili ve katılma yoluyla davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-Davacılar vekili katılma yoluyla temyiz isteminde bulunmuş ise de; dilekçesinin temyiz defterine kaydı olmadığı gibi temyiz harcı da yatırılmadığı, bu arada temyiz süresi geçmiş bulunduğundan davacıların temyiz isteminin süre yönünden reddi gerekmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan yoksun kalınan kira bedeline ilişkin olup, yerel mahkemece davanın kabulüne dair verilen kararı davalı vekilinin istinaf ettiği anlaşılmıştır. Taraflar arasındaki hukuki ilişkinin niteliği itibariyle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ilişkisi olduğu, bu sözleşmeler kapsamında, davalı yüklenicinin devraldığı taşınmaz karşılığında, davacı arsa sahiplerine daire teslim etme yükümlülüğü altına girdiğinin kabulü gerekir. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi, eser sözleşmesi ile birlikte satış vaadi sözleşmesinden oluşan karma bir akit olup sözleşmeden dönülmediği sürece gecikme tazminatı veya cezai şart alacağının talep edilebileceği açıktır. Davacı taraf, daire teslim yükümlülüğüne yerine getirmeyen yüklenicinin temerrüde düştüğünü ileri sürerek, sözleşmenin 2. Maddesinde kararlaştırılan bürede teslim yapılmadığı için, rayiç kira bedelinin talep edildiği açıktır....
- K A R A R - Davacı arsa sahibi vekili, taraflar arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yapılması gereken 19 villa inşaatından davalı yüklenici tarafından yapılan 4 villanın karkası ve 1 villanın %70 seviyedeki inşaatının yapı ruhsatı alınmadan kaçak olarak yapıldığını, davalı şirkete 05.06.2009 tarihinde ihtarname çekilmesine rağmen, gerekli inşaat ruhsatının alınmadığını, şirket ortakları arasında güven problemi doğduğundan şirketin faaliyetinin tamamen durduğunu ileri sürerek, ... Noterliği'nin 10.05.2007 tarih, ... yevmiye nolu ve buna ek ......
Dolayısıyla arsa sahibinin münhasıran tapuda pay devretmesi, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeden doğan hakların temlik edildiği sonucunu doğurmayacağından arsa sahibinin inşaat sözleşmesinden kaynaklanan hakları ile ilgili olarak dava açma hakkı bulunmaktadır. Pay devralanın dava açabilmesi için, pay devredenin sözleşmeden doğan alacaklarını da temlik etmiş olması gerekir. Bu nedenle arsa sahibinden daire satın alanlar, sözleşmeden doğan hak ve alacaklar yazılı olarak kendilerine temlik edilmediği takdirde yükleniciden gecikme tazminatı isteme hakkına sahip olmadığı gibi eksik ve kusurlu iş bedeli talebinde de bulunabilmesi mümkün değildir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İlk derece mahkemesince yapılan yargılamada;"...Mahkememizce yapılan yargılama, toplanan deliller,getirtilen ve ibraz edilen bilgi ve belgeler ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasındaki uyuşmazlık, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Davacı arsa sahibi, davalı yüklenicidir. Dava, davalı yüklenicinin daireyi geç teslim ettiği iddiasıyla, taraflar arasındaki sözleşme gereğince kira tazminatı talebine ilişkindir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 470. (mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu (BK) 355.) maddesinde tanımlanan eser sözleşmesinin bir türü olan arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi, karşılıklı edimleri içeren iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerdir....
İmzalanan 23.02.1998 tarihli ek sözleşmeyle yapılacak işler karşılığı sahip olunan hissenin %50’lik kısmı davacıya devredilmiş, inşaat fiilen davacı kooperatif tarafından yapılmıştır. Dairemizin geri çevirme kararından sonra dosyaya sunulan Üsküdar 19. Noterliği’nin 20.05.2013 gün 9050 yevmiye nolu temliknamesi ile dava dışı yüklenici asıl sözleşme dışı faydalı masraflarla ilgili alacağını davacı kooperatife temlik etmiştir. Yine geri çevirme kararları ile suretleri getirtilen dava dosyalarının incelenmesinden arsa sahiplerinden ... tarafından dava dışı yüklenici şirket ile bu dosyanın davacısı kooperatif aleyhine ... Asliye 2. Ticaret Mahkemesi’nin 2011/612, ... tarafından aynı davalılar aleyhine ... 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2011/424 Esas sayılı dosyalarında arsa sahipleri ile yüklenici arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olarak teslimdeki gecikme nedeniyle gecikme tazminatı istemli davalar açıldığı anlaşılmaktadır....
Kural olarak karar düzeltme talebinin temyiz incelemesini yapan ilgili Yargıtay Hukuk Dairesince yapılması gerekmekte ise de Yargıtay Büyük Genel Kurulu’nun 09.02.2018 gün, 2018/1 sayılı iş bölümü kararı ile arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan davalar sonucu verilen kararlar ile ilgili temyiz ya da karar düzeltme talepli olarak 01.07.2016 tarihinden sonra Yargıtay’a gelen dava dosyalarını inceleme görevi Yargıtay 15. Hukuk Dairesine verildiğinden karar düzeltme talebi Dairemizce incelenmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca yüklenicinin yaptığı inşaatta yükleniciye bırakılacak bağımsız bölümü yükleniciden satın alan 3. kişinin tapu iptâli ve tescil istemine ilişkindir....
İstinaf sebepleri ile sınırlı dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda; Dava; arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca gecikme tazminatı istemine ilişkindir. Gecikme tazminatı kural olarak sözleşmede kararlaştırılan teslim tarihinden, eserin eksik ve ayıpsız olarak sözleşmeye uygun biçimde teslim edildiği tarihe kadar ya da iş sahibinin teslimden önce bağımsız bölümleri fiilen kullanmaya başladığı veya üçüncü kişiye kiraya verdiği ya da sattığı tarihe kadar istenebilir. Ancak teslim tarihinden önce arsa sahibinin temerrüt ve kusuru var ise bu tarihlerden sonra gecikme tazminatı istenemez. Arsa sahibinin yükleniciyi vekâletten azletmesi sonucu yüklenici şirketin inşaatı sürdürmesi mümkün olmadığından azil tarihinden sonrası için gecikme tazminatı istenemez....
-K A R A R- Davacılar vekili, müvekkilleri ile davalı yüklenici arasında imzalanan14.01.2003 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca müvekkillerine ait bağımsız bölümlerin yapı kullanım izin belgesi alınarak teslimi aksi halde kira tazminatı ödenmesinin kararlaştırıldığını, bunun yanında yapı denetim ücretinin de yükleniciye ait olduğunun sözleşmenin 21. maddesinde kararlaştırıldığını ileri sürerek, yapı denetim bedeli karşılığı şimdilik 80.000,00 T ile kira tazminatı için 1.000,00 TL 'nin faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir....
Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinde yüklenici özen borcunun gereği olarak inşaatı sözleşme ve ekleri, tasdikli projesi, yapı ruhsatı ve imara uygun olarak yapıp süresi içinde teslim etmekle yükümlüdür. Yüklenicinin edimini zamanında, tam ve eksiksiz olarak ifa etmemesi hâlinde, arsa sahibi mülga BK’nın 106/2. (TBK m. 125) maddesine göre gecikme sebebiyle uğradığı zararlarına karşılık gecikme tazminatı isteyebilir. Gecikme tazminatı istenebilmesi için yüklenicinin borcunu ifada temerrüde düşmesi, arsa sahibinin ifanın gecikmesinden kaynaklanan zararının gerçekleşmesi ve zararın doğmasında yüklenicinin kusurlu olması gerekir. 22. Arsa sahibince istenebilecek tazminat, gecikme sebebiyle uğradığı tüm zararlarının karşılığıdır ve uygulamada asgari olarak gecikilen her ay için mahrum kalınan rayiç kira karşılığı bir miktar para olduğu kabul edilmektedir....
