e sattığını, satış bedelini de tamamen aldığını, tapu devir işleminin davacı adına yapılmasına muvafakat ettiğini beyan etmiştir. Mahkemece, tapu iptali ve tescil talebi yönünden davanın reddine, alacak talebi yönünden ise yüklenici yönünden davanın kabulü ile diğer davalılar yönünden reddine karar verilmiştir. Eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, taraflara karşılıklı hak ve borçlar yüklemekte; yüklenici, finansı sağlayan arsa malikinin taşınmazı üzerine bina yapma işini üstlenmekte, arsa maliki ise inşa edilecek binadaki bir kısım bağımsız bölümlerin mülkiyetini yükleniciye devretmeyi vaat etmektedir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 26.09.2003 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 04.06.2009 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, yüklenicinin temliki işlemine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Davalı arsa sahipleri, yüklenicinin edimlerini yerine getirmediğini, yüklenici aleyhine Antalya 5.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2002/1081 esasında kayıtlı alacak davasının açıldığını, açılan davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, yüklenicinin edimlerini yerine getirmediğinden bahisle dava reddedilmiştir....

DAVACI : VEKİLİ : DAVALI : DAVANIN KONUSU : Asıl dava tespit, tahsis, alacak, birleşen dava tahsisin iptali. KARAR TARİHİ : 05/06/2024 KARARIN YAZIM TARİH : 29/06/2024 Taraflar arasındaki tespit, tahsis, alacak ( asıl dava ), tahsisin iptali ( birleşen dava ) davalarının yapılan yargılaması sonucunda mahkemece verilen karara karşı davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dosya incelendi. Gereği görüşülüp düşünüldü. Asıl dava, ... parsel numaralı arsanın ifrazı ile oluşan 7 parsel (eski 3 parsel) sayılı taşınmazın davacı Kooperatif adına tahsis hakkının doğduğunun tespiti ile Kooperatif adına tahsisi, mümkün olmaz ise alacak istemine, birleşen dava ise anılan taşınmazın dava dışı S.S. ... Konut Yapı Kooperatifine tahsisine yönelik olan işlemin iptali istemine ilişkindir....

Üniversitelerin araştırma ve geliştirme faaliyetleri için yeni araştırma birimleri yaratılmasının, örgütlenmesinin ve endüstri ile entegrasyonunun sağlanmasının büyük önem arz ettiği kuşkusuz olduğundan ve bu gelişmeleri sağlayacak yapılanmalar için uygun fiziksel mekanın temini amacıyla anılan arsa ve üzerindeki taşınmaz malların tahsisinin istendiği ve tahsis edilmesi halinde Ziraat Fakültesinin yeniden yapılanması sonucu lisans programlarındaki derslerin teorik ve pratik olarak öğrenciye aktarılmasının hedeflendiği, özelleştirme çalışmaları devam eden şirketin de ... Holding bünyesinde birleştirilerek tüzel kişiliğinin sona erdiği anlaşıldığından sözkonusu taşınmazların hizmet binası ve lojman ayırımı yapılmadan bir bütün olarak Üniversiteye tahsisinin kamu yararına uygun olduğu sonucuna varılmaktadır....

Diğer taraftan arsa maliklerinden ...yüklenici ile yaptığı sözleşmeden sonra arsadaki tüm payını ...'a satış yolu ile devretmiş olduğundan bu davalı arsa maliki sıfatını kazanmıştır. Bu nedenle sözleşmenin geçersiz olması ve tapunun üçüncü kişiye devredilmiş olması gerekçeleri ile tapu iptali ve tescil isteminin reddi doğru değildir. Ancak tescile karar verilebilmesi için arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde yüklenici tarafından arsa maliklerine karşı üstlenilmiş olan edimlerin yerine getirilmiş olması gerekir. Yüklenici ve yükleniciden alacağı temlik alan davacı, inşaat sözleşmesinden doğan edimlerin yerine getirilmesi ile yükümlüdür....

Şu hale göre temlik anına kadar borçlu temlikin dışında iken temlik anından itibaren evvelki alacaklı temlik işleminin dışına çıkmaktadır. Temlikin, temlik edenle borçlu (arsa sahibi) arasında bazı ilişkilerin doğmasına neden olduğu çok açıktır. Zira temlik alan evvelki alacaklının yerine geçmiş borçludan (arsa sahibinden) ifayı istemek, gerektiğinde de borçluyu ifaya zorlamak onun hakkı olmuştur. Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yükleniciden sözleşmede ona bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümü temlik alan üçüncü kişinin, arsa sahibini (borçluyu) ifaya zorlayabilmesi için öncelikle temlik işlemini ve işlemin sıhhatini kanıtlaması gerekir. Fakat temlik işlemi kanıtlanmış olunsa da yukarıda açıklandığı üzere ifa talebinin muhatabı olan arsa sahibi ifaya derhal uymak zorunda değildir....

KARAR Davacı, davalı tarafından kendilerine tahsis edilen 101 ada 2 parsel sayılı taşınmazda imar planı tadilatı yapılarak yeni arsaların oluşturulmasına ve yeni oluşturulacak arsa kısımlarının tahsislerinin iptal edilmesine dair 18.08.2010 tarih 2010/13 sayılı kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek iptaline karar verilmesini istemiş, birleşen dosyada ise, davalının 30.03.2011 tarih ve 2011/06 sayılı kararı ile inşaat ruhsatı alındığı tarihten itibaren firmanın Uygulama Yönetmeliğinde ve OSB Yönetimi ile firma arasında yapılan 09.06.2006 tarihli sözleşmede belirtilen süre içerisinde inşaatını tamamlayarak yapı kullanma izni almak için başvurmadığı ve üretime başlamadığı tespit edildiğinden arsa tahsisinin iptaline karar verildiğini, davalının altyapı inşaatını tamamlamaması nedeniyle inşaatın bitirilemediğini, kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek bu kararın iptaline karar verilmesini talep etmiştir....

Temlikin konusu yüklenicinin arsa payı devri karşılığı arsa sahibi ile yaptığı sözleşme uyarınca hak kazandığı gerçek alacak ne ise o olacağından, temlik eden yüklenicinin arsa sahibinden hak kazanmadığını üçüncü kişiye temlik etmesi arsa sahibi bakımından önemsizdir. Diğer taraftan yüklenici arsa sahibine karşı öncelikli edimini tamamen veya kısmen yerine getirmeden kazanacağı şahsi hakkı üçüncü kişiye temlik etmişse, üçüncü kişi BK.m 81’den yararlanma hakkı bulunan arsa sahibini ifaya zorlayamaz. Görüldüğü üzere, alacağın temliki işleminde, temlik yoluyla alacağa hak kazanıldığının arsa sahibine (davalılara) temlik işleminin varlığının ispatı ise yükleniciye karşı olmalıdır. Denilebilir ki, bu tür temlik işlemlerine dayalı arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan davalarda arsa sahibi ile yüklenici arasında zorunlu dava arkadaşlığı vardır....

Davalı İdare istemi yönünden; Mahkeme kararının, dava konusu atama işleminin iptaline ilişkin kısmının incelenmesinde; Dosyanın incelenmesinden; Antalya Büyükşehir Belediye Meclisinin … günlü, … sayılı kararı ile Memur Kadrolarının Tahsisi Hakkında Yönetmelik'in kabul edildiği, anılan Yönetmelik'in 10. maddesi ve Ek-1 sayılı Cetvel ile memur kadrolarının ilçelere tahsisinin belirlendiği, … günlü, … sayılı Büyükşehir Belediye Başkanı oluru ile Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Planlama ve Raylı Sistem Dairesi Başkanlığına bağlı Raylı Sistemler Şube Müdürlüğünde tekniker olarak görev yapan davacının, Gündoğmuş İlçe Hizmet Birimi Şube Müdürlüğüne naklen atanması üzerine, anılan işlemin iptali istemiyle temyizen incelenmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır....

Davalı İdare istemi yönünden; Mahkeme kararının, dava konusu atama işleminin iptaline ilişkin kısmının incelenmesinde; Dosyanın incelenmesinden; Antalya Büyükşehir Belediye Meclisinin 08/05/2015 günlü, 440 sayılı kararı ile Memur Kadrolarının Tahsisi Hakkında Yönetmelik'in kabul edildiği, anılan Yönetmelik'in 10. maddesi ve Ek-1 sayılı Cetvel ile memur kadrolarının ilçelere tahsisinin belirlendiği, … günlü, … sayılı Büyükşehir Belediye Başkanı oluru ile Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı İtfaiye Dairesi Başkanlığı Eğitim ve Önleme Şube Müdürlüğünde … olarak görev yapan davacının, … İlçe Hizmet Birimi Şube Müdürlüğüne naklen atanması üzerine, anılan işlemin iptali istemiyle temyizen incelenmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır....