Davacı yüklenici ile davalı arsa sahipleri arasında davalılar adına kayıtlı... sayılı taşınmaz üzerinde inşaat yapımı konusunda .... Noterliği'nin 23.09.2003 tarih ve 24499 yevmiye nolu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalanmıştır.Anılan sözleşme, ... Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 30.06.2010 tarih ve 2009/53 E., 2010/190 K. sayılı ilamı ile geriye etkili olarak feshedilmiş, tarafların temyizi üzerine Yargıtay 15. Hukuk Dairesi'nin 29.11.2011 tarih ve 564 E., 6974 K. sayılı ilamı ile onanmış ve karar düzeltme yoluna başvurulmaması üzerine 19.01.2012 tarihinde kesinleşmiştir.Sözleşmenin feshi, inşaatın ruhsatsız ve kaçak olarak yapılmış olması nedenine dayandırılmıştır. 3194 Sayılı İmar Kanunu'nda yapılan düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olduğundan emredici niteliktedir. Tarafları bağlayacağı gibi, mahkemece de görevi gereği kendiliğinden gözönünde tutulur....
Noterliği'nin ....07.2001 gün ve ... yevmiye nolu sözleşmelerin geriye etkili olarak feshi ile davalıların anılan sözleşme konusu ... İli ... İlçesi... Mah. 5436 ada ... parseldeki inşaata müdahelelerinin önlenmesine karar verilmiştir. Kararı, davalılar vekilleri temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve müdahalenin meni istemine ilişkindir.... .... Hukuk Dairesi'nin 02.06.2011 tarih ve 192/3284 E.K. sayılı son bozma ilamından sonra inşaat mühendisi, mimar ve hukukçu bilirkişilerden oluşan bilirkişi kurulundan alınan rapor ve ek rapor hükme esas alınmıştır. İnşaatın fiziki gerçekleşme oranının hesaplaması sırasında elektrik ve kalorifer tesisatı gibi bilirkişi kurulundaki inşaat mühendisi ve mimar bilirkişinin uzmanlık alanı dışında kalan konularla ilgili de belirleme yapıldığı ve görüş bildirildiği anlaşılmaktadır....
Kararı, davacı temyiz etmiştir. 1-Dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi istemine ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri eser ve satış vaadi sözleşmelerinden oluşan karma nitelikli akitlerden olup, satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir. Dairemizin kararlılık gösteren içtihatlarında bu tip sözleşmelerin tarafların iradelerinin birleşmesi halinde ya da haklı sebeplerin bulunması durumunda mahkemenin vereceği fesih kararı ile sona ereceği kabul edilmektedir. Dolayısıyla bu sözleşmelerden dönmek isteyen tarafın, eğer karşı taraf dönmeyi kabul etmiyor ve karşı çıkıyorsa, hakimin kararına ihtiyacı vardır, yani mahkemede açacağı "sözleşmenin feshi" davası sonunda feshi (dönme) kararı ile sözleşmeden dönebilir....
Somut olayda; arsa sahibi ... şirketi ile yüklenici ...... Konut Yapı Kooperatifi arasında 16/06/1997 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılmıştır. Yüklenici arsa sahibinin muvafakati ile sözleşmeyi kendi ismini taşıyan ...…Ltd.şti. devretmiş yine yüklenicinin oluru ile arsa sahibi şirket, yükleniciye düşen 21 adet bağımsız bölüm tapusunu sözleşmeyi devralan şirkete devretmiş ve sözleşmeyi devralan şirket, tapuda devraldığı 21 adet bağımsız bölümü davalı üçüncü kişilere tapuda kendi adına satmıştır. Tapuda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi şerhi mevcut olmadığı gibi, 21 bağımsız bölüm tapusu yüklenici şirkete intikal ettirilmeden doğrudan sözleşmeyi devralan ...…Ltd.şti. devredilmek suretiyle bilinçli olarak arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin varlığı üçüncü kişilere karşı gizlenilmeye çalışılmıştır....
a hisse devrinin dayanağının davacı arsa sahibi ile aralarında imzalanmış olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi olduğu, ancak anılan sözleşmenin geçmişe etkili olarak feshedilmesi karşısında, yükleniciden hisse satın alan davalılar ... ile ... yönünden tescilin yolsuz olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile davalılar ... ile ... adına kayıtlı 1/24'er payın davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline, diğer davalılara yönelik davanın ise reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshedilmesi sonucu tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir. Mahkemece, davalılar ... ve ... hakkındaki davanın kabulüne, diğer davalılara ilişkin satışların arsa sahibi davacı tarafından yapıldığından bahisle davanın reddine karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye elverişli değildir....
Davalı arsa sahipleri, yükleniciyle olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin fesh edildiğini, bağımsız bölümleri işgal eden bir kısım kişiler aleyhine elatmanın önlenmesi davası açtıklarını ve lehlerine sonuçlandığını, esasen yüklenicinin de edimlerini yerine getirmediğini, açılan davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davalılar arasındaki 27.08.1992 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi geriye etkili olacak şekilde feshedildiğinden, davacılar feshedilen sözleşmeye dayanarak istemde bulunamayacağından bahisle dava reddedilmiştir. Hükmü, davacılar temyiz etmiştir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi istisna (eser) sözleşmesinin bir türüdür. Bu sözleşmeyle, taraflara karşılıklı hak ve borçlar yüklenmektedir. Burada, bir diğerinden farklı iki ayrı hukuki müessese vardır....
Davalılar vekili, dava dışı yüklenicinin edimini yerine getirmediğini ve sözleşmenin geriye etkili feshine karar verildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; davalıların icra dosyasından gönderilen birinci haciz ihbarnamelerine itiraz ettiği, taraflar arasındaki Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmeleri'nin geriye etkili olarak feshine karar verildiği ve kararın kesinleştiği, borçlunun imal ettiği işlerin bedeli ile ilgili bir hüküm kurulmadığı gibi, talep de olmadığı, davacının boçlusu ...'ın davalılardan alacaklı olduğuna dair soyut iddiadan öte somut delil elde edilemediği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir....
İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : ANKARA BATI ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : 01/06/2023 NUMARASI : 2022/739 E-2023/650 K DAVACILAR VEKİLİ DAVALI DAVANIN KONUSU : Sözleşmelerin Geriye Etkili Feshi, Tazminat(Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Kaynaklanan) KARAR TARİHİ : 27/03/2024 KARAR YAZIM TARİHİ : 01/04/2024 Davacılar vekili tarafından davalı aleyhine açılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geriye etkili feshi ile tazminat davasında mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede; GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: Davacılar vekili; müvekkillerinin ...parselde kayıtlı arsa üzerinde inşaat yapmak üzere, davalı yüklenici şirket ile Ankara 49. Noterliği'nin 23/08/2017 tarih ve 09783 yevmiye no'lu ve Ankara 51....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki sözleşmenin iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacılar vekilleri, davacı arsa sahipleri ile davalı yüklenici arasında 30.12.2010 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, sözleşme uyarınca inşaatın bitim tarihinin 30.12.2013 tarihi olduğunu ancak dava tarihi itibariyle inşaatın tamamlanamadığını, yapılan tespit neticesinde inşaat seviyesinin %44'te kaldığının belirlendiğini, imara aykırı yapı nedeniyle ilgili belediyece idari para cezası ve yıkım kararları verildiğini ileri sürerek, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshini ve şimdilik 10.000,00 TL gecikme tazminatının tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı, davaya cevap vermemiştir....
MAHKEME KARARI Mahkemenin 14.10.2015 tarihli ve 2013/354 Esas, 2015/457 Karar sayılı kararı ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, adi yazılı olarak yapılmış olması nedeniyle şekil yönünden geçersiz ise de tapu devri yapılmakla şekil eksikliğinin giderildiğinden sözleşmenin geçerli hale geldiği, davalı yüklenici şirketin inşaat ruhsatını almadığı, resmi işlemleri başlatmadığı, edimlerini tam olarak yerine getirmediği, bu haliyle edimin ifasında temerrüde düştüğü gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine, dava konusu bağımsız bölümün davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile davacılar adına payları oranında tesciline karar verilmiştir. IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ A. Birinci Bozma Kararı 1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuş olup, Yargıtay (Kapatılan) 23....