Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, arsa sahibinin borcu inşaat yapılacak arsayı yükleniciye devretmek, yüklenicinin borcu ise inşaatı yaparak kararlaştırılan taşınmazların arsa sahibine devretmek şeklinde karşılıklı iki tarafa borç yükleyen bir sözleşme söz konusudur. Sözleşmenin feshi halinde, iki taraf da aldıklarını iade edeceklerdir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, bir inşaat bulunması ve projenin uygulanması sırasında daire alanların da bu durumun farkında oldukları, projeden daire almaları nedeniyle gerekli araştırmayı yapmaları durumunda sözleşmenin ifa aşamasında olduğunu öğrenecekleri ön kabulü bulunmaktadır. Ancak, hiçbir proje uygulanmadan ve hiçbir inşaat emaresi olmadan sözleşmeye konu arsanın yükleniciye devri, onun tarafından da 3. kişilere devri veya ipotek tesis edilmesi halinde, devir alan veya ipotek lehtarı 3. kişilerin sözleşmenin varlığına ilişkin hiçbir emare olmadığından, araştırma yaparak bir sonuca ulaşmaları mümkün değildir....
Mahkemece, tapu iptali ve tescil isteminin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi geriye etkili feshedildiğinden ve taşınmaz için harcanan giderlerden de davalı arsa sahipleri sorumlu olmayacağından bahisle dava reddedilmiştir. Hükmü, davacı temyiz etmiştir. Dosya arasında yer alan bilgi ve belgelerden, 09.10.1995 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin arsa sahipleri tarafından açılan dava sonunda geriye etkili olarak feshedildiği, kararın Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiği anlaşılmaktadır. Geriye etkili feshedilen sözleşmeye dayanarak davacı davalılardan ifa talebinde bulunamayacağından tescil isteminin reddi doğrudur. Ancak; Yüklenici ile yapıldığı iddia edilen 23.03.1996 tarihli adi yazılı sözleşme sebebiyle davacı tarafından yapılan giderlerden sözleşmenin ademi ifasından ötürü sorumlu olması gereken 23.03.1996 tarihli temlik sözleşmesinin diğer tarafı, yani yüklenicidir....
Noterliği'nin 25.02.2022 tarih ve ... yevmiye numaralı Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin, 25.12.2022 tarihi itibariyle geriye etkili olarak fesih edildiğinin/sözleşmeden dönüldüğünün tespiti talep ve dava etmiştir. e-imza e-imza e-imza e-imza CEVAP :Davalı usulüne uygun tebliğe rağmen dosyaya herhangi bir cevap sunulmadığı görülmüştür. DELİLLER VE GEREKÇE: Dava, Ankara ... Noterliğinin 25/02/2022 tarih ve ... yevmiye numaralı düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin 25/12/2022 tarihi itibariyle geriye etkili olarak fesih edildiğinin/sözleşmeden dönüldüğünün tespitini istemine ilişkindir....
gereği taraflar arasında akdedilen “kat karşılığı inşaat sözleşmesinin” karşılıklı olarak feshine karar verdiklerini ve fesih protokolü akdedildiğini, arsa maliklerinin tamamının davacı da dahil taşınmazdaki hisselerini Aca Mühendislik Ltd....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri, 818 sayılı BK'nın 155 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir ürüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/1-(k) maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 6098 sayılı Borçlar Kanununun 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmenin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununun 3/e maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir....
Sayılı dava dosyası ile kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve tapu kayıtlarının iptali için dava açıldığını, davanın kabulüne karar verilerek kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine karar verildiğini, bu kararın 18.12.2019 tarihinde kesinleştiğini, fakat davaya konu olan Kayseri ili Talas İlçesi Talas Mah. 475 ada 1 parseldeki 7. Kat 27 nolu bağımsız bölüm üzerinde az yukarıda belirtilen haciz şerhleri bulunduğundan bu haciz şerhlerinin fekkine karar verilerek kaldırılması talep ve dava edilmiştir....
-K A R A R- Davacılar vekili, arsa malikleri olan davacılar ile yüklenici ... arasında 01.09.2009 tarihli adi yazılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi tanzim edildiğini, davacılardan ...'in sözleşmede imzasının bulunmadığını, müvekkillerden alınan vekaletname ile yüklenicinin, sözleşme konusu davacılara ait taşınmazları diğer davalılara devrettiğini, resmi yazılı şekilde yapılmayan ve geçersiz olan sözleşme gereği yüklenicinin hiçbir ... yapmadığını, taşınmazların devrinin hukuka aykırı olduğunu, yüklenicinin, verilen vekaletnameyi ususüz olarak kullandığını, davalıların, taşınmazları üçüncü kişilere satma ihtimallerinin bulunduğunu ileri sürerek, taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile davacılar adına tescilini, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin iptalini talep ve dava etmiştir....
Şti. vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2-Asıl davada davalı ... vekilinin temyiz itirazları yönünden yapılan incelemede; Asıl dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptal ve tescil, birleşen dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili fesih istemine ilişkindir. TBK'nın 470. vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi” satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir. Dairemizin kararlılık gösteren içtihatlarında bu tip sözleşmelerin tarafların fesih iradelerinin birleşmesi halinde ya da haklı sebeplerin bulunması durumunda mahkemenin vereceği fesih kararı ile sona ereceği kabul edilmektedir. Sözleşme ilişkisinin sona ermesinden sonra da tarafların sözleşmenin yükümlerinden kurtulmaları, başka bir anlatımla, sözleşme ilişkisinin tasfiyesi gerekir....
Şti. hakkındaki davanın bedel yönünden kısmen kabulüne dair verilen karara karşı davacı tarafça istinaf kanunu yoluna başvurmuş, bölge adliye mahkemesince davacının istinaf başvurusunun esastan reddine dair verilen karar, yasal süresi içinde davacı tarafça temyiz edilmiştir.Davacı arsa sahibi, davalı ... Uluslararası Nakliyat ve Hayvancılık Tarım Petrol Ürünleri İnşaat Malzemeleri İthalat İhracat Ltd. Şti. yüklenicidir. ... 1. Noterliği'nde imzalanan 23.11.2015 gün 13403 yevmiye nolu düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile davalı yüklenici, davacı arsa sahibine ait I... Mah. 2157 ada 10 parsel sayılı taşınmaz üzerinde kat karşılığı inşaat yapımını üstlenmiştir. Gelen tapu kayıtlarında inşaat yapılacak taşınmazın davacı adına tapuda kayıtlı iken, sözleşmenin imzalandığı 23.11.2015 tarihinde davalı yüklenici şirkete, onun tarafından 10.12.2015 tarihinde dava dışı ... ve 16.12.2015 tarihinde dava dışı ...'...
- KARAR - Davacı vekili, dava dışı arsa sahipleri ile davacı yüklenici arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, davacı ile davalı gerçek kişiler arasında ortaklık sözleşmesi düzenlendiğini, buna göre inşaatın ortak olarak yapıldığını, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin diğer davalı şirkete devredildiğini, ortaklıktan kaynaklanan haklarının verilmediğini ileri sürerek, davacıya isabet edecek bağımsız bölümlerin tapu kayıtlarının iptali ile davacı adına tescilini, mümkün değilse değerlerinin tahsilini ya da yaptığı masrafların tahsilini talep ve dava etmiştir. Mahkemece, tüm dosya kapsamı ve bilirkişi raporundan,davacının arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesini davalı şirkete devrettiği, ortaklık sözleşmesi yapıldığında davacının kaba inşaatın ne kadarını yaptığının tespitinin mümkün bulunmadığı, devir sözleşmesinde, ortaklık sözleşmesinden bahsedilmediği, böylece, davacının iddiasını kanıtlayamadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir....
