"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmal edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanmış olup gecikme tazminatı ve eksik işler bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece sözleşme feshedilmediği gibi ihtirazi kayıt konulmaksızın dairelerin teslim alınmış olması nedeniyle cezai şart talebi sözkonusu olmayacağından davanın, ... ve ... yönünden feragat, diğer davalılar açısından esastan reddine dair verilen karar davacılar vekilince temyiz edilmiştir. Kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesi satış vaadi ve inşaat yapım sözleşmelerinden oluşan iki tarafa borç yükleyen iki taraflı karma bir sözleşmedir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri, eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin tüketici saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Öte yandan, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin kapsamı, karmaşıklığı ve üst düzey teknolojisi gerektirmesi karşısında, bu davaların; dilekçelerin verilmesi, tahkikat ve hüküm aşamaları yönünden daha kısa ve basit şekilde sonuçlandırılmasında yarar görülen basit yargılama usulüne tabi tutulmasının sakıncaları da gözardı edilmemelidir. Açıklanan nedenlerle somut uyuşmazlığın çözümünde, görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir....
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde, davaya konu parselin komşu parsellerle şüyulu olduğunun anlaşıldığı, bu nedenle yüklenicinin edimini tamamlayamadığı, sözleşmenin 5. maddesindeki "İnşaat ruhsatı alındığı tarihten itibaren inşaat süresinin 18 ay olduğu ancak inşaat süresinin savaş, tabi afet, belediyede v.s. resmi ve hususi dairelerde prosedürlerin uzaması gibi mücbir sebeplerden dolayı inşaat süresinin uzatılabileceği" hükmü kapsamında davalı inşaat şirketinden kaynaklanmayan nedenlerle inşaat sürecinin uzadığı, bu nedenle davalı inşaat şirketinin temerrütünden bahsedilemeyeceği gerekçesiyle davacı tarafın sözleşmenin geriye etkili feshi talebine yönelik davasının reddine, sözleşmenin ayakta kalması nedeniyle davalı karşı davacı tarafından açılan karşı davanın reddine karar verilmiştir. Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir. Asıl dava arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi, maddi ve manevi zarar tazminine ilişkindir....
Doktrin ve Yargıtay içtihatlarında nama ifaya izin olarak adlandırılan bu hükmün kat karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri taraflara yapma borçları yüklediğinden arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenici tarafından da uygulanıp yetki talep edilebilmesi mümkündür.Bu durumda davacı şirket yetkilileri ile davalı arasında gelişen olaylar arsa sahibinde güven duygusunu azaltıp sözleşmeden dönme-fesih konusunda dava açılmasının haklı nedeni olabilir ise de; taraflar arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin feshi konusunda açılmış bir dava verilmiş bir karar bulunmadığı, bu sözleşme halen geçerli ve yürürlükte olduğu, davalı arsa sahibi de azilden sonra ihtara rağmen sözleşmenin ifası için gerekli işlemleri yapmadığı ve bunları yapmak için gerekli yetkileri ihtiva eden vekâletnameyi düzenleyip vermekten kaçındığından, bölge adliye mahkemesince geçerli olup feshedilmeyen arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi gereği arsa sahibinin yapmak zorunda olup yapmaktan...
San. ve Tic. Ltd. Şti.'nin de gecikme tazminatından sorumlu olmadığı sonucuna ulaşılamaz. Dosya kapsamından, davacılar murisi ile davalı... San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan 19.12.2006 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin 5. maddesinde inşaat süresinin ve gecikme tazminatı koşullarının hüküm altına alındığı, davacılar vekilinin de dava dilekçesi ve 28.08.2013 havale tarihli dilekçesi ile, yapı ruhsatının alındığı 09.03.2007 tarihinden itibaren 26 ay inşaat süresi ve bu süreye 12 ay da inşaat yasağının uygulandığı süreyi eklemek suretiyle, 09.05.2010 tarihinden itibaren 24 ay için gecikme tazminatı istediğini bildirdiği, davalı ... San. ve Tic. Ltd. Şti.'nin, sözleşmenin 3/h maddesindeki devir yetkisine dayalı olarak ve dosyada bulunmayan 30.11.2012 tarihli devir sözleşmesi ile inşaatı davalı.... San. ve Tic. Ltd. Şti. devrettiği anlaşılmıştır....
- K A R A R - Davacı vekili, davacı arsa sahibi ile davalı yüklenici arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, sözleşmeye göre yapılacak bağımsız bölümlerin 11.10.2008 tarihinde teslim edileceğinin teslim edilmemesi halinde her bağımsız bölüm başına aylık 500 USD cezai şartın davalı yüklenici tarafından ödeneceğinin kararlaştırıldığını ancak davalının inşaatı süresi içinde teslim etmediğinden bahisle toplam 43 bağımsız bölüm için 47 aylık 1.010.500 USD cezai şartın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili sözleşmenin adi yazılı olduğundan bahisle geçersiz olduğunu öne sürerek davanın reddini dilemiştir....
Davalı vekili 11.10.2021 tarihli istinaf başvuru dilekçesinde özetle; sözleşmede ifaya ekli cezai şart düzenlendiğinden arsa sahiplerinin herhangi bir ihtirazi kayıt ileri sürmeksizin edimi kabul etmeleri nedeniyle cezai şart talep haklarının bulunmadığını, gecikme nedeniyle ödenecek olan cezai şartın, ifaya ekli cezai şart olduğunu ve borcun kararlaştırılan yer ve zamanda ifa edilmemesi hallerinde ödenmesi kararlaştırılan cezai şart kural olarak seçimlik cezai şart olduğunu, taraflar arasında Trabzon 1....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İlk derece mahkemesince yapılan yargılamada;"...Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesi nedeniyle sözleşmeden kaynaklanan cezai şart ile sözleşme gereği edimlerin yerine getirilmemesi sebebiyle arsa malikinin maddi zararının tazminini istemine ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri karşılıklı taahhütleri ihtiva eden, iki tarafa da borç yükleyen eser yapımı ile satış vaadinden oluşan karma bir sözleşmedir. Bu sözleşmelerde yüklenicinin asli edimi finansmanı kendisi tarafından sağlanarak arsa sahibinin arsası üzerinde sözleşme ve ekleri, tasdikli projesi, ruhsatı ve imara uygun olmak üzere inşaat yapıp teslim etmek, arsa sahibinin borcu da bedel olarak kararlaştırılan bağımsız bölüm-bölümler ya da arsa payının mülkiyetini yükleniciye devretmektir....
Mahkemece, tüm dosya kapsamına göre, davanın kabulü ile taraflar arasında imzalanan... 29.07.2011 tarih ve 6425 yevmiye no'lu düzenleme şeklindeki kat karşılığı inşaat sözleşmesinin halen ayakta olduğunun tespiti ile davalılar tarafından gönderilen fesih ihbar taleplerinin iptaline karar verilmiştir. Kararı, davalılar vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geçerliliğinin tespiti ve fesih ihbar taleplerinin iptali istemine ilişkindir. Mahkemece, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geçerli olduğunun tespitine karar verilmiştir. Bunun yanında davalılar tarafından gönderilen fesih ihbarına ilişkin ihtarnamelerin iptaline de karar verilmesi yerinde olmamış ise de, bu hususun düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, HUMK'nın 438/VII maddesi gereğince hükmün düzeltilerek onanması gerekmiştir....
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, taraflar arasında düzenlenen 03.08.2009 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, işin teslim süresinin inşaat ruhsatından itibaren 36 ay olarak kararlaştırıldığı, aradan 5,5 yıl geçmesine rağmen henüz herhangi bir inşaat faaliyetinde bulunulmadığı, davacı arsa sahiplerinin fesih isteminde haklı oldukları gerekçesiyle, davanın kabulü ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine ve tapudaki sözleşme şerhinin kaldırılmasına karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. 1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2) Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve tapu kaydındaki sözleşme şerhinin terkini istemine ilişkindir....
