Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Alacağın temliki ve borcun nakli Borçlar Kanunu'nun 162 ila 181. maddelerinde düzenlenmiştir. Temlik, alacağın ona bağlı bütün (yan ve öncelik) hakları ile birlikte devralana geçmesini sağlar ve bu işlem yapılırken borçlunun rızası alınması gerekmez. Temlik, hatta borçlunun muhalefetine rağmen geçerli olarak doğar ve hükümlerini hasıl eder....
KARAR Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan nama ifaya izin ve kira tazminatı istemine ilişkindir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne karar verilmiş olup, verilen kararın davalı vekili ve fer'i müdahil ... ile ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Daire'mizin 2022/4304 Esas, 2023/1022 Karar sayılı ilamı ile kararın bozulmasına karar verilmiştir. Bu kez bozma kararına karşı davacılar vekili ve fer'i müdahil ... vekili ile fer'i müdahil ... vekili tarafından karar düzeltme talebinde bulunulmuştur. 1-Dosyadaki yazılara, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre HUMK'nın 440. maddesinde sayılan nedenlerden hiçbirisine uymayan davacılar vekilinin karar düzeltme isteğinin reddine karar vermek gerekmiştir. 2-Fer'i müdahiller ... vekili ve ... vekili tarafından da Dairemiz kararına karşı karar düzeltme yoluna başvurulmuştur....
Karma nitelikli ve iki tarafa hak ve borçlar yükleyen arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşme gereği yüklenicinin kendisine teslim edilen arsa üzerine sözleşmeye fen ve amacına uygun bina yaparak eseri arsa sahibine teslim etmesi, arsa sahibinin de karşı edim olarak yükleniciye sözleşmeye uygun arsa veya kurulmuş ise kat irtifakı tapusunu devretmesi gerekir. Somut olayda olduğu gibi yükleniciden temellük edilen kişisel hakkın dava konusu yapılarak arsa sahibine karşı ileri sürülmesi halinde de yüklenicinin edimlerini yerine getirip getirmediğine bakılması lazımdır. Çünkü yüklenici 3. kişiye (davacıya) ancak hak kazandığını devir ve temlik edebilir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tespit, nama ifaya izin davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkillerinin murisi ile davalı şirket arasında kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzaladığını, davalının sözleşmeye aykırı olarak inşaatı eksik ve ayıplı teslim ettiğini, ayrıca iskân ruhsatını almadığını ileri sürerek, sözleşme gereğince davalıya düşen 1 ve 15 no'lu dairelerin satılarak eksikliklerin tamamlanması için nama ifaya izin verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı nama ifaya izin ve tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına ve davanın esasının görülmesi amacıyla, dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacılar vekilince temyiz edilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesince 25.11.2022 tarihli ek karar ile temyiz talebinin kesin karara ilişkin olduğu gerekçesiyle yapılmamış sayılmasına karar verilmiştir....
Temyiz Sebepleri Asıl davacı-birleşen davalı arsa sahipleri vekili temyiz dilekçesinde özetle; asıl davada diğer bağımsız bölümlerin de satışına izin verilmesi hususunda ; birleşen davada ise eksik imalat bedeli ve borç toplamının 229.943,80 TL olduğu ancak satışına karar verilen %50 hisse bedelinin ise 85.000,00 TL olduğunu, buna göre verilen kararın hatalı olduğu ve müvekkilleri aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmemesi hususunda kararın bozulmasını talep etmiştir. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, taraflar arasındaki düzenlenme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, asıl davada tapu kaydındaki şerhin terkini ile nama ifaya izin ve yükleniciye düşen bağımsız bölümün satış yetkisinin verilmesi istemi; birleşen davada, tapu iptali ve tescil ile müdahalenin men'i istemlerine ilişkindir. 2....
Nama ifaya izin davasıyla birlikte eda kapsamında tahsil davası da açmak mümkündür. Bu gibi hallerde Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 24.11.2011 gün ve 5984-215, 23. Hukuk Dairesi'nin 13.01.2015 gün ve 3074-126 sayılı kararlarında her bir alacağın hukuki sonuçları farklı bulunduğundan, ayrı ayrı hüküm kurulması gerektiği belirtilmiştir. Akademik tez konusu olarak hazırlanan ve yayınlanan ''Nama İfa'' adlı eserde (bkz. Şirin Aydıncık, Nama İfa, İstanbul 2013, s.149) nama ifanın yapma borçları için mümkün olduğu, yine İ. Karadaş, Eser Sözleşmeleri adlı eserde (bkz. Üçüncü Baskı, Ankara, 2013, s.556) yapma borcu olmayan işler için nama ifa talep edilemeyeceği, zıt anlamından yapma borcu için nama ifa talebinde bulunabileceğini belirttikleri görülmektedir. Kanunumuz yapma borçları için TBK madde 113-1'de aynen ifa ve nama ifayı kabul etmişken, verme borçları ve diğerleri için böyle bir kanuni imkandan söz edilmemiştir....
Müteahhitlik İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi arsa sahipleriyle yaptığı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesiyle, iskân iznini almayı ve dolayısıyla bunun için gerekli giderleri yüklenmiş olduğuna göre; davacı-karşı davalı yüklenici şirketin, kendisine verilmesi gereken bağımsız bölümlerin satılması halinde sağlanacak gelirle, arsa sahiplerince inşaatın tamamlanması durumunda yüklendiği iskân masraflarını karşılama ediminin devam ettiği ve dolayısıyla arsa sahiplerine iskân masraflarını ödemesi gerektiği kabul edilebilir mi? Sayın çoğunluğun görüşü, davacı yüklenici şirketin, iskân masraflarından sorumlu tutulması gerektiği yönündedir. Nevar ki, ikmâl inşaatını yüklenen dava dışı şirket, “iskân alımı ve masraflarını karşılama” edimini de yüklenmiştir. Arsa sahipleriyle yapılan 08.12.2000 tarihli sözleşmede davacı şirket ile arsa sahipleri arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin fesih olunması sonucu anılan sözleşmenin yapılmış olduğu yazılıdır....
Taraflar arasındaki tespit, tapu iptali ve tescil davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen 2010/488 E. sayılı davanın kabulüne, birleşen 2007/214 E. sayılı davalı nama ifaya izin isteminin konusu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına, kira kaybı talebinin kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde asıl davada davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -K A R A R- Asıl davada davacı vekili, davalılar arasında düzenlenen 12.05.2003 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yüklenicinin üstlendiği bir kısım imalatın müvekkilince yerine getirilmesine rağmen yüklenicinin karşı edimi olarak kararlaştırılan 20 no'lu bağımsız bölümün tapusunun verilmediğini ileri sürerek, anılan bağımsız bölümün tapusunun iptali ile müvekkili adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
S.2. ....... tarafından açılan eksik ve ayıplı iş bedeli talepli davanın nama ifa talebi olduğu ve bağımsız bölümü sattığı gerekçesiyle reddine, Hacı ....... tarafından açılan nama ifa talepli davanın Kısmen Kabulüne, davalının 25/03/1992 günlü arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile taahhüt ettiği ancak ifa etmediği 24/05/2011 tarihli bilirkişi kurulu raporunda belirlenen eksik ve kusurlu işler( çevre düzenlemesi 24.033,85-TL, su deposu 10 tonluk 5.949,73-TL, hidrofor 1.500,00-TL, yangın tesisatı 380,00-TL ve sığınak 1.046,54-TL) olmak üzere 32.910,12-TL, yapı kullanma izin belgesi 16.050,75-TL için işlemlerini yürütmesi için davacılara BK'nun 97 (TBK madde 113) maddesi gereğince nama ifa ve bu amaçla avans niteliğinde olmak üzere sözleşme gereğince yükleniciye isabet eden Sincan İlçesi 113 ada 4 parselde bulunan 20 numaralı bağımsız bölümün satışı için izin verilmesine, diğer taleplerin reddine; birleşen 2003/73 Esas sayılı dosyada verilen davanın açılmamış sayılma kararının ve birleşen...
