Ancak, kanunun sistematiği nazara alındığında kanunda zikredilen eser sözleşmelerinden kastın; ticari ve mesleki olmayan amaçlarla, salt kişisel ihtiyaçları için kullanma ve tüketme amacıyla gerçek ve tüzel kişi ile tüketici arasında yapılan eser sözleşmeleri olduğu anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı BK'nın 155 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin, Tüketici Kanununda 3/1. maddesinin (k) bendindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, kullanmak için konut edinmek değil, arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle, arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin, 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....

Eldeki davada; davacıların murisinin sağlığında murise vekaleten davalı T9 ile dava dışı Ahmet Yılmaz arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığı ve sözleşme kapsamında da davaya konu taşınmazın tapuda Ahmet Yılmaz'a devredildiği, Ahmet Yılmaz'ın edimin yerine getirmediği inşaata hiç başlaşamadığı gibi, taşınmazı da davalıya devrettiği, davalının iyiniyetli olmadığı ileri sürülerek davalı adına kayıtlı taşınmazın tapusunun iptali davacılar adına miras payları oranında tescili istendiğine göre; davacıların talebi arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi ve sözleşme kapsamında devredilen taşınmazın tapusunun iptaline yöneliktir....

Şahıslara satmış olduğu, müvekkilleri tarafından haricen öğrenildiğini, yükleniciden bağımsız bölüm satın alan ve onlardan satın alan kişilerin arsa sahibi ve yüklenici karşısındaki durumlarının, alacağın temliki ve iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerin özellikleri dikkate alınarak çözüleceğini, Yargıtay kararlarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin yüklenici tarafından ifa edilmemesi halinde, yükleniciden daire satın alan 3....

in arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yüklendiği edimlerini ifa etmemesi sebebiyle arsa payı inşaat sözleşmesinin geriye etkili sonuç doğurur şeklinde feshine ve bu sözleşme uyarınca yüklenici İsmail'e ve kayden temlik olunan ve onun tarafından da diğer davalılara temlik edilen pay kayıtlarının iptâli ile davacılar adına tapuya tesciline karar verilmesi istenilmektedir. Mahkemece, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesini arsa sahibi sıfatıyla imzalayan ...'un taşınmazdaki payların dava dışı kişilere satmış olduğundan kayden malik olmaması ve ayrıca bu davacının payını, “sözleşmenin ifası” amacıyla devretmediğini ve payın temlikinin “satış sözleşmesi” gereğince yapıldığını gerekçe göstererek; davacının aktif dava ehliyetinin bulunmaması sebebiyle davanın reddine karar verilmiştir....

Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile taraflar arasındaki sözleşmenin geriye etkili şekilde feshine, istemle bağlı kalınarak 500,00 TL cezai şart alacağının davalıdan tahsiline, davacının menfi zarar ve manevi tazminat istemlerinin reddine dair verilen karar taraf vekillerince temyiz edilmiş, ... .... Hukuk Dairesinin 08.....2010 tarih 2009/4955 Esas, 2010/6747 Karar sayılı ilamıyla, davacıların tüm davalının diğer temyiz istemlerinin reddine karar verilerek, ifaya ekli cezai şart niteliğinde olan davacının cezai şart isteminin, sözleşmenin geriye etkili feshi nedeniyle reddi yerine kabulüne karar verilmesi doğru görülmeyerek karar davalı yararına bozulmuş, bozmaya uyulmasına karar veren mahkemece, daha önce kesinleşen fesih ve manevi tazminat istemleri hakkında yeniden karar verilmesine yer olmadığına, menfi tazminat ve cezai şart isteminin reddine karar verilmiştir. Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir....

Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2019/133 esas sayılı dosyasında sözleşmeye konu 9166 ada 5 parsel sayılı henüz üzerinde inşaata başlanmamış arsanın iadesi istemiyle açılan dava aynı zamanda taraflar arasındaki adi yazılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi isteğini de zımnen içermektedir. Bilindiği üzere arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi halinde tarafların birbirlerine verdiklerini geri istemleri mümkün iken ileri etkili fesih halinde inşaatın tamamlanma seviyesine göre sözleşmenin tasfiyesi söz konusu olacaktır. Ancak mahkemece tüm parseller üzerindeki mevcut inşaat seviyesi projenin bütününe göre belirlenip sözleşme feshedilmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi mümkün değildir....

Somut olayda davacı; yüklenicinin inşaatı % 25 seviyesinde terkettiği, sözleşme uyarınca arsa sahiplerine ait olması gereken bir kısım bağımsız bölümlerin 3. kişilere satıldığı ve sözleşmeden sonra imar nedeniyle fazladan bağımsız bölüm yapıldığı iddia edilmiş olmasına rağmen dosyada bu hususlarda yeterinde inceleme yapılmadan karar verildiği anlaşılmaktadır. Ayırca arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri ya karşılıklı irade beyanı veya mahkeme kararı ile feshedilebilir. Davacılar sözleşmenin feshini talep ettikleri nazara alındığında mahkemece gelinen aşama itibariyle fesih konusunda yapılması gereken, sözleşmenin ya geriye etkili ya da ileriye etkili olarak feshi ve sözleşmenin tasfiyesi olmalıdır....

İnşaat Taahhüt A.Ş. müteahhit sıfatı ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yaptıklarını, sözleşmeye göre arsa sahibinin yapılacak inşaat ve bu inşaattan kendisine teslim edilecek olan bağımsız bölümler karşılığında yükleniciye verilmesi gereken arsa payının peşinen tapuda ferağını verdiklerini, kat irtifakının kurulduğunu, inşaatın iskan alınmış hali ile ikmal ve teslim tarihinin 01/06/1997 olduğu, tapu kayıtlarına inşaat teminat ipoteğinin işlendiği, yüklenicinin inşaatı natamam bıraktığı, 1997 yılında işten el çektiği acze düştüğünü, yüklenicinin inşaatı ikmal etmediği gibi peşinen devir ve temlik aldığı arsa payı üzerinde davalı TMSF ye geçen bankalar lehine ipotek tesis ettirdiğini ve kat irtifakına bağlanmış tüm tapuları 3. kişilere devir ve temlik ettiğini, sözleşmenin geriye etkili feshi koşullarının mevcut olduğunu ileri sürerek sözleşmenin geriye etkili feshine, taşınmazda davalılar adına kat irtifakına bağlanmış tapu kayıtlarının iptali ile davalı adına tesciline, davalı...

"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki sözleşmenin iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen davaların kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar kooperatif ve şirket vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacılar vekilleri, asıl ve birleşen davada davalı yüklenici kooperatif ile müvekkilleri arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve ek sözleşmeler imzalandığını, sözleşmenin diğer davalıya devredildiğini, süresinde inşaatların teslim edilmediğini ileri sürerek, sözleşmenin geriye etkili feshi ile tapu kayıtlarında bulunan takyidatların kaldırılmasını talep ve dava etmişlerdir....

Asıl dava arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil, birleşen dava ise sözleşmenin geriye etkili feshi ile gecikme tazminatının tahsili istemlerine ilişkindir. 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, asıl davada davacı-birleşen davada davalı yüklenici vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir. 2- Asıl davada davacı yüklenici kendisine verilmesi gereken 3 adet tapunun arsa sahibi adına olan kaydının iptali ile adına tescilini, birleşen davada davacı arsa sahibi ise sözleşmenin geriye etkili olarak feshi ile gecikme tazminatının tahsili isteminde bulunmuştur. Mahkemece asıl davanın reddine, birleşen davanın kısmen kabulüne, sözleşmenin geriye etkili olarak feshi ile gecikme tazminatına hükmedilmiştir....